«And they lived happily ever after» Τι, όχι;
Disney fans απανταχού: τα καλά νέα είναι, ότι οι αγαπημένες μας πριγκίπισσες κι οι αγαπημένοι ήρωες των παραμυθιών, ζουν το «happily ever after» τους, χάρη στον κύριο W. Disney. Tα κακά νέα είναι, ότι πριν γίνουν Disney icons, δεν πέρασαν και τόσο καλά όσο γνωρίζουμε. Ο λόγος για τα αγαπημένα μας παραμύθια, που μας μεγάλωσαν, μας νανούρισαν, μας ταξίδεψαν και πολλοί από εμάς (συμπεριλαμβανομένης και της υποφαινόμενης), βλέπουμε και ξαναβλέπουμε πεισματικά.
Θυμάστε τη Σταχτοπούτα που έχασε το γοβάκι της ή την Ωραία Κοιμωμένη που έπεσε λιγάκι να κοιμηθεί και ξύπνησε από το φιλί κάποιου που «είχε δει σ’ ένα όνειρο»; Ναι, τα πράγματα δε συνέβησαν ακριβώς έτσι στις πραγματικές ιστορίες των παραμυθιών. Προκειμένου τα μικρά (και μεγάλα) παιδιά να κοιμούνται χαρούμενα κι όχι τρομαγμένα, ο κύριος Disney, επέλεξε να κάνει κάποιες παραλλαγές στα τέλη των παραμυθιών.
Ο πραγματικός σκοπός των παραμυθιών
Παρόλο που στη σκέψη όλων, τα παραμύθια είναι ιστορίες για νανούρισμα, ο αρχικός σκοπός τους ήταν πολύ διαφορετικός. Τα παραμύθια, στην αρχική τους μορφή, αποτελούσαν ιστορίες ηθικής. Ιστορίες δηλαδή που ήθελαν «να περάσουν ένα μήνυμα» και να προάγουν τη σκέψη ότι η μισαλλοδοξία, το κακό, η απληστία, οδηγούν αναπότρεπτα σε κακό τέλος.
Μερικές ιστορίες, περνούσαν από γενιά σε γενιά σε προφορική μορφή, σα μια προειδοποίηση για τα μικρά παιδιά, προκειμένου να έχουν καλή συμπεριφορά και να αποφύγουν το «κακό τέλος». Συγγραφείς όπως ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, ή οι αδερφοί Γκριμ, βασίστηκαν στη μορφή κάποιων από αυτές τις ιστορίες. Παρόλο που τα στοιχεία ηθικής και το διδακτικό κομμάτι, έχουν παραμείνει σε πολλά παραμύθια που παράλλαξε ο Disney, τα «σκοτεινά» χαρακτηριστικά των αρχικών ιστοριών, έχουν αποσιωπηθεί.
Σταχτοπούτα
«Έχε θάρρος και καλοσύνη». Αυτό ήταν το «μήνυμα» της αγαπημένης πολλών μικρών και μεγάλων κοριτσιών Σταχτοπούτας, που πήρε αυτό το ψευδώνυμο, γιατί κοιμόταν δίπλα στο τζάκι τα βράδια, για να ζεσταθεί. Έτσι, με το να τριγυρίζει ολημερίς γεμάτη στάχτες, οι κακές -όπως γνωρίζουμε- κόρες της μητριάς της, της έδωσαν το παρατσούκλι, Σταχτοπούτα. Εμείς, γνωρίζουμε ότι χάνοντας το γοβάκι της στο χορό, ο καλός πρίγκιπας, μαγεμένος από την ομορφιά της, αφού την αναζήτησε σε όλο το βασίλειο, τη βρήκε, την παντρεύτηκε και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Ήταν όμως πάντα η παραμυθένια Ella, τόσο καλή, όσο γνωρίζουμε;
Σε παλαιότερες εκδοχές του παραμυθιού, η ελαφρώς απαίσια πρωταγωνίστρια, σκοτώνει τη μητριά της, προκειμένου ο πατέρας της να παντρευτεί την οικονόμο του σπιτιού. Μάλλον, δεν είχε προβλέψει το γεγονός ότι η οικονόμος είχε έξι κόρες που μετακόμισαν μετά το γάμο στο σπίτι κι ότι η Σταχτοπούτα, θα της υπηρετούσε.
(fact: η αγγλική ονομασία του παραμυθιού «Cinderella», προέκυψε από το πραγματικό όνομα της σταχτοπούτας, που ήταν «Ella» και την αγγλική ονομασία για τις στάχτες, «cinder»).
Χιονάτη
«Λευκή σαν το χιόνι», η πρωταγωνίστρια των αδερφών Γκριμ κι έπειτα του Disney, συγκαταλέγεται σίγουρα στις πριγκίπισσες που «δεινοπάθησαν», μέχρι να φτάσουν σ’ ένα παραμυθένιο τέλος. Στο πραγματικό παραμύθι, η μητέρα της Χιονάτης πεθαίνει στη γέννα κι ο πατέρας της παντρεύεται ξανά μια σατανική γυναίκα, νάρκισσο, που ζηλεύει αφόρητα την ομορφιά της Χιονάτης.
Έτσι, στέλνει έναν ξυλοκόπο σε ρόλο δολοφόνου να βρει τη Χιονάτη, να της «ξεριζώσει» την καρδιά κι έπειτα να τη βάλει σ’ ένα κουτί. Ευτυχώς, ο ξυλοκόπος ξεγελάει την κακιά βασίλισσα και προειδοποιεί τη Χιονάτη για τους σκοπούς της, με αποτέλεσμα η τελευταία να τραπεί σε φυγή στο δάσος. Η Χιονάτη, θα βρει καταφύγιο σε μια καλύβα που ζουν εφτά καλοσυνάτοι και τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, νάνοι. Μέσω του μαγικού καθρέφτη που διαθέτει όμως η βασίλισσα, εντοπίζει τη Χιονάτη κι αποφασίζει να δράσει μόνη της αυτή τη φορά.
