Η καλλιτέχνιδα Yayoi Kusama έχει γεννηθεί στην Ιαπωνία στις 22 Μαρτίου 1929 (σήμερα 94 ετών) και συμπληρώνει σχεδόν μέσα 70 έτη καλλιτεχνικής καριέρας. Από το 1970, ζει οικειοθελώς σε οίκο ευγηρίας. Από τα 27 της δημιουργεί εικαστικές εγκαταστάσεις.
Ο όρος «εικαστικές εγκαταστάσεις» (installation art) περιγράφει έργα τέχνης που κατασκευάζονται ή εγκαθίστανται μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο και προβάλλονται εκεί. Μπορεί να είναι ένα δωμάτιο που το επισκέπτονται θεατές ή ένα συμπαγές έργο που τοποθετείται σε έναν εξωτερικό μεγάλο χώρο. Έχει κατασκευάσει συλλογές με θέματα τα λουλούδια, τις κολοκύθες, πίνακες και ολόκληρα δωμάτια, ενώ πρόσφατα o οίκος μόδας Louis Vuitton λανσάρισε μια σειρά με polka dots στο πλαίσιο της συνεργασίας τους.
Το έργο της είναι γνωστό σε πολλές ηπείρους: Ασία, Ευρώπη και Αμερική. Το προσωπικό της στυλ ενδυμασίας είναι ιδιαίτερο και εκκεντρικό. Συνηθίζει να ντύνεται με έντονα χρώματα, ενώ τα μαλλιά της επιλέγει το έντονο κόκκινο χρώμα και ένα κοντό αλλά προσεγμένο κούρεμα τύπου καρέ.
Η Yayoi Kusama αναδείχθηκε ως παγκόσμιο πολιτιστικό σύμβολο για τον 21ο αιώνα. Η πιο ολοκληρωμένη αναδρομική της Έκθεση διοργανώθηκε από την Tate Modern το 2012, ενώ πολλά έργα της εκτίθενται σε μεγάλα μουσεία της Ιαπωνίας. Συγκεκριμένα, από το Νοέμβριο του 2022 έως το Μάιο του 2023, η Έκθεση “1945 to Now” στο μουσείο Μ+ του Hong Kong αναφέρεται σε όλη της την πορεία και είναι οργανωμένη θεματολογικά και χρονολογικά (fanhui pei Youtube vlog, 2022). Πριν λίγο καιρό, τον Ιανουάριο του 2023, παρουσιάστηκε η συνεργασία της Kusama με την παγκοσμίου φήμης πολυτελή μάρκα ρούχων και αξεσουάρ Louis Vuitton στο πλαίσιο μιας διαφημιστικής καμπάνιας της εταιρείας (reuters.com , 2023).
Το έργο της ενσωματώνει φορμαλιστικά στοιχεία και επιδέχεται πολλές ερμηνείες
Η καλλιτεχνική προσέγγιση της Yayoi Kusama έχει χαρακτηριστεί διεπιστημονική και αντισυμβατική (Kothari, 2023). Θεωρείται η «πριγκίπισσα» των πολύχρωμων κουκίδων (γνωστά ως polka dots).
Το 2018, παρουσίασε την εικαστική εγκατάσταση “Flowers that spean all about my heart given to the sky” στη γκαλερί Victoria Miro στο Λονδίνο. Η έκθεση πλαισιώθηκε και από άλλες εικαστικές εγκαταστάσεις της Kusama: μια αίθουσα με ζωγραφισμένα χάλκινα γλυπτά κολοκύθας, μια μεγάλη αίθουσα υπερχείλισης με πολύχρωμες κουκίδες (See, 2018).
Όσον αφορά τις ιδέες της, έχουν συγκινήσει διάσημους σχεδιαστές μόδας και πολλοί θεωρούν πως, ταιριάζουν στην pop κουλτούρα. Για παράδειγμα, η συνεργασία με τη Louis Vuitton περιλαμβάνει διακόσμηση καταστημάτων σε μεγάλες μητροπόλεις (Γαλλία, Λονδίνο, κ.α.) με τις διάσημες polka dots της Kusama.
Έργα της Kusama έχουν εμπνεύσει και παλαιότερα μεγάλες εταιρείες μόδας, όπως την εταιρεία στην οποία ήταν δημιουργικός διευθυντής ο Marc Jacobs, το 2012. Και τότε, οι σειρές ρούχων και αξεσουάρ με μοτίβα της Kusama είχαν μεγάλη απήχηση στο κοινό των luxurious brands (Muret, 2023).
Η ίδια ακολούθησε μια μοναδική προσωπική αισθητική και φιλοσοφία της ζωής.
Αυτό που κάνει την εικαστική εγκατάστασης να διαφέρει από τη γλυπτική ή άλλες παραδοσιακές μορφές τέχνης, είναι ότι, αποτελεί περισσότερο μια πλήρη και ενιαία εμπειρία, παρά μια επίδειξη ξεχωριστών, μεμονωμένων έργων τέχνης. Η Yayoi Kusama καταφέρνει να κυνηγά και να ενσωματώνει στα έργα της την καλλιτεχνική καινοτομία, συνδυάζοντάς της με σημαντικές ιδέες του παρελθόντος (π.χ. σουρεαλισμός).
Πάντως, το σύνολο των έργων της Kusama δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό με μια γραμμική προσέγγιση, δηλαδή δεν έχει αρχή, μέση και τέλος. Όποιος επιχειρήσει να αναλύσει τα έργα της, πρέπει να αναζητήσει την επαναστατική της καλλιτεχνική τάση και να συνδυάσει ό,τι βλέπει με την εποχή στην οποία απευθύνεται το έργο αλλά και με την προσωπική πορεία της Kusama.
Με απλά λόγια και πανέμορφες εικόνες, το YouTube κανάλι της Tate για παιδιά παρουσιάζει το ξεχωριστό έργο της Kusama σε ένα βίντεο:
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
Πηγές
Kothari, U. (2023). Beyond polka dots: exploring Yayoi Kusama from ’1945 to Now’ at M+ Museum.
fanhui pei Youtube vlog (2022). M+草间弥生沉浸式观展
The surreal worlds of Yayoi Kusama
Louis Vuitton moves up a gear with its collaboration with Yayoi Kusama
. Yayoi Kusama: THE MOVING MOMENT WHEN I WENT TO THE UNIVERSE