Η Ποίηση είναι ένα ολόκληρο σύμπαν: η πιο συμπυκνωμένη τέχνη του λόγου, αλλά ίσως και η πιο αταξινόμητη. Αν και η ποίηση διαφεύγει πάντα από κάθε ορισμό (αφού ούτως ή άλλως χειρίζεται τις λέξεις ώστε να μεταβεί σε ένα πεδίο πέραν των λέξεων), η συστηματική ενασχόληση με την ποίηση συντελεί όχι μόνο στην εσωτερική μας απελευθέρωση, αλλά αποτελεί και εργασία, καθώς και μία συνεχή αναμέτρηση με την ιστορία και τις μορφές της ποιητικής τέχνης.
Έναρξη: Παρασκευή, 23 Νοεμβρίου 2018, 17:30-20:30
Μολονότι δεν γίνεται να διδάξεις σε κάποιον το πώς να γίνει ή να είναι (είτε στη ζωή είτε στη γραφή) ο εαυτός του, πολλά «μυστικά» της (ποιητικής) γραφής εννοείται πως διδάσκονται. Εκείνο όμως που κυρίως μεταδίδεται είναι το πάθος, η άρνηση της στασιμότητας, η αναζήτηση όλων των πιθανοτήτων.
Με τη δημιουργική ομάδα του σεμιναρίου θα επιχειρήσουμε να κάνουμε τον γύρο του κόσμου της ποίησης –αλλά και να διεισδύσουμε σε αρκετό από το βάθος της– μέσα σε 30 μόλις ώρες. Οι συμμετέχοντες θα ασκηθούν αρχικά στα τεχνικά στοιχεία της ποιητικής τέχνης: κυριολεξία, μεταφορά και μετωνυμία, στίξη, τομές, ρίμα, έμμετρος-ποικιλόμετρος-ελεύθερος στίχος, συντακτικό, σχήματα λόγου, ύφος, ήχος, προσωδία, ρυθμός. Μέσα από αναπάντεχες συζεύξεις καινοτόμων παραδειγμάτων, αντλημένων από τη διαχρονία της ποιητικής τέχνης, αλλά με ιδιαίτερη έμφαση στον 20ό αιώνα (ενδεικτικά: Σαπφώ, Ευριπίδης, Σολωμός, Καβάφης, Σεφέρης, Ελύτης, Σαχτούρης, αλλά και Dickinson, Rimbaud, Cummings, Celan, Beckett, Michaux, Carson, και πολλοί σύγχρονοι Έλληνες και ξένοι ποιητές), θα συζητηθούν οι ιστορικές συνιστώσες, οι μορφικές ιδιαιτερότητες και οι νοηματικές αποκρυσταλλώσεις κάθε περίπτωσης, αλλά κυρίως οι σπινθήρες των συνδυασμών τους. Ταυτόχρονα, θα διερευνηθούν οι σχέσεις που γεφυρώνουν την ποίηση με τον πεζό λόγο, με το θέατρο, αλλά και με το τραγούδι, τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες, τον κινηματογράφο. Στόχος είναι η εξοικείωση με το Άλλο, η εκπαίδευσή μας στην ετερότητα, η διεύρυνσή μας.
Ο κάθε σπουδαστής θα παρουσιάζει σταδιακά σειρά ασκήσεων και ποιημάτων, που θα σχολιάζονται από όλους. Βασικό εργαλείο: η άντληση θεμάτων και μοτίβων μέσα από το τριμερές σχήμα Κόσμος (πραγματικότητα, πολιτική, καθημερινότητα, επικαιρότητα) – Εαυτός (ψυχική δομή, βιογραφία, προσωπικές εμμονές, φαντασία, όνειρα) – Τέχνη (προσωπικές επιλογές από όλο το φάσμα των τεχνών, όχι μόνο της λογοτεχνίας αλλά και των εικαστικών και των παραστατικών). Έμφαση θα δοθεί και σε μία σειρά από κρίσιμες έννοιες και πρακτικές (ακρίβεια, σαφήνεια, αφαίρεση, συμπύκνωση, έμπνευση, παρατηρητικότητα, επινόηση, διαμόρφωση, δόμηση, σύνθεση), καθώς και στη διάκριση μεταξύ σιωπηρής και μεγαλόφωνης ανάγνωσης, στην άρρηκτη σχέση της ποίησης με τη φωνή και το σώμα του ποιητή.
Ηχητικά ντοκουμέντα αναγνωρισμένων Ελλήνων και ξένων ποιητών του 20ού και 21ου αιώνα, οπτικό υλικό και video, παραδείγματα δραματοποίησης και επιτέλεσης του ποιητικού λόγου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, θα αποτελέσουν μερικά ακόμη από τα εργαλεία του εργαστηρίου.
Ο απώτερος στόχος του εργαστηρίου είναι διττός: Η διερεύνηση της ποιητικής ιδιοπροσωπίας κι ο εντοπισμός του εσωτερικού «ρυθμού» του καθενός μας, αλλά και η ανάδειξη της ποίησης ως τέχνης που την απολαμβάνουμε και την ασκούμε όχι μόνο κατά μόνας αλλά και συλλογικά: μία καταβύθιση που διανοίγεται προς την ανακοίνωση, την πράξη και τη δράση. Αφού η ποίηση είναι το ανοιχτό πεδίο, η εξερεύνηση του πάντα αντικαθεστωτικού λόγου, η ελευθερία της αδιάκοπης έκπληξης. Άλλωστε, μέσα στους δύστροπους, ασταθείς και επισφαλείς καιρούς μας, η δημιουργική ενασχόληση με την ποίηση στο πλαίσιο ενός εργαστηρίου όχι μόνο μας βοηθά στην αναζήτηση του βαθύτερου εαυτού μας, αλλά εξασφαλίζει και την ψυχωφέλεια του «μαζί»: το μοίρασμα και την ένωση μας με όχημα την τέχνη.