Στην εκδοχή του Disney, η βασίλισσα μεταμφιεσμένη μαγικά σε μια γριά, δίνει στη Χιονάτη να δαγκώσει ένα δηλητηριασμένο μήλο. Οι νάνοι, που αργούν για να τη σώσουν, θεωρώντας τη νεκρή, τη βάζουν σ’ ένα γυάλινο φέρετρο. Ένας πρίγκιπας που περνούσε από εκεί, μαγεύεται από την ομορφιά της και ζητάει να ανοίξουν το φέρετρο για να τη φιλήσει. Τα μάγια λύνονται κι οι δύο νέοι παντρεύονται. Η βασίλισσα, μεταμφιεσμένη σε γριά, προσπαθώντας να ξεφύγει, πέφτει από ένα βράχο και σκοτώνεται.
Στην εκδοχή των αδερφών Γκριμ, το τέλος διαφέρει. Η Χιονάτη κι ο πρίγκιπας προσκαλούν τη σατανική βασίλισσα στο γάμο κι εκείνη δέχεται. Όταν καταφθάνει όμως, της δίνουν ένα ζευγάρι από παπούτσια φτιαγμένα από πυρωμένο σίδηρο, με τα οποία υποχρεούται να χορεύει, μέχρι να πέσει νεκρή. (fair enough θα λέγαμε).
H ωραία κοιμωμένη
Σ’ ένα μεσαιωνικό βασίλειο, ο βασιλιάς κι η βασίλισσα, αποκτούν επιτέλους παιδί. Το όνομα αυτής, Αυγούλα. Η τύχη τους δε θα διαρκέσει για πολύ, καθώς στη γιορτή που διοργανώνουν για τη γέννηση της κόρης τους, η κακιά μάγισσα του βασιλείου, Μαγκούφισσα, θα καταραστεί την Αυγούλα να τρυπήσει το δάχτυλό της σε ανέμη, που θα την κοιμίσει αιώνια. Το μόνο αντίδοτο στην κατάρα: το φιλί από αληθινή αγάπη.
Στη Disney εκδοχή του παραμυθιού, ο πρίγκιπας αφού εξουδετερώσει την κακιά Μαγκούφισσα και τον στρατό της, κατορθώνει να φτάσει στην κάμαρα όπου κοιμάται η Αυγούλα, να της δώσει το φιλί κι εκείνη να ξυπνήσει. Στην πραγματική εκδοχή του παραμυθιού ωστόσο, δεν είναι το φιλί του πρίγκιπα που θα ξυπνήσει την πανέμορφη Αυγούλα, αλλά το «σκούντημα» από τα νεογέννητα δίδυμά της. Όσο η Αυγούλα ήταν αναίσθητη, μένει έγκυος από έναν μονάρχη και ξυπνά συνειδητοποιώντας ότι έχει γίνει μητέρα.
Ο πατέρας των παιδιών, επιστρέφει θριαμβευτικά, αποσιωπώντας όμως να αναφέρει ότι είναι ήδη παντρεμένος. Όταν λοιπόν η οικογένεια επιστρέφει στο παλάτι, η γυναίκα του προσπαθεί να τους σκοτώσει, αναχαιτίζεται όμως από τον βασιλιά. Η Αυγούλα παντρεύεται τον μονάρχη και ζουν όλοι ευτυχισμένα.
Ο βασιλιάς των λιονταριών
Από τις πιο κλασσικές Disney επιλογές, που συγκινεί διαχρονικά μικρούς και μεγάλους. Ο Σίμπα, ο Τιμόν κι ο Πούμπα, αποτελούν ίσως μία από τις πιο «ιδιαίτερες» παρέες και συνάμα τις πιο αγαπημένες. Εκεί που σίγουρα δεν πάει ο νους μας, είναι ότι το παραμύθι αυτό, είναι μια παράφραση του «Άμλετ», του Σαίξπηρ.
Στον Άμλετ, ο πανούργος θείος σκοτώνει τον αδερφό του κι αναλαμβάνει το θρόνο. Έπειτα, προσπαθεί να σκοτώσει και το γιο του. Το φάντασμα του πατέρα εμφανίζεται στο γιο κι εκείνος αποφασίζει να εκδικηθεί για το θάνατο του πατέρα του. Η κορύφωση επιτυγχάνεται όταν θείος κι ανιψιός μάχονται μέχρι θανάτου.
Αυτή είναι η βασική πλοκή και στα δύο έργα. Στην Disney εκδοχή, ο Σίμπα κερδίζει κι εκθρονίζει το θείο του, που είχε αναλάβει το θρόνο, όσο ο Σίμπα νιώθοντας ένοχος για το θάνατο του πατέρα του, αυτοεξορίζεται. Στον Άμλετ, πεθαίνουν όλοι στο τέλος. Ο Άμλετ, όσοι σχεδίαζαν να τον σκοτώσουν, ο θείος του κι η βασίλισσα. Όχι τόσο «Disney τέλος» θα λέγαμε.
Πηγές: Mentalfloss, ReelRunDown
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5
Κείμενο: Φρατζέσκα Τσελεπή (Lavart)
Διαβάστε εδώ τα τελευταία μουσικά νέα στη Lavart!
