Connecting people is Musubi. The flow of time is Musubi.
-Makoto Shinkai, Kimi no Na wa.
Ο Makoto Shinkai σκηνοθετεί anime ταινίες με πιο γνωστή anime ταινία του το “Your Name.” (Kimi no Na wa.), 2016. Ο ίδιος έχει χαρακτηριστεί ως ωρολογιακή βόμβα, μεταξύ των Ιαπώνων animators, που, όταν εκρήγνυται, πλήθος συναισθημάτων κατακλύζει όποιον θεατή επιχειρήσει να δει οποιαδήποτε ταινία του. Πιο συγκεκριμένα, ο Μakoto Shinkai, πέρα από σκηνοθέτης, είναι animator, συγγραφέας/σεναριογράφος (στις περισσότερες από τις δουλειές του), παραγωγός, editor, cinematographer, voice actor, manga artist και πρώην graphic designer. Έχει σπουδάσει ιαπωνική λογοτεχνία στο Chuo University, του οποίου ήταν και μέλος της λογοτεχνικής λέσχης με την ιδιότητα του εικονογράφου βιβλίων. Αγαπημένη του ταινία είναι το “Castle in the Sky” (1986) του Hayao Miyazaki.
Τα έργα του χαρακτηρίζονται από μια νοσταλγική αίσθηση που κρύβεται, όχι μονάχα στους εσωτερικούς διαλόγους των ηρώων του και τα ost, αλλά και στα μαγευτικά visuals της κάθε ταινίας του, τα περισσότερα των οποίων εστιάζουν στον ατελείωτο ουρανό. Οι ήρωές του προσπαθούν με κάθε τρόπο να προσπεράσουν κάθε εμπόδιο και να αναζητήσουν ο ένας τον άλλον, μιας και εξαρχής σκιαγραφείται η καρμική και μοιραία φύση της σχέσης τους. Παράλληλα, τα τοπία (sceneries & landscapes) είναι επιμελώς προσεγμένα κάνοντας κάθε σκηνή, της όποιας ταινίας, να μοιάζει με πίνακα (cinematography) έτοιμο να σε ρουφήξει και σε μεταφέρει στον κόσμο του. Κλείνοντας τα προλογικά, η αναζήτηση είναι αυτή που κυριαρχεί στα έργα του· ο νεανικός έρωτας μοιάζει με φτερωτό άλογο που τρέχει στους ουρανούς του ορίζοντα -και πέρα από αυτόν- για να ενώσει τις δύο ψυχές των ηρώων που ορισμένες φορές δεν έχουν ακόμη, δια ζώσης, συναντηθεί.
Your Name. (Kimi no Na wa.), 2016
H Mitsuha Miyamizu είναι ένα κορίτσι που ζει στην επαρχία και πέραν των σχολικών της υποχρεώσεων και του μικρού κύκλου φίλων της, εκτελεί και χρέη Shrine Maiden (συγκεκριμένου είδους ιέρειας), τα οποία κληρονόμησε από τη μητέρα της. Η Mitsuha ονειρεύεται να φύγει μακριά από την fictional επαρχιακή πόλη Itomori, οπού διαμένει, και να βρεθεί στο Tokyo. Στο Tokyo κατοικεί ο άλλος ήρωας της ιστορίας, ο Taki Tachibana. Ο Taki ζει την κλασσική ζωή ενός μαθητή του Tokyo που παράλληλα εργάζεται και ονειρεύεται ένα μέλλον στον αρχιτεκτονικό χώρο.
Μία μέρα, η Mitsuha ξυπνάει στο σώμα του Taki και ο τελευταίος στο σώμα της Mitsuha, αντίστοιχα. Δεν είναι τα σώματά τους μόνο που αλλάζουν, μα και οι ζωές τους. Ο ένας ζει σποραδικά τη ζωή του άλλου σαν σε όνειρο. Όταν αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι συμβαίνει, αρχίζουν να αναζητούν ο ένας τον άλλον. Η αναζήτηση αυτή όμως δε μοιάζει εύκολο μονοπάτι, γιατί ο μεγαλύτερος αντίπαλός του φαίνεται να είναι ο χρόνος. Δεν ζουν την ίδια χρονική στιγμή ο ένας τη ζωή του άλλου. Σκοπός τους είναι λοιπόν να ανακαλύψουν τον τρόπο, προκειμένου να βρεθούν.
