Γνωρίζεις πως δε γνωρίζεις τίποτα; Μια φράση με συμβολικό νόημα και δύσκολο να υιοθετηθεί στον σημερινό επιστημονικό κόσμο που τρέφεται από την έπαρση του «Εγώ».
Στην καρδιά της σωκρατικής σοφίας βρίσκεται η παράδοξη δήλωση: “Γνωρίζω ότι δεν γνωρίζω τίποτα”. Αυτός ο φαινομενικά αντιφατικός ισχυρισμός, που αποδίδεται στον εμβληματικό φιλόσοφο Σωκράτη, συμπυκνώνει την ουσία της φιλοσοφικής του μεθόδου και της προσέγγισης της γνώσης.
«Εν οίδα ότι ουδέν οίδα», αν και η φράση αμφισβητείται πως ειπώθηκε από τον Σωκράτη κυρίως από τους σύγχρονους ιστορικούς σε κάθε περίπτωση έχει αποκτήσει έναν συμβολικό χαρακτήρα για τον τρόπο σκέψης του μεγάλου φιλόσοφου.
Σωκράτης: «Το μυστικό της ευτυχίας, βλέπετε, δεν βρίσκεται …» 20 αποφθέγματα ενός σπουδαίου
Σε αντίθεση με τις δημοφιλείς παρανοήσεις, η δήλωση του Σωκράτη δεν αποτελεί παραδοχή άγνοιας ή διανοητικής ήττας. Αντίθετα, αντανακλά τη βαθιά ταπεινότητα και τη δέσμευσή του στη διανοητική έρευνα. Ο Σωκράτης αναγνωρίζει τους περιορισμούς της ανθρώπινης κατανόησης, ενώ ταυτόχρονα αγκαλιάζει την αναζήτηση της σοφίας μέσω της διαλεκτικής αμφισβήτησης και της αυτοεξέτασης.
Η σωκρατική ειρωνεία, που χαρακτηρίζεται από την προσποιητή άγνοια που χρησιμοποιεί ο Σωκράτης στους διαλόγους του, χρησιμεύει ως παιδαγωγικό εργαλείο για την τόνωση της κριτικής σκέψης και την αποκάλυψη βαθύτερων αληθειών. Αμφισβητώντας τη συμβατική σοφία και αμφισβητώντας τις παραδοχές, ο Σωκράτης καλεί τους συνομιλητές του να εμπλακούν σε μια διαδικασία πνευματικής ανακάλυψης και αυτοαναστοχασμού.
Με τη διερεύνηση των αποχρώσεων του σωκρατικού διαλόγου και της υποκείμενης φιλοσοφίας του “γνωρίζω ότι δεν γνωρίζω τίποτα”, αποκτούμε εικόνα της μετασχηματιστικής προσέγγισης του Σωκράτη για τη γνώση και της διαρκούς σημασίας της μεθόδου του στη σύγχρονη φιλοσοφική έρευνα.
Ο Σωκράτης περιέγραψε τη Γη:«αν την έβλεπε κανείς από ψηλά…»
