Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας παρουσιάζει την σκηνική απόδοση των διηγημάτων του Δημητρίου Βικέλα Ανάμνησις και ο παπα – Νάρκισσος σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνος Ντομουχτσής, Βασίλειος Γαλουτζής
Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας παρουσιάζει την σκηνική απόδοση των διηγημάτων του Δημητρίου Βικέλα Ανάμνησις και ο παπα – Νάρκισσος από την Παρασκευή 1 Απριλίου 2022, ώρα 9μ.μ. και ως την Κυριακή 17 Απριλίου, ώρα 7μ.μ. στη Σκηνή Χώρου Τεχνών Βέροιας.
*Όλες οι παραστάσεις είναι αμιγείς (με πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης).
Δηµήτριος Βικέλας
Το αρχικό όνομά της οικογένειας με καταγωγή από τη Βέροια ήταν Μπεκέλας ή Μπικέλας, μετατράπηκε όμως από τον πατέρα του Δημήτριου σε Βικέλας. Από την πλευρά της μητέρας του Σμαράγδας, ο Βικέλας καταγόταν από την εμπορική οικογένεια Μελά. Η Σμαράγδα ήταν αδερφή του συγγραφέα Λέοντος Μελά. Ο Δημήτριος Βικέλας γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου, αλλά από την ηλικία των τεσσάρων ετών εγκαταστάθηκε αρχικά στο Ναύπλιο και έπειτα στην Κωνσταντινούπολη. Για ένα διάστημα εγκαταστάθηκε και οικογενειακά στην Οδησσό λόγω εμπορικών δραστηριοτήτων.
Λόγω των μετακινήσεων της οικογένειας αλλά και δικών του προβλημάτων υγείας, η φοίτησή του στα σχολεία δεν ήταν τακτική. Η μητέρα του, όμως, ήταν πολύ καλλιεργημένη και του προσέφερε αρκετά μαθήματα κατ’ οίκον. Ο ίδιος αργότερα ομολόγησε ότι σ’ αυτήν όφειλε την κλίση του προς τα φιλολογικά ενδιαφέροντα. Σε κάποια από τις πολλές μετακινήσεις της οικογένειάς του ξαναβρέθηκε στη Σύρο, όπου και φοίτησε στο Λύκειο του Χρήστου Ευαγγελίδη. Εκεί, αυτός και ο συμμαθητής του Εμμανουήλ Ροΐδης, εξέδιδαν χειρόγραφη εφημερίδα, ενώ στα δεκαέξι του το 1851, παρουσιάζει την έμμετρη μετάφραση του έργου του Ζαν Ρασίν «Εσθήρ». Το έργο αυτό ανέβηκε θεατρικά στο σχολείο της Ερμούπολης από τους συμμαθητές του. Το 1852 μετέβη στο Λονδίνο για επαγγελματική εξάσκηση και εργάστηκε ως υπάλληλος και ως συνέταιρος στον εμπορικό οίκο των αδελφών Μελά. Παράλληλα σπούδασε Βοτανική και πήρε δίπλωμα αλλά τα ενδιαφέροντά του ήταν φιλολογικά και μ’ αυτά ασχολήθηκε κυρίως (μελέτη και μεταφράσεις). Από το 1855 έγραφε και ποιήματα, τα οποία δημοσίευε σε εφημερίδες και περιοδικά της Αθήνας ή υπέβαλλε στους ποιητικούς διαγωνισμούς του Πανεπιστημίου. Το 1862 δημοσίευσε στο Λονδίνο την ποιητική του συλλογή με τον τίτλο ¨στίχοι¨ και ακολούθησε στην συνέχεια το έργο του, περί Ελληνικής Φιλολογίας, περί Βυζαντινών κ.τ.λ
Το 1876 η εταιρεία Μελά διαλύθηκε και αποφάσισε να επιστρέψει στην Αθήνα. Λόγω όμως των προβλημάτων υγείας της συζύγου του έζησε αναγκαστικά πολλά χρόνια στο Παρίσι. Εκεί έγραψε και τον Λουκή Λάρα, ίσως το πιο σημαντικό απομνημόνευμα για την επονείδιστη καταστροφή της Χίου, μάλιστα ο Λουκής Λάρας ως νουβέλα οριοθετεί το ηθογραφικό αφήγημα και τα έργα τραύματος στη νεοελληνική λογοτεχνία. Επίσης στο Παρίσι έκανε πλήθος μεταφράσεων. Παράλληλα βέβαια ταξίδευε συχνά στην Αθήνα και στις εφημερίδες δημοσίευε τα διηγήματά του. Έγραψε πρωτότυπα διηγήματα παίρνοντας το θέμα από την νεοελληνική πραγματικότητα και τους χαρακτήρες των νεοελλήνων του καιρού του. Τα διηγήματά του έχουν απλότητα και οι χαρακτήρες του είναι πραγματικοί, καθημερινοί γνήσιοι άνθρωποι, ελληνικοί χαρακτήρες, που καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την αναδιοργάνωση του τόπου τους. Η γλώσσα που γράφει είναι ένα δικό του διαμορφωμένο γλωσσικό όργανο, µια ομιλούμενη γλώσσα µε πλούσιο λεξιλόγιο, που βρίσκεται πολύ κοντά στο εκφραστικό της δημοτικής γλώσσας.
