[dropcap size=big]Σ[/dropcap]τις 12 Ιουνίου 1929 έρχεται στη ζωή ένα κοριτσάκι που επρόκειτο να στιγματίσει την παγκόσμια λογοτεχνία κάνοντας ό, τι σχεδόν όλες οι συνομήλικές της… γράφοντας ένα ημερολόγιο.
Η Ανελίς Μαρί Φρανκ είναι η μικρότερη κόρη μιας οικογένειας εύπορων Εβραίων, η οποία με την άνοδο του Ναζισμού μεταναστεύει από τη Φρανκφούρτη στο Άμστερνταμ. Όταν οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Ολλανδία και οι διωγμοί κατά των Εβραίων εντείνονται, οι Φρανκ καταφεύγουν σε ένα ειδικά διαμορφωμένο διαμέρισμα πίσω από μια αποθήκη, όπου παραμένουν κρυμμένοι για δύο χρόνια. Ωστόσο, τον Αύγουστο του 1944, η Γκεστάπο ανακαλύπτει το κρησφύγετο και τους οδηγεί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς και στη συνέχεια στο Μπέργκεν Μπέλσεν. Μέσα σε φριχτές συνθήκες διαβίωσης, η Άννα, η αδερφή της, Μάργκο, και η μητέρα τους αφήνουν την τελευταία τους πνοή χτυπημένες από την ασιτία και τον τύφο. Μοναδικός επιζών της οικογένειας είναι ο πατέρας, Όττο Φρανκ, ο οποίος δε φανταζόταν ποτέ ότι το μικρό κόκκινο ημερολόγιο που είχε χαρίσει στην Άννα για τα δέκατα τρίτα της γενέθλια θα γινόταν ντοκουμέντο για τα χρόνια της Ναζιστικής θηριωδίας.
«Αγαπητή Κίττυ,
ελπίζω ότι θα μπορέσω να εμπιστευτώ τα πάντα σε σένα, μιας και δεν έχω εμπιστευτεί ποτέ κάτι σε κανέναν και ελπίζω ότι θα είσαι μεγάλη πηγή ανακούφισης και στήριξης».
[dropcap size=big]Α[/dropcap]υτά είναι τα πρώτα λόγια της Άννας στο ημερολόγιό της ή μάλλον στην Κίττυ, τη φανταστική της φίλη, που πρόκειται να γίνει το «εξομολογητήριό» της. Κορίτσι εξαιρετικά κοινωνικό και αισιόδοξο, με πίστη στην ανθρώπινη καλοσύνη και όρεξη για ζωή, η Άννα πληγώνεται βαθιά από τους διωγμούς κατά των Εβραίων και στη συνέχεια από την απομόνωσή τους στο καταφύγιο. Η συγγραφή είναι ο μόνος τρόπος να νιώσει ξανά ενεργητική και ζωντανή. Σημειώνει τις σκέψεις της, μιλά για τα όνειρά της να γίνει ηθοποιός ή συγγραφέας, εκφράζει τα παράπονά της για τους οικογενειακούς καυγάδες, ξορκίζει τους φόβους της για το μέλλον, πενθεί για το θάνατο της αγαπημένης της γιαγιάς. Δε διστάζει να γράψει και για τα πρώτα της ερωτικά σκιρτήματα με τον Πίτερ Βαν Πελ, το γιο μιας ακόμη εβραϊκής οικογένειας που καταφεύγει στο ίδιο κρησφύγετο.
Η Άννα δε σκόπευε να εκδώσει ποτέ το ημερολόγιό της – έτσι, ξετυλίγει στις σελίδες του τον εσωτερικό της κόσμο με το απλό ύφος και την ειλικρίνεια ενός κοριτσιού 13 ετών, κάνοντάς μας να αντικρύσουμε τον κόσμο μέσα από τα δικά της μάτια, δίχως επεξεργασία και φίλτρα. Κατά μία έννοια, το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ αποτελεί μια άμεση και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη της ψυχολογίας ενός έφηβου, φυλακισμένου κοριτσιού. Ακόμη πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι αποτελεί μια αδιάψευστη και συγκινητική μαρτυρία για τις ναζιστικές πρακτικές και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων.
[dropcap size=big]Α[/dropcap]ρχικά, ο Όττο Φρανκ αποφασίζει να πάρει πίσω το ημερολόγιο από τους γείτονες που το είχαν περισώσει, ως μοναδικό ενθύμιο της πρόωρα χαμένης κόρης του. Την άνοιξη του 1946 όμως, το χειρόγραφο φτάνει στα χέρια του Δανού ιστορικού Jan Romein, ο οποίος σε άρθρο του για την εφημερίδα Het Parool επισημαίνει τη σημασία του ημερολογίου σχετικά με τις πληροφορίες που αναδύονται για την φρίκη του φασισμού μέσα από τα μάτια ενός μικρού κοριτσιού. Στις 25 Ιουνίου 1947 πραγματοποιείται η πρώτη έκδοση του ημερολογίου από τον εκδοτικό οίκο Contact Publishing. Γίνεται αμέσως δημοφιλές και σύντομα κυκλοφορεί μεταφρασμένο σε όλη την Ευρώπη, στις Η.Π.Α., ακόμη και στην Ιαπωνία, όπου μάλιστα γίνεται και best seller.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Νέλσον Μαντέλα που παραδέχεται ότι «διαβάζοντάς το κατά την διάρκεια της φυλάκισής του έλαβε πολύ κουράγιο από την ιστορία της μικρής Άννας».
Τελικά, παρά την τραγική μοίρα που της επιφύλαξε η ζωή, η Άννα κατόρθωσε, έστω και εν αγνοία της, να πραγματοποιήσει το όνειρό της και να γίνει μια από τις πιο πολυδιαβασμένες συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Κείμενο: Μαρία Μερτίκα (Lavart)