Το βάρος αυτό της αναζήτησης φαίνεται να πέφτει στον Taki. Με γνώμονα τις αναμνήσεις που έχει από τα θολά θυμικά του ονείρου, προσπαθεί να ανακτήσει πληροφορίες που θα τον βοηθήσουν στην εύρεση της Mitsuha. Η προσπάθειά του όμως μοιάζει άκαρπη στο τέλος, αφού, όταν φτάνει στην ταπεινή πόλη Itomori, μαθαίνει πως εκατοντάδες άνθρωποι χάθηκαν εκεί όταν ο κομήτης που θα περνούσε κοντά από τη γη, τρία χρόνια πριν, διαμελίστηκε, με αποτέλεσμα ένα κομμάτι του να αφανίσει την περιοχή.
Έντρομος ο Taki μαθαίνει, επίσης, πως ανάμεσα στους νεκρούς, βρισκόταν και η Mitsuha. Ένα ταξίδι αναζήτησης ξεκινάει λοιπόν για τους δύο πρωταγωνιστές στο οποίο εκείνος θα γίνει το παρελθόν της και αυτή το μέλλον του, σε έναν έρωτα που ξεπερνάει το φράγμα του χρόνου και τη γραμμή που χωρίζει τους ζωντανούς από τους νεκρούς. «Γνωρίζεις τι είναι το Musubi», ρωτάει η γιαγιά της Mitsuha. Απαντάει η ίδια στο ερώτημά της, όταν η Mitsuha φαίνεται να απορεί με τα λεγόμενα της γιαγιάς της. «Musubi είναι ο παλιός τρόπος για να καλείς τον τοπικό Θεό-προστάτη. Κάθε άλλη πράξη είναι επίσης Musubi, όπως η σύνδεση μεταξύ ανθρώπων, το πέρας του χρόνου και η απόκτηση κάθε νέας γνώσης και εμπειρίας που γίνεται ένα με την ψυχή.»
Musubi είναι και ο αργαλειός στον οποίον γνέθουν γιαγιά και Mitsuha. Γνέθουν κορδέλες που αποτελούνται από τα πλέγματα του χρόνου. Τη δική της αγαπημένη κορδέλα θα δώσει η Mitsuho στον Taki μια μέρα που θα τον επισκεφτεί απρόοπτα σε ένα παρελθόν που αυτός ακόμη δεν την γνωρίζει. Θα το κρατήσει δικό του φυλαχτό και αυτό θα είναι το «όλο-δικό» της που θα βοηθήσει τον Τaki να φτάσει στο kakuriyo (=κάτω κόσμος) και να σώσει τη ζωή της Mitsuha.
H anime ταινία Kimi no Na wa. έγινε γρήγορα διεθνής blockbuster επιτυχία -εξαιτίας και της σύνδεσης της πλοκής της με το περιστατικό πυρηνικής έκρηξης στο εργοστάσιο Daichii της Fukushima το 2011- και εκτόξευσε ψηλότερα την καριέρα του Makoto Shinkai που είχε ήδη χαρακτηριστεί ως ο νέος Hayao Μiyazaki, κερδίζοντας το LAFCA Animation Award το 2016 και Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων το 2017 από την Mainichi Film Awards. Τέλος, κέρδισε το Grand Prize Award στο 20ο Japan Media Arts Festival.
Weathering With You (Tenki no Ko), 2019
Σε ένα αλλιώτικο Tokyo από αυτό που μας σύστησε στην προηγούμενη ταινία του, φαίνεται να βρισκόμαστε στο Weathering With You. Ένα Tokyo πιο σκληρό και αφιλόξενο για τον πρωταγωνιστή της ταινίας, τον 16οχρονο Hodaka Morishima, ο οποίος δραπετεύει από την ασφυκτική επαρχιακή πόλη που έμενε, για να δουλέψει στο Tokyo. Γρήγορα η πόλη δείχνει στον Hodaka το άσχημο πρόσωπό της όταν με κάποιον τρόπο τον αναγκάζει να κουβαλάει μαζί του ένα όπλο.