Το 1897 να εγκατασταθεί οριστικά στην Αθήνα. Εκτός από τα επιστημονικά του έργα, ασχολήθηκε με έργα κοινωφελή. Το σημαντικότερο από αυτά είναι η ίδρυση του Συλλόγου προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, το 1899, με γραμματέα τον Γεώργιο Δροσίνη, τον Οίκο των Τυφλών το 1898, την Σκοπευτική και Εργατική Σχολή το 1898 ενώ οργάνωσε και το Πρώτο Εκπαιδευτικό Συνέδριο το 1899. Ο Βικέλας ήταν από το 1897 μέλος της Εθνικής Εταιρείας, στην οποία προσχώρησε έπειτα από παραίνεση του συγγενή του, Παύλου Μελά. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου του 1897 οργάνωσε πλωτό νοσοκομείο για την περίθαλψη των τραυματιών του μετώπου της Ηπείρου.
Η ιδέα του Βαρώνου Πιέρ ντε Κουμπερτέν για τον Ολυμπισμό και την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητας στην σύγχρονη εποχή βρήκε σάρκα και οστά στο Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο των Παρισίων το 1894, στο οποίο ιδρύθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή και εκλέχθηκε πρώτος της πρόεδρος ο Δημήτριος Βικέλας. Εκεί αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα το 1896 μετά από πρότασή του.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του στην Κηφισιά, ασχολήθηκε με τη συγγραφή των απομνημονευμάτων του, τα οποία και εκδόθηκαν το 1908.
Πειραματική Σκηνή
Το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας εγκαινιάζει τη λειτουργία της Πειραματικής Σκηνής δίνοντας την ευκαιρία σε μαθητές του Σχολείου Σκηνοθεσίας και σε νέους καλλιτέχνες, να αναλάβουν τις πρώτες τους επαγγελματικές απόπειρες στο θέατρο.
Στόχος της Πειραματικής Σκηνής είναι να αναδείξει νέους δημιουργούς και να επικοινωνήσει με το κοινό την ερευνά τους πάνω στην τέχνη του θεάτρου. Η αναζήτηση των νέων μορφών έκφρασης και η σκηνική απόδοση των θεατρικών κειμένων είναι ο κεντρικός άξονας της λειτουργίας της. Υποχρέωση των ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. είναι να ανοίγουν τις πόρτες στους νέους δημιουργούς προσφέροντάς τους τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία επαγγελματικών παραστάσεων.
Η Πειραματική Σκηνή οφείλει να προσφέρει στους δημιουργούς και στους θεατές της το ταξίδι της διαδρομής και όχι την αγωνία του αποτελέσματος.
Το έργο
Ενδημία, επιδημία και πανδημία είναι όροι ομόρριζοι που υπήρχαν στο λεξιλόγιο των αρχαίων Ελλήνων, αποδίδοντας έναν αόρατο εχθρό, που απειλούσε με εξάπλωση έναν συγκεκριμένο δήμο (εν-δημία), το σύνολο του δήμου με τη μορφή ανεξέλεγκτου εισβολέα (επί-δημία) ή και το σύνολο των όμορων, και μη, δήμων (παν-δημία). Έναν αόρατο εχθρό που έσπερνε το φόβο. Τον ίδιο φόβο που βιώνουμε και σήμερα…
Στο διήγημα “Ανάμνησις” κυριαρχεί ο φόβος του θανάτου μιας νεαρής γυναικείας παρουσίας που επισκίασε την ψυχή του συνταξιδιώτη της, του Δημήτριου Βικέλα. Ο καιρός, οι συνθήκες, οι άνθρωποι κοντά της, παραδομένοι στην ασθένεια οδηγούν τη νέα μακριά από αυτά που θα θελε να δει και να ζήσει. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ακολουθούμε τη πορεία της νέας προς το τελικό και τραγικό προορισμό της καθώς και την έντονη σύνδεση και αγωνία του Βικέλα με αυτήν. «Τι κοινόν μεταξύ εκείνης και εμού;» αναρωτιέται ο Βικέλας… γιατί μετά από τόσα χρόνια αυτή η ανάμνηση παίρνει ζωή ανάμεσα στα διηγήματα του; τι κάνει αυτή την ανάμνηση τόσο δυνατή σήμερα;
Στο διήγημα «Ο παπα-Νάρκισσος» επίσης κυριαρχεί ο φόβος του θανάτου. Ένας ασθενής λεπρός που μένει μόνος, εξόριστος, σε ένα ερημητήριο, μακριά από την κοινωνία, έχοντας την φροντίδα ενός και μόνο γέροντα φιλάνθρωπου και όλους εκείνους τους ανθρώπινους φόβους, του νεαρού ιερέα, του παπα- Νάρκισσου, που για πρώτη φορά θα βρεθεί δίπλα σε λεπρό, για πρώτη φορά θα βρεθεί δίπλα σε άνθρωπο που ψυχορραγεί, προκειμένου να τον μεταλάβει πριν το θάνατό του.
