Η Zaha Hadid και οι αρχιτεκτονικές της δεξιότητες γίνονται ξανά σημείο αναφοράς, με αφορμή το Μουντιάλ στο Κατάρ.
Η Zaha Hadid ήταν μία από τις πιο επιδραστικές αρχιτέκτονες της εποχής μας, καθώς άλλαξε τη σύγχρονη αρχιτεκτονική σκηνή: μια παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτων και η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο Pritzker το 2004.
Η καριέρα της ως αρχιτέκτων την οδήγησε επίσης στον κόσμο της εσωτερικής διακόσμησης και της ανάπτυξης προϊόντων σχεδιασμού.
Γεννημένη στη Βαγδάτη το 1950, σπούδασε μαθηματικά στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού πριν μετακομίσει στην Αγγλία το 1972 για να παρακολουθήσει μαθήματα στην Architectural Association.
Εκεί γνώρισε τους El Lissistsky, Kazimir Malevich, Elia Zenghelis, Rem Koolhaas, Bernard Tschumi και Leon Krier, οι οποίοι αποτέλεσαν τους μέντορές της. Μετά την αποφοίτησή της το 1976, παρέμεινε στην Architectural Association ως καθηγήτρια μέχρι το 1987.
Στο Λονδίνο, έκανε το ντεμπούτο της στη διεθνή σκηνή, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία με την έκθεση πολυάριθμων πινάκων της δεκαετίας του ’70, που απεικόνιζαν χώρους εμπνευσμένους από τον κονστρουκτιβισμό: οραματικά σχήματα που, εκ των υστέρων, μπορούν να διαβαστούν ως μαρτυρία του κεντρικού ρόλου που έπαιζε πάντα το σχέδιο στη δημιουργική διαδικασία της Hadid.
Στη συνέχεια η Zaha Hadid ίδρυσε το πρώτο της επαγγελματικό στούντιο, το Zaha Hadid Architects (ZHA), στο Λονδίνο, το 1979.
Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, η οπτική γλώσσα της Zaha Hadid έζησε μια μεγάλη επιτάχυνση προς το κυρίαρχο θέμα όλων των παραγωγών της (τόσο όσον αφορά τις αρχιτεκτονικές όσο και τις εσωτερικές της δημιουργίες), που είναι η κίνηση.
Αυτή η κίνηση προορίζεται ως αναπαράσταση των ροών που διασχίζουν τον χώρο και που μεταφράζονται σε μορφές.
Μια πτυχή σημαντικού οπτικού αντίκτυπου που απομακρύνεται από τα πρώτα της έργα. Τα πρώτα έργα ήταν ο πυροσβεστικός σταθμός Weil Am Rhein στη Γερμανία (1993) και ο τερματικός σταθμός Hoenheim-Nord στο Στρασβούργο (1999-2001).
Σουζάνα και Δημήτρης Αντωνακάκη – Αναγνώσεις του μοντερνισμού στην Ελλάδα
Μεταξύ των σημαντικότερων αρχιτεκτονικών έργων της συγκαταλέγονται το MAXXI στη Ρώμη, το Κέντρο Σύγχρονων Τεχνών Rosenthal στο Σινσινάτι (όπου ο δρόμος μπαίνει μέσα στο κτίριο), ο θαλάσσιος σταθμός του Σαλέρνο, το Aquatics Center, που χτίστηκε στο Λονδίνο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, η Όπερα του Γκουανγκζού στην Κίνα (2010) και ο πρόσφατος σταθμός τρένων υψηλής ταχύτητας Νάπολη-Αφράγκολα, που εγκαινιάστηκε το 2017 (ένα χρόνο μετά τον θάνατο της αρχιτέκτονος).
Η Zaha Hadid και το μάρμαρο
Η Zaha Hadid εξέφρασε επίσης την αντίληψή της για την αρχιτεκτονική και τον εσωτερικό σχεδιασμό μέσω του μαρμάρου, δίνοντας πάντα στην πέτρα μια νέα ζωή, αλλά κυρίως μια νέα κίνηση.