Κατά τον Ισπανό ποιητή Χιμένεθ, η ποίηση είναι η «τέχνη της απέραντης μειοψηφίας». Το εργαστήριο ποίησης απευθύνεται, λοιπόν, σε όλους. Σε όσους έχουν ήδη διαμορφώσει κάποια σχέση με την ποίηση και τη γραφή, καθώς και σε όσους θα ήθελαν να διαμορφώσουν. Σε «απλούς» αναγνώστες της που θα ήθελαν να παραμείνουν αναγνώστες ή και να αναπτύξουν μια πιο πρακτική επαφή μαζί της, αλλά και σε ποιητές, που είτε δεν έχουν μοιραστεί ακόμη τα γραπτά τους είτε ήδη τα μοιράζονται και τα δημοσιεύουν.
Αίτηση συμμετοχής θα βρείτε εδώ
Διάρκεια μαθημάτων: δέκα τρίωρα απογευματινά μαθήματα (30 ώρες διδασκαλίας)
Ημέρα μαθημάτων: Παρασκευή 17:30-20:30
Δίδακτρα: 340 ευρώ για νέες εγγραφές και 300 ευρώ για φοιτητές, άνεργους και απόφοιτους προηγούμενων κύκλων.
Τρόποι πληρωμής
* Καταβολή του ποσού εφάπαξ στα ταμεία του ΙΑΝΟΥ ή κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, με επιπλέον έκπτωση 5% (πριν από την έναρξη των μαθημάτων).
* Σε 2 ισόποσες δόσεις στα ταμεία του ΙΑΝΟΥ ή κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό (1η δόση πριν από την έναρξη των μαθημάτων – 2η δόση στο 4ο μάθημα).
* Τράπεζα ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΡΙΘΜ.ΛΟΓ/ΣΜΟΥ:5238025326916, IBAN: GR3201722380005238025326916 (ΙΑΝΟΣ ΑΕ). Κατά την κατάθεση, στα στοιχεία να αναφέρεται το ονοματεπώνυμο του συμμετέχοντα και η λέξη «ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ».
* Με πιστωτική κάρτα έως 5 άτοκες δόσεις στα ταμεία του ΙΑΝΟΥ (εξαιρούνται οι κάρτες American express και Εθνικής).
[Θα τηρηθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας καθώς συχνά ο αριθμός των αιτήσεων υπερβαίνει τον αριθμό των συμμετεχόντων ανά σεμινάριο.]
ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ Συγγραφέας, Μεταφραστής
Ο Βασίλης Αμανατίδης είναι ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής, περφόρμερ. Γεννήθηκε το 1970. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία της τέχνης στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορία της τέχνης («Λόγος και Εικόνα στα χρόνια του Μοντερνισμού – Η ελληνική περίπτωση του Οδυσσέα Ελύτη»). Εργάστηκε ως εικαστικός επιμελητής στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, δίδαξε ιστορία τέχνης και λογοτεχνία στη Δραματική Σχολή του Κ.Θ.Β.Ε. και σε άλλες σχολές, ενώ έχει διοργανώσει μαθήματα και σεμινάρια ποίησης και δημιουργικής γραφής στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Πρωτοδημοσίευσε ποίηση το 1991. Το 1999 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο ποίησης (Υπνωτήριο – Εννιά νυχτικές παραβολές, Εκδόσεις Εντευκτηρίου). Από τότε έχει εκδώσει άλλα επτά βιβλία ποίησης [πρόσφατα: εσύ: τα στοιχεία, Νεφέλη, 2017· μ_otherpoem: μόνο λόγος, Νεφέλη, 2014 (2η έκδοση: 2015)· 7: ποίηση για video games, Νεφέλη, 2011), καθώς και δύο συλλογές διηγημάτων (Μη με φας, Καστανιώτης, 2005, και Ο σκύλος της Χάρυβδης, Καστανιώτης, 2008). Δύο θεατρικά του έργα έχουν ανέβει στη Θεσσαλονίκη, ενώ παρουσιάζει και ο ίδιος τα κείμενά του στο κοινό. Ασχολείται με τη μετάφραση πεζογραφίας και ποίησης (Witold Gombrowicz, Isaac Bashevis Singer, E. E. Cummings, Anne Carson κ.ά.). Δημοσιεύει δοκίμια και κριτική ποίησης σε εφημερίδες, λογοτεχνικά περιοδικά και ιστότοπους, ενώ έχει ασχοληθεί και με την επιμέλεια εικαστικών εκθέσεων και εκδηλώσεων λόγου και επιτέλεσης (ενδεικτικά: «Exulat: poeta in terra», 50ά Δημήτρια, 2015· «3ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών» στη 13η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, 2016). Είναι σύμβουλος έκδοσης του περιοδικού Εντευκτήριο, βασικός συνεργάτης του περιοδικού [φρμκ] και της διαδικτυακής πλατφόρμας Greek Poetry Now (Greek Poetry Now), καθώς και εμπνευστής-επιμελητής του ψηφιακού project link (https://fairead.net/link). Από το 2014 είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή φεστιβάλ ποίησης, ενώ κείμενά του έχουν μεταφραστεί σε δεκατρείς γλώσσες και έχουν συμπεριληφθεί σε περιοδικά και ανθολογίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στα ρωσικά κυκλοφόρησε η δίγλωσση επιλογή ποιημάτων του Ο λαγός και η εξοχή (Stella Art Foundation, 2008), και στα γερμανικά βιβλίο με επιλεγμένα διηγήματά του [(Ihr) Weinen, Nefeli, 2013].
