Ο Μάρκος Αυρήλιος, Ρωμαίος αυτοκράτορας και στωικός φιλόσοφος, είναι γνωστός για το φιλοσοφικό έργο του. Η φιλοσοφία του δίνει έμφαση στον ορθολογισμό και την αρετή, όπως θα δούμε και στα παρακάτω αποφθέγματα.
Ο Αυρήλιος υποστήριζε τη ζωή σε αρμονία με τη φύση, την αποδοχή του αναπόφευκτου των δυσκολιών και την καλλιέργεια της εσωτερικής δύναμης. Πίστευε ότι η αληθινή ευτυχία κάποιου βρίσκεται στην καλλιέργεια της ηθικής ακεραιότητας και της σοφίας και όχι στις εξωτερικές συνθήκες. Οι στωικές αρχές του ενθάρρυναν τα άτομα να ασκούν αυτοέλεγχο, να εξασκούν τη νοημοσύνη και να διατηρούν τη γαλήνη μέσα τους. Ακολουθούν μερικά από τα αποφθέγματα που κοσμούν το έργο του.
Φέρναντο Πεσσόα: 20 σημαντικά αποφθέγματα για τον σύγχρονο άνθρωπο
20 αποφθέγματα του Μάρκου Αυρηλίου
1.Είναι γελοίο τη δική σου κακία να μην προσπαθείς να την αποφύγεις – παρόλο που αυτό είναι δυνατό – ενώ προσπαθείς να αποφύγεις την κακία των άλλων – πράγμα που είναι αδύνατο.
2.Να πορεύεσαι σαν κάθε πράξη σου να είναι η τελευταία της ζωής σου.
3.Να μην αποστρέφεσαι τον θάνατο αλλά να τον βλέπεις με ευαρέσκεια. Γιατί ακόμα και ο θάνατος είναι ένα από τα πράγματα που θέλει η φύση.
4.Εξάλειψε την φαντασία. Περιόρισε την ορμητικότητα. Σβήσε τις επιθυμίες. Έχε υπό έλεγχο το μυαλό σου.
5.Το αγγούρι είναι πικρό; Πέταξε το.
Υπάρχουν θάμνοι στον δρόμο; Απόφυγε τους.
Αυτό είναι αρκετό. Δεν είναι ανάγκη να λες «γιατί υπάρχουν τέτοια πράγματα στον κόσμο;»
6.Κάθε άνθρωπος έχει τόση αξία, όση και τα πράγματα με τα οποία έχει αυτός ασχοληθεί.
7.Να βλέπεις κάτω από την επιφάνεια. Να μη σου διαφεύγει η ιδιαίτερη αξία κανενός πράγματος μήτε η ποιότητά του.
8.Αν στα είκοσι δεν μάθεις, στα τριάντα δεν κάνεις, στα σαράντα δεν έχεις, τότε στα πενήντα ούτε θα μάθεις, ούτε θα κάνεις, ούτε θα έχεις.
9.Τίποτε δεν μπορεί να σου συμβεί που δεν είναι στη φύση σου να το αντέξεις.
10.Μην επιτρέπεις ποτέ το μέλλον να σε προβληματίζει. Θα το αντιμετωπίσεις, αν πρέπει, με τα ίδια όπλα της λογικής που σε εξοπλίζουν σήμερα εναντίον του παρόντος.
11.Όποιος είδε τα τωρινά, τα είδε όλα, και αυτά που γίνονταν ανέκαθεν και όσα θα γίνουν στο άπειρο μέλλον. Γιατί όλα είναι ίδια κι όμοια.
12.Κάθε απώλεια δεν είναι παρά μια αλλαγή, και η αλλαγή είναι η απόλαυση της φύσης.
13.Μη φέρεσαι σαν να πρόκειται να ζήσεις μύρια χρόνια. Το μοιραίο κρέμεται πάνω σου. Όσο ζεις, όσο είναι ακόμα δυνατόν, γίνε καλός.
14.Είναι όλα εφήμερα: Και αυτός που επαινεί και ο επαινούμενος, και αυτός που μνημονεύει και ο μνημονευόμενος.
15.Σκάβε μέσα σου· μέσα σου είναι η πηγή του καλού και θα αναβλύζει πάντα αν πάντα
την αναζητείς.
16.Σύντομα θα τα έχεις ξεχάσει όλα και σύντομα θα σε έχουν ξεχάσει όλοι.
17.Η αξία ενός ανθρώπου δεν ξεπερνά την αξία των φιλοδοξιών του.
18.Σταμάτα πια να επιχειρηματολογείς για το πώς πρέπει να είναι ο καλός άνθρωπος, αλλά να είσαι τέτοιος.
19.Να θυμάσαι πάντα τούτο: πως δεν χρειάζονται πολλά πράγματα για να κάνουν τη ζωή ευτυχισμένη.
20. Ό,τι δε συμφέρει το μελίσσι δε συμφέρει και τη μέλισσα.
Κορνήλιος Καστοριάδης: «Όποιος αγαπά όλο τον κόσμο φυσικά δεν αγαπά κανένα…»