Ένα παράδειγμα εσωτερικής ανακαίνισης που έγινε με μάρμαρο είναι το λόμπι του Southbank Tower στο Λονδίνο: το αρχιτεκτονικό γραφείο κατασκεύασε ένα νέο ημιώροφο, ένα ασανσέρ, το θυρωρείο και ένα σύστημα φωτισμού για το λόμπι των 200 τ.μ..
«Ο σχεδιασμός προέκυψε από τη δουλειά μας να επανεφεύρουμε τους χώρους των μουσείων τέχνης και των γκαλερί σε όλο τον κόσμο, δημιουργώντας καθηλωτικές χωρικές εμπειρίες για το λόμπι του Southbank Tower που ενισχύουν την υλικότητα και τους όγκους της αρχικής δομής. Παντρεύοντας το γυαλισμένο μάρμαρο και το σκυρόδεμα με την καρυδιά και το δέρμα, ο σχεδιασμός του λόμπι ενσωματώνει μια παλέτα χρωμάτων και υλικών.»
Ένα άλλο παράδειγμα σπουδαίας χρήσης του μαρμάρου βρίσκεται στο Ντουμπάι, στην περιοχή Burj Khalifa. Καλύπτοντας έκταση 84.345 τ.μ., η δομή χωρίζεται σε δύο ξεχωριστούς πύργους, οι οποίοι ενώνονται μεταξύ τους με ένα εξίσου μεγάλο αίθριο στο ισόγειο και με έναν διάδρομο/γέφυρα σε υπερυψωμένο όροφο.
Το κτίριο αποτελείται από είκοσι ορόφους πάνω και επτά ορόφους κάτω, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν επτά χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής.
Η ιδιαιτερότητά του είναι ακριβώς μια μεγάλη κεντρική ασύμμετρη σχισμή, η οποία σας επιτρέπει να απολαμβάνετε τη θέα και την πόλη από το κέντρο της κατασκευής, σε καθαρή αντίθεση με το τετράγωνο και γεωμετρικό σχήμα του κύβου.
Η εξωτερική δομή είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένη από γυαλί και χάλυβα, ενώ οι εσωτερικοί χώροι είναι από μάρμαρο.
Το μάρμαρο εδώ έχει μια φουτουριστική εμφάνιση, με μεγάλη γλυπτική ευαισθησία.
Όσον αφορά τη χρήση του μαρμάρου στον εσωτερικό σχεδιασμό, το 2015, η Hadid δημιούργησε μια σειρά από μαρμάρινα βάζα και τραπέζια για την ιταλική εταιρεία Citco.
Κάθε βάζο έχει μοτίβο με σκαλισμένα αυλάκια και κορυφογραμμές που διατρέχουν τις πλευρές των στρογγυλεμένων μορφών, καταλήγοντας σε έναν δακτύλιο από στρογγυλεμένες κορυφές. Τα βάζα διατίθενται σε τέσσερις διαφορετικούς τύπους μαρμάρου. Βρίσκουμε επίσης τα τραπέζια “Luna”, κατασκευασμένα εξ ολοκλήρου από μάρμαρο Carrara.
Ένα τελευταίο, πολύ διάσημο κομμάτι της συλλογής είναι το τζάκι: με το καμπυλόγραμμο σχήμα του, εκφράζει την ένταση μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού χώρου. Είναι κατασκευασμένο από μαύρο μάρμαρο Marquina: το εξαιρετικά γυαλισμένο φινίρισμα αντανακλά τις φλόγες, ενισχύοντας το ρευστό σχέδιο, ενώ το φως χορεύει κατά μήκος ολόκληρης της επιφάνειας.
Η εκπρόσωπος της σχολής της αποδόμησης μπορεί να έφυγε από τη ζωή το 2016, αλλά τα έργα της θα ζουν για πολύ καιρό ακόμη.
Διαβάστε περισσότερα:
