Ποιος είναι ο Ηράκλειτος ; Ελάχιστες οι πληροφορίες στο φως, το έργο του μελετήθηκε αποσπασματικά, όμως πώς κατάφερε να επηρεάσει τόσους πολλούς φωστήρες του πνέυματος;
Το έργο του Ηράκλειτου «Περί φύσεως» χωρίζεται σε τρία μέρη πολιτικού, θεολογικού και κοσμολογικού περιεχομένου. Από τα λίγα σωζόμενα αποσπάσματα, ο χαρακτήρας των γραπτών του φαίνεται να είναι θεολογικός. Η δομή και η οργάνωση των αφορισμών είναι περίτεχνη και το ύφος αινιγματικό. Αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο ονομάστηκε «σκοτεινός».
Χαρακτηρίζοντας τα γραπτά του με αυτόν τον τρόπο, ο Ηράκλειτος δείχνει ότι ούτε αποκαλύπτει τις ιδέες του με άμεσο τρόπο ούτε προσπαθεί να παραπλανήσει το ακροατήριό του. Ο Ηράκλειτος δίνει στο ακροατήριό του ένα σημάδι που μπορεί να το κατανοήσει με τον σωστό τρόπο. Η φιλοσοφία του άλλωστε, σύμφωνα με τα δικά του λόγια, δεν είναι ένα αυθαίρετο και υποκειμενικό κατασκεύασμα, αλλά μια έκφραση του πανταχού παρόντος λόγου. Καθήκον του φιλοσόφου είναι να αφυπνίσει τους ανθρώπους και να τους οδηγήσει στην ομολογία, στη λογική σκέψη που προσδιορίζει και συνδέει τη βαθύτερη ουσία των πραγμάτων. Με αυτόν τον τρόπο, ο φιλόσοφος διακρίνει μεταξύ της «πολυμάθειας» και της ουσιαστικής και βαθιάς γνώσης των πραγμάτων.
Πόσοι επηρεάστηκαν από το έργο του Ηράκλειτου; Ο Πλάτωνας, ο Νίτσε, ο Αριστοτέλης, ο Μάρτιν Χάιντεγκερ, ο Ιμμάνουελ Καντ, ο Λούντβιχ Βιτγκενστάιν, ο Καρλ Γιουνγκ και ο Χένρι Μπέργκσον παραδέχθηκαν τη σημαντικότητα του έργου του και υιόθετησαν πολλά στοιχεία στα δικά τα φιλοσοφικά δοκίμια.
9 φιλόσοφοι αναλύουν το χάος και την αβεβαιότητα μέσα από 20 αποφθέγματα
7 αποφθέγματα του Ηράκλειτου
- Για τους ξύπνιους υπάρχει ένας και κοινός κόσμος, αλλά o κάθε κοιμισμένος καταφεύγει στον δικό του κόσμο.
- Οι κοιμισμένοι είναι εργάτες και συνεργοί σ’ αυτά που γίνονται στον κόσμο.
- Η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του.
- Για εμένα ο ένας αξίζει όσο δέκα χιλιάδες, εάν είναι άριστος.
- Αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις.
- Οι γνώμες των ανθρώπων είναι παιδιάστικα παιχνίδια.
- Είναι δύσκολο να πολεμά κανείς την καρδιά του γιατί αυτό που θέλει, το αγοράζει με ψυχή.
