[dropcap size=big]Α[/dropcap]νέκαθεν οι άνθρωποι πραγματοποιούσαν αλλαγές στο σώμα τους για αισθητικούς λόγους. Η τεχνική της δερματοστιξίας ή τατουάζ όπως το λέμε πλέον στην καθομιλουμένη, αποτελεί μια πανάρχαια πρακτική, που απαντάται σε διάφορους λαούς και πολιτισμούς, σε διάφορα μέρη του κόσμου και σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Στις μέρες μας συνεχίζει να είναι μια πολύ διαδεδομένη πρακτική διακόσμησης του ανθρώπινου σώματος.
Πώς γίνεται; Ο πιο διαδεδομένος τρόπος είναι με χρήση βελόνας και την τοποθέτηση ανεξίτηλης μελάνης στα ανώτερα στρώματα του δέρματος για την αλλαγή του χρωματισμού σε διάφορα σχέδια. Το Μέχντι γνωστό και ως Χέννα είναι μια άλλη μέθοδος που συχνά αποκαλούμε τατουάζ, ωστόσο είναι κάτι το προσωρινό και γίνεται εξωτερικά.
[dropcap size=big]Ε[/dropcap]τυμολογία και ιστορία… Στα αγγλικά είναι γνωστό ως tattoo. Φυσικά η λέξη μόνο αγγλική δεν είναι. Προέρχεται από τη Σαμοανή λέξη «tattaow». Ωστόσο η πρακτική αυτή, όπως προαναφέρθηκε υπήρχε σε πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς. Κανένας δεν ξέρει που ανακαλύφθηκε πρώτα. Οι Αϊνού, οι ιθαγενείς της Ιαπωνίας, πριν την άφιξη των Ιαπώνων από την Κορέα, έφεραν τατουάζ, ακόμα και στο πρόσωπο, όπως και οι Αυστρονήσιοι. Διαδεδομένη πρακτική ανάμεσα στους λαούς της Ταϊβάν, στους Βέρβερους της βόρειας Αφρικής, στους Γιορούμπα, Φουλάνι και Χάουσα της Νιγηρίας, στους Μαορί της Νέας Ζηλανδίας, όπου τα τατουάζ σε ένα βαθμό συνδέθηκαν και με τους πολεμιστές. Ήταν επίσης γνωστό σε λαούς της νότιας Κίνας, αλλά και των ίδιων των Κινέζων αργότερα, που χρησιμοποιούσαν συχνά τα τατουάζ γιατί πίστευαν ότι τους έφερναν τύχη. Στην Ευρώπη ήταν γνωστή πρακτική σε λαούς όπως οι Κέλτες (Γαλάτες, Βρετανοί) και τα γερμανικά φύλα. Ένας Κέλτης πολεμιστής της προρωμαϊκής και ρωμαϊκής περιόδου, θα διακοσμούσε το σώμα του και το πρόσωπο του με τατουάζ, τα οποία προκαλούσαν φόβο και τρόμο στους αντιπάλους τους, όπως αναφέρουν οι Ρωμαίοι ιστορικοί. Ο Στράβων, Έλληνας ιστορικός από την Αμάσεια του Πόντου στα Γεωγραφικά του (Ζ,V,4) αναφέρει πως οι Ιλλύριοι, οι Θράκες και άλλοι λαοί των Βαλκανίων ήσαν «κατάστικτοι». Ο ίδιος αναφέρει πως οι Έλληνες που αποίκησαν στον Πόντο, ήρθαν σε επαφή με διάφορα καρτβελικά, δηλαδή γεωργιανά φύλλα (Τιβαρηνοί, Χάλυβες, Μοσύνοικοι, Δρίλες, Μάκρωνες, Τζανοί, Ίβηρες, Κολχοί, Τζανοί, Ταόχοι, Βύζηρες, Βέχυροι), από τα οποία πολλά έκαναν τατουάζ στο στήθος τους σε σχήμα λουλουδιών. Οι Κόπτες, οι χριστιανοί ιθαγενείς της Αιγύπτου, συνηθίζουν μαζί με το βάπτισμα να κάνουν και ένα τατουάζ στον καρπό του χεριού τους σε σχήμα σταυρού. Είναι μύθος το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι έμαθαν τα τατουάζ το 18ο αιώνα από τα ταξίδια του Τζέιμς Κουκ. Σίγουρα, χάρη σε αυτόν οι Ευρωπαίοι έμαθαν περισσότερα για αυτή την πρακτική, όμως στην ουσία, πρόκειται απλά για αναβίωση, αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι στιγματίζονται πριν την εξάπλωση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο πρώτος επαγγελματίας εμφανίστηκε στη Βρετανία, στο Λίβερπουλ περί το 1870. Αρχικά, το τατουάζ στην Αγγλία είχε συνδεθεί με τους ναυτικούς και με τον υπόκοσμο, ωστόσο αργότερα υιοθετήθηκε και από τις ανώτερες τάξεις. Ο Κουίκουεγκ, ένας «στιγματισμένος» Πολυνήσιος, αποτελεί έναν από τους κεντρικούς χαρακτήρες στο έργο του Herman Melville, Μόμπυ – Ντικ (1851). Και στις ΗΠΑ πρώτοι οι ναυτικοί άρχισαν να διακοσμούν το σώμα τους με τατουάζ. Για το σκοπό αυτό επισκέπτονταν κυρίως Πολυνήσιους και Ιάπωνες ερασιτέχνες. Ο πρώτος καταγεγραμμένος επαγγελματίας στις ΗΠΑ ήταν ένας Γερμανός μετανάστης, ο Martin Hildebrandt. Άνοιξε το μαγαζί του στη Νέα Υόρκη το 1846. Σε μικρό χρονικό διάστημα, το τατουάζ έγινε μόδα ανάμεσα στους στρατιωτικούς του Αμερικανικού Εμφυλίου, τόσο από την πλευρά της Ένωσης όσο και από της Συνομοσπονδίας. Από τη δεκαετία του 1970, το τατουάζ αποτελεί ένα mainstream τμήμα της δυτικής μόδας, κοινό και στα δύο φύλα, σε όλες τις οικονομικές τάξεις και σε όλες τις ηλικίες. Να σημειωθεί ότι το «henna tattoo» ξεκίνησε από τα πανάρχαια χρόνια στην Ινδία σαν μια «ημιθρησκευτική» πρακτική.
Κείμενο: Μελέτης Τσαχουρίδης (Lavart)
Σχέδιο: Άνι Μιχαηλίδου (Lavart)