Σε πόσα πολλά σημεία μπορεί να ταυτιστεί ο θεατής με τον προβληματισμό του συγγραφέα. Η συγκυρία ότι ανεβαίνει σε μια εποχή πανδημίας, βάζει απευθείας τον θεατή στην ατμόσφαιρα της γενικευμένης ασθένειας, του ομαδικού φόβου, της απειλής και του προβληματισμού. Ο Δημήτριος Βικέλας υπερασπίζεται την φιλανθρωπία και την αγάπη έναντι στην απομόνωση και την αποστροφή στην ασθένεια σε μία αλεξίθυμη κοινωνία.
Η παράσταση
Η σκηνική απόδοση των διηγημάτων του Δημητρίου Βικέλα “Ανάμνησις” και “Ο παπα – Νάρκισσος” ανατέθηκε σε δύο νέους σκηνοθέτες ως η πρώτη τους επαγγελματική σκηνοθεσία. Οι δύο σκηνοθέτες βιώνοντας το φόβο στην πραγματικότητα μιας Ελλάδας που αλλάζει μετά την οικονομική κρίση, βιώνοντας την επίδραση σε αυτήν της πανδημίας covid – 19 και του πολέμου πρόσφατα, αναλαμβάνουν να σκηνοθετήσουν τα διηγήματα ενός μεγάλου συγγραφέα, που ο πατέρας του κατάγεται από τη Βέροια και κατά δήλωσή του αυτήν νιώθει πατρίδα του, καθώς εκεί συγκεντρώνονται όλες οι οικογενειακές του παραδόσεις. Τα διηγήματά του αναφέρονται στην νεοελληνική πραγματικότητα και στους χαρακτήρες των νεοελλήνων μιας Ελλάδας που αλλάζει αντίστοιχα. Όπως ο συγγραφέας μέσα από τα ταξίδια του γνωρίζει τον κόσμο και αυτό γίνεται η πνευματική του περιουσία, έτσι και η παράσταση μέσα από ένα ταξίδι μέσα από τους ανάγλυφους χαρακτήρες του συγγραφέα θέλει να γίνει συναισθηματική περιουσία των θεατών.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ντομουχτσής, Βασίλειος Γαλουτζής
Σκηνικά – Κοστούμια: Δημήτρης Γεωργόπουλος
Κινησιολογία: Αφροδίτη Γεωργιάδου
Φωτισμοί: Αντώνης Στεφανόπουλος
Φωτογραφίες: Τάσος Θώμογλου
Promo video – μοντάζ: Παύλος Τσανακτσίδης
Επιμέλεια μουσικής – βοηθός σκηνοθέτη: Τρύφων Λάζος
Επικοινωνία: Κατερίνα Γρηγοριάδου
Ηχολήπτης: Αλέξανδρος Καροτσέρης
Ηλεκτρολόγος – φωτιστής: Γιώργος Βέγκος
Ηθοποιοί: Λάζαρος Γιαννακόπουλος, Μαρία Καραγκιοζίδου, Φανή Κονδάρα, Σταυρούλα Κουλούρη, Μαρία Νεφέλη Παρασκευοπούλου
Παραγωγή: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας
Πρεμιέρα: Παρασκευή 1 Απριλίου 2022, ώρα 9μ.μ.
Θέατρο: Σκηνή Χώρου Τεχνών
Εισιτήρια: 10€ και 8€ τα εκπτωτικά (μαθητικά, φοιτητικά, ΑμΕΑ, ανέργων και άνω των 65) κάθε Πέμπτη κοινωνικό εισιτήριο: 5€
Αγορά εισιτηρίων
Online:https://www.ticketservices.gr/event/anamnisis-kai-o-papa-narkissos/?fbclid=IwAR3SMx5YC3EVg6so4ijjdvvs_FRYndQ_m0dk_E6G5Ykk9k2czv1wSi6XWf8, τηλεφωνικά: 2107234567 καθημερινά όλο το 24ωρο και τις ημέρες των παραστάσεων έως τις 6μ.μ.
Τις ημέρες των παραστάσεων 6μ.μ. – 9μ.μ. από το ταμείο του θεάτρου (φουαγιέ Αντωνιάδειας Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
Παρασκευή 1 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Σάββατο 2 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Κυριακή 3 Απριλίου, ώρα 7μ.μ.
Πέμπτη 7 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Παρασκευή 8 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Σάββατο 9 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Κυριακή 10 Απριλίου, ώρα 7μ.μ.
Πέμπτη 14 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Παρασκευή 15 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Σάββατο 16 Απριλίου, ώρα 9μ.μ.
Κυριακή 17 Απριλίου, ώρα 7μ.μ.
Δείτε επίσης
