Ο Γκυστάβ Λε Μπον, ο εισηγητής της κοινωνικής ψυχολογίας που ανέλυσε τη ψυχολογία των μαζών όσο κανείς. Τα αποφθέγματά μας εισάγουν στη φιλοσοφική του πραμάτεια.
Ποιος ήταν ο Γκυσταβ Λε μπόν;
Ο Gustave Le Bon (1841-1931) ήταν Γάλλος πολυμαθής, γιατρός, ανθρωπολόγος και κοινωνιολόγος γνωστός κυρίως για το έργο του στην ψυχολογία των μαζών. Το πιο διάσημο έργο του είναι το “The Crowd: A Study of the Popular Mind” (1895), όπου διερεύνησε τη συμπεριφορά των μαζών και τις ψυχολογικές δυναμικές που συμβαίνουν μέσα σε αυτές. Σε αυτό το έργο, ο Λε Μπον υποστήριξε ότι τα άτομα σε ένα πλήθος υφίστανται ψυχολογική μεταμόρφωση, η οποία οδηγεί σε συμπεριφορές που διαφέρουν σημαντικά από τις ατομικές τους συμπεριφορές. Τόνισε τον ρόλο της υποβολής και της μεταδοτικότητας στη διαμόρφωση της συμπεριφοράς του πλήθους.
Ποια ήταν η φιλοσοφία του;
Η φιλοσοφία του Λε Μπον, όπως αντανακλάται στα γραπτά του, τόνιζε την ιδέα ότι τα άτομα σε ένα πλήθος χάνουν τον ορθολογισμό τους και γίνονται πιο ευάλωτα στις συναισθηματικές επιρροές. Ήταν επικριτικός απέναντι στη δημοκρατία και πίστευε ότι οι μάζες επηρεάζονται εύκολα από χαρισματικούς ηγέτες και μαζικά κινήματα. Το έργο του είχε αντίκτυπο στη μελέτη της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης.
Ποιους επηρέασε;
Οι ιδέες του Λε Μπον επηρέασαν διάφορους στοχαστές, συμπεριλαμβανομένου του Σίγκμουντ Φρόιντ, ο οποίος αναγνώρισε τη σημασία του έργου του Λε Μπον για την κατανόηση της ψυχολογίας των μαζών. Επιπλέον, οι αντιλήψεις του είχαν αντίκτυπο στους θεωρητικούς και τους πολιτικούς ηγέτες που ενδιαφέρονταν για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης και τη συμπεριφορά των μαζών. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το έργο του Λε Μπον έχει επίσης επικριθεί για την έλλειψη εμπειρικών στοιχείων και την τάση του να γενικεύει τη συμπεριφορά των πλήθους. Παρόλα αυτά, παραμένει μια σημαντική προσωπικότητα στην ιστορία της ψυχολογίας και της κοινωνικής σκέψης.
20 αποφθέγματα του Καρλ Γιουνγκ: «Δεν είμαι αυτό που μου συνέβη, είμαι αυτό που επιλέγω να γίνω»
20 αποφθέγματα του Γκυστάβ Λε Μπόν
1.Ευτελίστε το χαρακτήρα των στρατιωτών και δεν θα έχετε παρά τους όχλους του Ξέρξη. Εξυψώστε το χαρακτήρα, και θα έχετε τους πολεμιστές του Αλεξάνδρου.
2.Για να κυριαρχήσεις στους ανθρώπους είναι πιο εύκολο να εξάψεις τα πάθη τους παρά να υποστηρίξεις τα συμφέροντά τους.
3.Ο όχλος είναι κάπως σαν τη Σφίγγα του αρχαίου μύθου. Είναι ανάγκη να φτάσουμε σε μια λύση που να δέχεται η ψυχολογία του αλλιώς θα πρέπει να αφεθούμε να μας κατασπαράξει.
4.Σε πολλούς ανθρώπους η ομιλία προηγείται της σκέψης. Ξέρουν αυτό που σκέφτονται μόνο αφού έχουν ακούσει αυτό που είπαν.
5.Έχει μεγαλύτερη αξία να καταλάβεις παρά να μάθεις.
6.Ο πόλεμος αποκαλύπτει τις αδυναμίες ενός λαού, όπως επίσης και τις αρετές του.
7.Η φιλία είναι συνήθως η πόρτα της εξόδου παρά η πόρτα της εισόδου του έρωτα.
8.Αν η αθεΐα εξαπλωθεί, θα γίνει εξίσου ανυπόφορη με τις παλιές θρησκείες.
9.Είναι αμέτρητοι οι άνθρωποι που ποτέ δεν έχουν διαφορετική γνώμη από εκείνη της εφημερίδας τους.
10.Ο άνθρωπος σκέφτεται με αφορισμούς.
11.Λίγοι βλέπουν τα πράγματα όπως ακριβώς είναι. Κάποιοι αντιλαμβάνονται μόνο αυτά που θέλουν να δουν και άλλοι αυτά που τους κάνουν οι άλλοι να δουν.
12.Ο όχλος μπορεί να σκεφτεί μόνο με εικόνες και γι’ αυτό μπορεί να επηρεαστεί μόνο από εικόνες. Μόνο οι εικόνες μπορεί να τον τρομοκρατήσουν ή να τον ενθουσιάσουν και έτσι να γίνουν κίνητρα για πράξη.
13.Λίγο ενδιαφέρουν οι απώλειες. Η επιτυχία πηγαίνει με το μέρος εκείνου που γνωρίζει να τις αντιμετωπίζει με το μεγαλύτερο σθένος.
14.Η δίψα για ισότητα συνήθως δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια αποδεκτή μορφή της επιθυμίας να έχεις κατωτέρους, αλλά όχι ανωτέρους.
15.Να επαναστατείς ή να συμβιβάζεσαι. Δεν υπάρχουν άλλες επιλογές στη ζωή.
16.Ο έρωτας φοβάται την αμφιβολία. Εν τούτοις, μεγαλώνει με την αμφιβολία και συχνά χάνεται μέσα στη βεβαιότητα.
17.Στις ομαδικές προσπάθειες υπάρχει μια απερίσκεπτη τάση για συναίνεση και συλλογική παρανόηση σοβαρών θεμάτων, μέσα σε ένα κλίμα εύθυμης συντροφικότητας.
18.Η ικανότητα χωρίς την εξουσία είναι εξίσου ανίσχυρη με την εξουσία χωρίς ικανότητα.
19.Μεταμφιέζοντας κάτω από καλά επιλεγμένες λέξεις ακόμα και τις πιο τρελές θεωρίες, μπορείς να τις κάνεις να γίνουν αποδεκτές.
20.Οι μάζες δεν διψούν για αλήθεια. Όποιος μπορεί να τις προμηθεύσει με ψευδαισθήσεις γίνεται εύκολα ο κυρίαρχός τους. Όποιος προσπαθήσει να διαλύσει τις ψευδαισθήσεις τους γίνεται εύκολα θύμα τους.
Ζαν Πιαζέ: η γνωστική δόμηση στα παιδιά μέσω του κονστρουκτουβισμού
Φωτογραφία εξωφύλλου
