Ο Βασίλης Καλφάκης, ο σκηνοθέτης της παράστασης «Φαύστα», που θα παρουσιαστεί από 4 Νοεμβρίου στα Πρώην Πλεκτήρια-Υφαντήρια Αθηνών (ΠΛΥΦΑ), γράφει στη Lavart με αφορμή την επικείμενη παράσταση.
Το ταξίδι της «Φαύστας» ξεκινάει στα τέλη της πρώτης καραντίνας, έξω από τη Στάση «Θησείο». Εκεί σε έναν δημόσιο κήπο με αγκυροβολημένους γύρω-γύρω μικροπωλητές, που ξαναπιάνουν το κομμένο νήμα της αγοράς( αλίμονο και αν κόβεται ποτέ το συφοριασμένο) , συναντώ μια εξαίρετη ομάδα ηθοποιών, οι οποίοι υπό την καθοδήγηση του δασκάλου τους Ανρί Κεργκομάρ τραγουδούν πολυφωνικά στους περαστικούς.
Εκεί συζητάμε όλοι μαζί πρώτη φορά την προετοιμασία μιας μουσικής παράστασης με πρώτο εργαλείο το πολυφωνικό τραγούδι. Κανένα συνοδευτικό μουσικό όργανο. Μόνο φωνή. Το έργο που προτείνει ο Ανρί είναι η «Φαύστα» του Μποστ – έργο που είχε μελοποιήσει στο σύνολο του -και ύστερα από παρότρυνση του ίδιου αναλαμβάνω τη σκηνοθεσία του όλου εγχειρήματος. Δυστυχώς ο κορωνοϊός δεν αφήνει και πολλά περιθώρια. Μάσκες, αποστάσεις .
Περιορισμός του σώματος. Άλλο εργαλείο και αυτό. Και τι εργαλείο! Κερασάκι στο αποτελείωμα κάθε προετοιμασίας η δεύτερη καραντίνα. Η σκληρή και απεχθής για πολλούς, μιας και πόσο να εξαντλήσεις τη συνδρομή στο Netflix; . Η ομάδα όμως δεν πτοείται μπροστά στους κυκεώνες της ασθένειας και των συνεπακόλουθών της. Ετοιμοπόλεμη «ωσάν τον Μιλτιάδη» -για να μνημονεύουμε και τον συγγραφέα- ξεκινάει μία εξάμηνη έρευνα για το έργο και γύρω από το έργο, επιβοηθούμενη από την τεχνολογία.
Μία οθόνη και οκτώ κελιά εντός της συντροφεύουν ψυχή και νου για έναν χειμώνα. Στο τραπέζι μπαίνει ως κλειδί το έργο του Φρόυντ «Ο πολιτισμός πηγή δυστυχίας» καθώς και συζητήσεις γύρω από τις ταινίες του Μπουνιουέλ : « Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας» και «Το φάντασμα της Ελευθερίας». Ανάμεσα στην φροϋδική πραγματεία και την μπουνιουελική φιλμογραφία έρχεται να προστεθεί και η έννοια του cartoon. Θα μου πεις: «Γιατί τόσο παίδεμα;».
Ήταν το έργο το ίδιο που γεννοβολούσε σκέψεις τόσο γύρω από την διάνοια του όσο και από τον τρόπο που θα παρίσταται και η παροχή του χρόνου συν-ομιλίας με τον εαυτό μας φάνταζε άπειρη. Ένα έργο που διαπραγματεύεται την αδιαμφισβήτητη ευτυχία εντός των τεσσάρων τοίχων δεν απέχει πολύ από την αμφισβήτηση του αστικού πολιτισμού καθώς και την παρανοϊκή διάθεση ενός κινούμενου σχεδίου.
Έτσι το πρώτο στο οποίο επικεντρωθήκαμε επιστρέφοντας με τα σώματά μας πια στην πρόβα ήταν η από κοινού «looney» κίνηση των ηθοποιών , οι οποίοι τραγουδούν τα πάθη μιας οικογένειας. Μιας οικογένειας που ενώ ακροβατεί στην καταστροφή ψάλλει παιάνες ευτυχίας. Μιας ευτυχίας πρόταγμα της ανθρωπότητας ανά τους αιώνες. Μιας ευτυχίας στην οποία στοχεύει κάθε οικογένεια με την διαιώνισή της.
Ένας πολυφωνικός θίασος λοιπόν – απελευθερωμένος από την γοητεία του εκάστοτε ρόλου – αφηγείται από κοινού και επί σκηνής το νηφάλιο παραλήρημα των ηρώων του Μποστ, ο οποίος παρέδωσε εν έτει 1964 μια ιλαροτραγωδία κόσμημα. Έτσι επιγράφει ο ίδιος το έργο. Ιλαροτραγωδία. Ιλαρό και τραγικό μαζί. Γέλιο και κλάμα να συναντιούνται. Έργο «μικτόν και νόμιμον» η «Φαύστα» μας επέτρεψε να τραγουδήσουμε τους λεπταίσθητους ομοιοκατάληκτους της και να προσφέρουμε σε εσάς που μας ακούτε (και μας οράτε) «Τραγούδια για την Οικογένεια». Υ.Γ. Πέραν του Ανρί ( για την εμπιστοσύνη του) νιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους τους ηθοποιούς και τους συντελεστές, τους από κοινού δημιουργούς αυτής της παράστασης, την οποία υπερασπίστηκαν με ταλέντο, θάρρος και πίστη.
Κείμενο: Βασίλης Καλφάκης
«Φαύστα»: Μια παράσταση σε μουσική του Ανρί Κεργκομάρ βασισμένη στο ομότιτλο έργο του Μποστ
Όταν οι σκηνοθέτες γράφουν στη Lavart.