Ο Hodaka βρίσκει δύσκολα δουλειά στο πλευρό ενός μικρό-συντάκτη. Στις περιπλανήσεις του σώζει μια κοπέλα από πιθανή εμπλοκή με τον υπόκοσμο. Αυτή η κοπέλα είναι η ηρωίδα της ταινίας ονόματι Hina Amano. Η Hina έχει ένα μυστικό… Μπορεί να διώξει τη βροχή μακριά μονάχα με μια προσευχή. Αυτή της η ιδιαιτερότητα θα κινήσει το ενδιαφέρον του Hodaka που θα την προτρέψει στη χρησιμοποίηση αυτού του δώρου προκειμένου να βγάλουν χρήματα και να κάνουν τον κόσμο χαρούμενο, σε μια εποχή που οι βροχές είναι ανεξήγητα ακατάπαυστες στο Tokyo. Αυτή η πρόταση βρίσκει σύμφωνη την Hina, καθώς θα μπορέσει με αυτόν τον τρόπο να μεγαλώσει και τον αδερφό της, όντας και οι δύο τους ορφανοί.
Αυτό που δεν γνωρίζουν όμως τα παιδιά είναι ότι καθετί έρχεται με το αντίτιμό του. Η Hina σιγά σιγά θα γίνει θυσία για να σωθεί η πόλη από επικείμενη πλημμύρα. Έτσι μια νύχτα η Hina θα χαθεί και το Tokyo θα λουστεί στο φως. Και εδώ ξεκινάει το ταξίδι του Hodaka ψηλά στον ουρανό προς αναζήτηση της Hina για να την φέρει πίσω με οποιοδήποτε κόστος.
**Κάτι που πρέπει να ειπωθεί είναι ότι η ταινία κρύβει ένα easter egg!**
Ο Makoto Shinkai σχολίασε σε συνέντευξή του την επίδραση που άσκησε το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής σε τούτο το έργο του. Το κόστος για την επιστροφή της Hina είναι η πλημμύρα του Tokyo που θα αλλάξει τελείως τη φυσιογνωμία του όπως την ξέρει η ανθρωπότητα σήμερα και θα την επαναφέρει σε μια προγενέστερη μορφή της. Ζητήματα θεών και ανθρώπων βρίσκονται στο πίσω κείμενο με τον κόσμο όπως τον ξέρουμε να είναι τελικά μια ολότητα που διανύει κυκλική πορεία χωρίς χρονικό τέλμα.
Η anime ταινία Tenki no Ko πούλησε παραπάνω από 1.1εκ εισιτήρια στις τρεις πρώτες μέρες προβολής της σε παραπάνω από 350 cinema στην Ιαπωνία. Επίσης, ήταν στη θέση #1 της εβδομάδας προβολής της και τώρα βρίσκεται στη θέση #7 μεταξύ των ταινιών με τη μεγαλύτερη απήχηση στην Ιαπωνία και στην #1 μεταξύ των ταινιών με τη μεγαλύτερη απήχηση για το 2019. Τέλος, αυτή η ταινία αποτέλεσε πρόταση anime ταινίας για τα 92α Όσκαρ, δεύτερη επιλογή anime ταινίας από την ταινία Princess Mononoke το 1998, ενώ κατέχει βραβεία όπως αυτό για Animation of the Year στην 43η ετήσια τελετή της Japan Academy Prize και το βραβείο Social Impact στο 23ο Japan Media Arts Festival.
Voices of a Distant Star (Hoshi no Koe), 2002
Αυτή η προσθήκη αποτελεί μία καθολικά αγαπημένη anime OVA ταινία του Makoto Shinkai γι’ αυτό η διάρκεια της είναι 25′. Δύο νεαροί συμμαθητές, η Mikako Nagamine και ο Noboru Terao (Makoto Shinkai) θα δουν το πρώτο σκίρτημα που ένιωσε ο ένας για τον άλλον να θυσιάζεται σε έναν δια-γαλαξιακό πόλεμο.
