Κορνήλιος Καστοριάδης (1922-1997) ήταν ένας εξέχων Ελληνο-Γάλλος φιλόσοφος του οποίου οι πνευματικές συνεισφορές άφησαν διαρκή αντίκτυπο σε διάφορους τομείς. Γνωστός για τις βαθιές του ιδέες σχετικά με τη φύση της κοινωνίας, του πολιτισμού και της ανθρώπινης δημιουργικότητας, ο Καστοριάδης προσέφερε μια μοναδική προοπτική στη διασταύρωση της φιλοσοφίας, της πολιτικής και της ψυχολογίας.
Ιδρυτικό μέλος της ομάδας Socialisme ou Barbarie, ο Καστοριάδης εμβάθυνε στην ιδέα της αυτονομίας, τονίζοντας τη σημασία της αυτοδιοίκησης και της δημιουργικής ικανότητας των ατόμων μέσα σε μια δημοκρατική κοινωνία. Το έργο του περιελάβανε θέματα που κυμαίνονταν από τη φύση των θεσμών και του κοινωνικού φαντασιακού μέχρι την πολυπλοκότητα της ιστορικής αλλαγής και τον ρόλο του ατόμου στη διαμόρφωση του κόσμου.
Το πνευματικό ταξίδι του Καστοριάδη διέσχισε κλάδους όπως η φιλοσοφία, η ψυχανάλυση και η πολιτική θεωρία, οδηγώντας τον στη διατύπωση καινοτόμων εννοιών. Οι έννοιες αυτές συνεχίζουν να εμπνέουν μελετητές και στοχαστές καθώς εξερευνούν τις περίπλοκες δυναμικές της κοινωνίας, του πολιτισμού και της ανθρώπινης δράσης. Η κληρονομιά του Καστοριάδη διαρκεί μέσα από τα γραπτά του, τα οποία αμφισβητούν τα συμβατικά όρια και ενθαρρύνουν την επαναπροσδιορισμό της ανθρώπινης εμπειρίας στο πλαίσιο ενός διαρκώς εξελισσόμενου κόσμου.
Κορνήλιος Καστοριάδης: Δείτε το βίντεο με το σχετικό απόσπασμα. – Το απόσπασμα βρίσκεται στο 38:34
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
«Για να υπάρξει πραγματική εκπαίδευση με την αυστηρή έννοια του όρου υπάρχει μια βασική προϋπόθεση: είναι ότι αυτή η εκπαιδευτική διαδικασία γίνεται αντικείμενο επένδυσης και πάθους και από τους εκπαιδευτές και από τους εκπαιδευόμενους και, για να το πω καθαρά, ότι αν δεν υπάρχει έρωτας μες στην εκπαίδευση δεν υπάρχει εκπαίδευση!
Εάν κάποιος κάτι μαθαίνει μέσα στο σχολείο είναι διότι, διαδοχικά, έναν καθηγητή σε κάποια τάξη – και στο πανεπιστήμιο ακόμη – τον ερωτεύεται και τον ερωτεύεται διότι βλέπει ότι αυτός ο ίδιος ο καθηγητής είναι ερωτευμένος με αυτό που διδάσκει.
Λοιπόν, για να τα πω επίσης καθαρά και για να γίνω πλήρως απεχθής σ’ αυτούς που με ακούνε, σήμερα οι εκπαιδευτικοί ασχολούνται με τις επαγγελματικές τους διεκδικήσεις, οι οικογένειες ασχολούνται με το να πάρει το παιδί ένα ‘χαρτί’ και τα παιδιά ασχολούνται με οτιδήποτε άλλο εκτός από την επένδυση των πραγμάτων που μαθαίνουν. Λοιπόν, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εκπαίδευση.»
«Επανέρχομαι στο δίλημμα: «ο πολίτης πρέπει να έχει γενικές ή ειδικές γνώσεις;». Η δική μου απάντηση: πρώτον, οι ειδικοί στην υπηρεσία των πολιτών και όχι στην υπηρεσία κάποιων πολιτικών δεύτερον, οι πολίτες κυβερνώντας μαθαίνουν να κυβερνούν…
Αλλά, για να είναι σε θέση οι άνθρωποι να ασχοληθούν με τα κοινά, θα πρέπει να έχουν λάβει την ανάλογη παιδεία. Όμως, η σύγχρονη παιδεία δεν έχει απολύτως καμία σχέση με αυτό το αίτημα. Στο σχολείο, ουσιαστικά, παίρνουμε εξειδικευμένες γνώσεις. Το σχολείο θα έπρεπε να είναι ιδιαιτέρως στραμμένο στα κοινά. Στο σχολείο θα έπρεπε να αναλύεται σε βάθος κάθε τι που αφορά τους οικονομικούς, τους κοινωνικούς και τους πολιτικούς μηχανισμούς. Θα έπρεπε να υπάρχουν μαθήματα πραγματικής ανατομίας της σύγχρονης κοινωνίας.
Αλλά τι λέω τώρα… Εδώ τα σχολεία είναι ανίκανα να διδάξουν ακόμη και Ιστορία. Τα παιδιά βαριούνται στο μάθημα της Ιστορίας, ένα μάθημα που θα έπρεπε να είναι συναρπαστικό. Πολλά πράγματα πρέπει να αλλάξουν, εάν θέλουμε να μιλήσουμε για αληθινή εκπαιδευτική δραστηριότητα στο πολιτικό πεδίο. Κάτι τέτοιο, προϋποθέτει αλλαγή των θεσμών…»
