Αυτός ο πρόλογος έχει ως στόχο να αποτελέσει μια πρόσκληση στον αινιγματικό κόσμο του Πωλ Βαλερύ, ενός πολυμαθούς του οποίου η συμβολή εκτείνεται πέρα από τα όρια κάθε μοναδικού επιστημονικού κλάδου
Οι διεισδυτικές παρατηρήσεις του για τη φύση της συνείδησης, τη δημιουργική διαδικασία και την άπιαστη επιδίωξη της τελειότητας αντηχούν με μια διαχρονική συνάφεια που ξεπερνά τις εποχές στις οποίες έζησε.
Οι ποιητικές συνθέσεις του Valéry, συμπεριλαμβανομένων των περίφημων “La Jeune Parque” και “Cimetière marin”, αποτελούν μαρτυρία της μαεστρίας του στη γλώσσα, όπου κάθε λέξη είναι προσεκτικά επιλεγμένη, κάθε γραμμή ένας στοχασμός πάνω στον άνθρωπο. Τα δοκίμιά του, ιδίως εκείνα που συγκεντρώνονται στα βιβλία “Introduction à la méthode de Léonard de Vinci” και “Variété”, προσφέρουν μια ματιά στη λειτουργία ενός βαθύτατου μυαλού που περιηγείται στα πεδία της αισθητικής, της φιλοσοφίας και της πολιτισμικής κριτικής. Τα αποφθέγματά του άκρως σημαντικά για τον κόσμο μας.
39 αποφθέγματα του Πωλ Βαλερύ
- Αγάπη είναι να είστε ανόητοι μαζί.
- Ένα πραγματικό έργο τέχνης δεν τελειώνει ποτέ.
- Η πολιτική είναι η τέχνη να εμποδίζεις τους ανθρώπους να ανακατεύονται σε όσα τους αφορούν.
- Οι αισιόδοξοι γράφουν άσχημα.
- Τα βιβλία έχουν τους ίδιους εχθρούς με τον άνθρωπο: τη φωτιά, την υγρασία, την ανοησία, τον χρόνο και το ίδιο τους το περιεχόμενο.
- Ο άνθρωπος είναι παράλογος γι’ αυτό που ψάχνει και σπουδαίος γι’ αυτό που βρίσκει.
- Οι πιο σημαντικές σκέψεις μας είναι εκείνες που συγκρούονται με τα αισθήματά μας.
- Το «εγώ» είναι μισητό. Αλλά, εννοείται, το «εγώ» των άλλων.Ένα ποίημα δεν τελειώνει ποτέ, μόνο εγκαταλείπεται.
- Ο φασισμός αρχίζει με τη σκέψη ότι όλοι οι άλλοι είναι ανόητοι.
- Έξυπνη γυναίκα είναι εκείνη που μαζί της μπορείς να συμπεριφέρεσαι σαν βλάκας.
- Η ευγένεια είναι οργανωμένη αδιαφορία.
- Οι μεγάλοι άνδρες εμπιστεύονται μόνο την κρίση τους, το ίδιο όμως κάνουν και οι ηλίθιοι.
- Οι σοβαροί άνθρωποι δεν έχουν ιδέες. Οι άνθρωποι με ιδέες δεν είναι ποτέ σοβαροί.
- Ευρωπαίος είναι αυτός που έχει υποστεί φιλοσοφικά την επίδραση της αρχαιοελληνικής ορθολογιστικής σκέψης, που έχει ζήσει με την ιουδαιοχριστιανική θρησκευτικότητα και έχει υποστεί την επίδραση της ρωμαϊκής διοίκησης και των ρωμαϊκών θεσμών.
- Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι σκλάβος της εξέλιξης. Δεν υπάρχει πρόοδος που δεν καταλήγει να τον υποδουλώσει εντελώς.
- Όταν κάποιος γλείφει τα πόδια σου, πάτα τον προτού σε δαγκώσει.
- Ο αριθμός των εχθρών μας αυξάνεται σε ευθεία αναλογία με τη σπουδαιότητά μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τον αριθμό των φίλων μας.
- Αρχηγός είναι κάποιος που χρειάζεται άλλους ανθρώπους.
- Ένας σίφουνας μπορεί να ισοπεδώσει μια πόλη, αλλά δεν μπορεί να ανοίξει ένα γράμμα, να λύσει έναν κόμπο σε μια κλωστή.
- Ποίηση είναι η ανάπτυξη ενός επιφωνήματος.
- Η συνείδηση βασιλεύει αλλά δεν κυβερνά.
- Η ποίηση είναι για τον πεζό λόγο ό,τι ο χορός για το περπάτημα.
- Να ζητάτε πάντοτε συγγνώμη για κάθε καλή πράξη που κάνετε –τίποτα δεν μπορεί να εκνευρίσει τους άλλους περισσότερο.
- Η ψυχή είναι η σύζυγος του σώματος. Δεν απολαμβάνουν το ίδιο είδος ηδονής ή, τουλάχιστον, σπάνια την απολαμβάνουν την ίδια στιγμή.
- Η ποίηση είναι μια ιδιαίτερη γλώσσα και, πιο συγκεκριμένα, μια γλώσσα μέσα στη γλώσσα.
- Μια μικρή διόρθωση στον Καρτέσιο: Κάπου κάπου σκέφτομαι, και κάπου κάπου υπάρχω.
- Ο πολιτικός σήμερα πρέπει να είναι ένα υβρίδιο χορευτή και λογιστή.
- Ο Ντεγκά είναι ένας από τους λίγους ζωγράφους που έχουν δώσει στο πάτωμα τη σημασία που του αξίζει.
- Εξουσία χωρίς την κατάχρησή της δεν έχει γούστο.
- Αν κάποια μεγάλη καταστροφή δεν αναγγέλλεται κάθε πρωί, αισθανόμαστε ένα κενό.
- Τίποτε στην εφημερίδα σήμερα. Αναστεναγμός.
- Η ιδέα των περισσότερων ανθρώπων για την ποίηση είναι τόσο ασαφής, ώστε αυτή η ασάφεια αποτελεί γι’ αυτούς τον προσδιορισμό της ποίησης.
- Ο ποιητής είναι είτε μεγάλος αγωνιστής της σκέψης και ιππότης του πνεύματος είτε τιποτένιο παράσιτο, που διασκεδάζει τους άλλους τιποτένιους με μικρά τρυκ της στείρας εξυπνακίστικης βλακείας του.
- Όλες οι κριτικές, όλες οι κατηγορίες συνοψίζονται στο εξής: «εγώ δεν είμαι εσύ».
- Η διαφήμιση έχει εκμηδενίσει τη δύναμη ακόμα και των πιο ισχυρών επιθέτων.
- Τίποτε δεν γερνάει πιο γρήγορα απ’ όσο ένας νεωτερισμός.
- Αν ένα πουλί μπορούσε να πει ακριβώς τι κελαηδάει, γιατί το κελαηδάει και τι μέσα του είναι αυτό που κελαηδάει, δεν θα κελαηδούσε.
- Πόλεμος είναι όταν αλληλοσκοτώνονται άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, επειδή κάποιοι άλλοι, που γνωρίζονται καλά μεταξύ τους, δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν.
- Ο καλύτερος τρόπος για να κάνεις τα όνειρά σου να βγουν αληθινά, είναι να ξυπνήσεις.
Πάντα να ξαναρχίζεις.
(toujours recommancer…)
37 ρεαλιστικά αποφθέγματα του Χόρχε Λουίς Μπόρχες μας προσκαλούν στις αβεβαιότητες της ζωής