Το έτος 2046, η ανθρωπότητα θα δεχθεί επίθεση από εξωγήινες μορφές ζωής που θα αναγκάσουν τις επίγειες κυβερνήσεις να θέσουν σε εφαρμογή το στρατιωτικό πρόγραμμα UN, που έχει στόχο τον πόλεμο ενάντια στους εξωγήινους. Η Mikako επιλέγεται ως πιλότος ενός ρομπότ-πολεμιστή.
Ο Noboru και η Mikako συμφωνούν να ανταλλάσσουν mail, ώστε να μην χάσουν επαφή όσο εκείνη θα λείπει. Δυστυχώς όμως, ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός τους, αφού όσο πιο πολύ απομακρύνεται η Mikako από τη γη, τόσο περισσότερα χρόνια κάνουν τα mail της να φτάσουν στον Noboru. Εκείνος μεγαλώνει και περιμένει mail της κάθε μέρα, μέχρι να αποφασίσει να μην περιμένει άλλο…
The Garden of Words (Kotonoha no Niwa), 2013
Μια βροχερή μέρα στο Tokyo, ο Takao Akizuki, αποφασίζει να κάνει κοπάνα και να εξασκηθεί στο σχέδιο σε έναν όμορφο καταπράσινο κήπο. Ο Takao ονειρεύεται να γίνει σχεδιαστής παπουτσιών και για καλή του τύχη συναντά στον κήπο, εκείνη τη μέρα, μια όμορφη γυναίκα. Οι δυο τους μοιάζει να μην είναι διατεθειμένοι να ανταλλάξουν κουβέντα, μέχρι που σπάει τον πάγο η μυστηριώδης γυναίκα.
Η γυναίκα ονομάζεται Yukari Yukino και συνδέεται πρωτύτερα με τον Takao, χωρίς ακόμη αυτός να το συνειδητοποιεί. Έτσι, η σχέση τους σιγά σιγά αποκτά τη μορφή της γλυκιάς ανακούφισης που νιώθεις όταν, όντας με κάποιον, τα προβλήματά σου φαίνονται τόσο μακρινά. Ο Takao προσφέρεται να της σχεδιάσει ένα νέο ζευγάρι παπούτσια και έτσι, κάθε βροχερή μέρα, έχουν μια δικαιολογία για να ξαναβρεθούν μαζί στον κήπο. Όταν όμως η περίοδος των βροχών θα περάσει, θα είναι σαν να τελείωσε ο χρόνος τους και θα αναγκαστούν να έρθουν αντιμέτωποι με την πραγματικότητα, μακριά από τον κήπο.
Το 2013, η anime ταινία του Makoto Shinkai, “Kotonoha no Niwa“, κέρδισε το Kobe Theatrical Film Award, μοιράστηκε το Satoshi Kon Award για την Επιτυχία σε Κινούμενο Σχέδιο με την ταινία “Berserk: Ougon Jidaihen III – Kourin“. Το 2014, κέρδισε το AniMovie Award ως καλύτερη μεγάλου μήκους ταινία.
Αξιοσημείωτες αναφορές: Children Who Chase Lost Voices (Hoshi wo Ou Kodomo) 2011, The Place Promised in Our Early Days (Kumo no Mukou, Yakusoku no Basho) 2004, Someone’s Gaze (Dareka no Manazashi) 2013, Cross Road 2014
Για την ταινία του Makoto Shinkai, 5 Centimeters per Second (Byousoku 5 Centimeter) μπορείτε να διαβάσετε το άρθρο της Αντιγόνης Σιώμου με τίτλο «5 Centimeters per Second – Η Ταχύτητα που Απομακρύνει τις Ζωές μας» εδώ
Δείτε επίσης:
Κείμενο: Διμηνίδης Δανιήλ (Lavart)
Πηγές Φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
