Στην ψυχρή καταιγίδα του Νοεμβρίου του 1930, το Σικάγο αντιμετώπιζε την πικρή αγκαλιά της ανελέητης Μεγάλης Ύφεσης.
Καθώς οι παγωμένες έλικες της οικονομικής κατάρρευσης έπιαναν την πόλη των ανέμων, ένα συγκλονιστικό θέαμα εκτυλίχθηκε: χιλιάδες άνεργοι κάτοικοι του Σικάγο, με τις τσέπες τους τόσο άδειες όσο και τα στομάχια τους, σχημάτισαν ουρές έξω από ένα νέο καταφύγιο – ένα συσσίτιο στην 935 South State Street. Φάρος γενναιοδωρίας σε αυτό το σκληρό τοπίο, ο ευεργέτης πίσω από αυτή τη φιλανθρωπική προσπάθεια δεν ήταν άλλος από τον διαβόητο “δημόσιο εχθρό “, τον Αλ Καπόνε.
15 γκανγκστερικές ατάκες που μας κάνουν τους πιο φανατικούς θαυμαστές του είδους
Ο Καπόνε, μια φιγούρα συνώνυμη με τις σκιώδεις σφαίρες του οργανωμένου εγκλήματος, ήταν ένας ιδιόρρυθμος ανθρωπιστής. Αρχιτέκτονας μιας αυτοκρατορίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που στηριζόταν στο λαθρεμπόριο, την πορνεία και τον τζόγο, η φήμη του Καπόνε κορυφώθηκε με τη φρικιαστική σφαγή της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου το 1929, όπου επτά αντίπαλοι έπεσαν κάτω από την ενορχηστρωμένη επίθεσή του.
Ωστόσο, μέσα στο χάος που επικρατούσε μετά το κραχ του Χρηματιστηρίου και την οικονομική αναταραχή που ακολούθησε, το συσσίτιο του Καπόνε αναδείχθηκε σε απροσδόκητη παρηγοριά για τους φτωχούς.
Η εφημερίδα Chicago Tribune ανέφερε ότι πάνω από 75.000 άνεργοι πολίτες, το ένα τρίτο από αυτούς σε απόλυτη ανάγκη, έκαναν ουρά για ανακούφιση, προκαλώντας τα στερεότυπα, καθώς πολλοί από αυτούς ήταν καλοντυμένοι.
Το συσσίτιο του Καπόνε, μια βιτρίνα στην State Street, έγινε σανίδα σωτηρίας για τους ανέργους, σερβίροντας πρωινό, μεσημεριανό γεύμα και δείπνο σε 2.200 κατά μέσο όρο πολίτες του Σικάγο καθημερινά. Το αλτρουιστικό αυτό εγχείρημα, όσο παράδοξο και αν ήταν, αποσκοπούσε στην ανακούφιση των δεινών που έβλεπε ο Καπόνε ανάμεσα στους εξαθλιωμένους.
Παρά την ασυμφωνία μεταξύ των εγκληματικών του επιχειρήσεων και των φιλανθρωπικών του επιδιώξεων, το συσσίτιο του Καπόνε έγινε σύμβολο ελπίδας για ένα τμήμα της κοινωνίας. Την Ημέρα των Ευχαριστιών του 1930 η κουζίνα προσέφερε εορταστικά γεύματα σε 5.000 κατοίκους του Σικάγο, απόδειξη της πρόθεσης του Καπόνε να προσφέρει παρηγοριά σε δύσκολους καιρούς.
Αυτή η απροσδόκητη καλοσύνη προσέθεσε ένα ακόμη παράδοξο επίπεδο στην αινιγματική προσωπικότητα του Καπόνε, καλλιεργώντας την αντίληψη ότι ήταν ένας σύγχρονος Ρομπέν των Δασών. Το συσσίτιο, που χαρακτηριζόταν από χαμογελαστές γυναίκες με λευκές ποδιές που σερβίριζαν τροφή , έγινε ένα παράδοξο στάδιο όπου ο άρχοντας του εγκλήματος άπλωνε το χέρι του στους άπορους.
Οι επικριτές, ωστόσο, το είδαν αυτό ως μια υπολογισμένη κίνηση, μια στρατηγική δημοσίων σχέσεων για να αντισταθμιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις από τις εγκληματικές δραστηριότητες του Καπόνε. Η Mary Borden, γράφοντας στο Harper’s Magazine, περιέγραψε τον Καπόνε ως “έναν αμφιδέξιο γίγαντα που σκοτώνει με το ένα χέρι και ταΐζει με το άλλο”, τονίζοντας την ειρωνεία του ότι οι άνεργοι ζητούσαν βοήθεια από τον νούμερο ένα καταζητούμενο άνθρωπο της πόλης.
Η καθημερινή λειτουργία του συσσιτίου περιελάμβανε 350 φραντζόλες ψωμί, 100 δωδεκάδες ψωμάκια, 50 κιλά ζάχαρη και 30 κιλά καφέ που σερβίρονταν με καθημερινό κόστος 300 δολάρια – ασήμαντο για τον Καπόνε, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι χαρτοπαικτικές λέσχες του απέφεραν μηνιαία κέρδη 25.000 δολαρίων.
Αν και ήταν ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στην Αμερική, οι φήμες έλεγαν ότι ο Καπόνε βασιζόταν στην εγκληματική του δεινότητα για να εφοδιάσει το συσσίτιο, εκβιάζοντας και δωροδοκώντας επιχειρήσεις για να δωρίσουν αγαθά. Πάπιες που προορίζονταν για μια γιορτινή εκστρατεία βρέθηκαν από τη δωρεά ενός καταστήματος στην κουζίνα του Καπόνε, όπως αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια μιας δίκης του 1932.
Παρά την επικρότηση των κριτικών για τη φιλανθρωπική προσπάθεια του Καπόνε, δεν κατάφερε να τον προστατεύσει από το αναπόφευκτο. Η θετική δημοσιότητα του συσσιτίου δεν μπόρεσε να αλλάξει την πορεία της δικαιοσύνης. Τον Νοέμβριο του 1931, οι ένορκοι έκριναν τον Καπόνε ένοχο για φοροδιαφυγή, σηματοδοτώντας το τέλος των φιλανθρωπικών του προσπαθειών και σφραγίζοντας τη μοίρα του πίσω από τα κάγκελα της φυλακής.
