Ασύλληπτο και μη-αντικειμενικό, μόνο το χρώμα φλέγεται μέσα μου: και λάμπουν οι αποχρώσεις στο μυαλό μου κι αντανακλούν από τον έξω κόσμο
Ιβάν Κλιούν, Πιστεύω, 1923
Την Πέμπτη 1 Ιουλίου 2021, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη Τύπου στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη, με αφορμή την έναρξη την έκθεσης «Ιβάν Κλιούν. Υπερβατικά τοπία. Ιπτάμενα γλυπτά. Φωτεινές σφαίρες.»
Πρώτος τον λόγο πήρε ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου, Ανδρέας Τάκης. Υπογράμμισε τη σημασία που έχει η συγκεκριμένη έκθεση, καθώς είναι η πρώτη μετά το άνοιγμα των Μουσείων. Θύμισε πως παρ’ όλο τον εγκλεισμό και τα κλειστά Μουσεία, το ΜΟΜus δεν σταμάτησε να είναι κοντά στο κοινό του με διαδικτυακές δράσεις. Μιλώντας για την έκθεση του μεγάλου Ρώσου πρωτοπόρου Ιβάν Κλιούν, τη χαρακτήρισε ως την τρίτη ανανεωμένη παρουσίαση της Συλλογής Κωστάκη, η οποία ξεκίνησε πριν τρία χρόνια υπό τον τίτλο Costakis Restart και συνεχίστηκε με την προσωπογραφία της Λιούμποβα Ποπόβα. Φυσικά, δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τη δωρήτρια και επικεφαλής του Συλλόγου Υποστηρικτών Κριστίνα Κρασνιάνσκαγια. Έκλεισε την ομιλία του παρουσιάζοντας τη Ζελφίρα Τρεγκούλοβα, επιμελήτρια της έκθεσης και Γενική Διευθύντρια της Κρατικής Πινακοθήκης Τρετιακόφ της Μόσχας. Εκεί φιλοξενείται το δεύτερο μέρος της Συλλογής και η συνεργασία των δύο αυτών Μουσείων είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι δύναται να προσφέρει την ευκαιρία αλλά και την εμπειρία του συνόλου της σπουδαίας για την Ιστορία της Τέχνης, Συλλογής Κωστάκη.
Εν συνεχεία, τον λόγο απηύθυνε η Διευθύντρια του Μουσείου και επιμελήτρια της έκθεσης, Μαρία Τσαντσάνογλου, η οποία τόνισε το ιδιαίτερο μέγεθος και τη σπουδαιότητα της Συλλογής Κωστάκη, η οποία έχει τροφοδοτήσει πολλές εκθέσεις εκτός από την τρέχουσα. Αναφέρθηκε στη χρηματοδότηση του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης από το Ίδρυμα Μαλέβιτς της Ν. Υόρκης, με σκοπό τη μετάφραση και έκδοση του αρχειακού υλικού της Συλλογής.
Ως επιμελήτρια της έκθεσης, δεν θα μπορούσε να μην μιλήσει για τον καλλιτέχνη, τον οποίο χαρακτήρισε, εκτός από σπουδαίο ζωγράφο, δάσκαλο και θεωρητικό, τόσο χαρισματικό, που καταφέρνει με τους πίνακές του, που μοιάζουν αυτόφωτοι, να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται αλληλέγγυοι και χαρούμενοι. Περνώντας από όλα τα στάδια της πρωτοπορίας, επηρέασε ιδιαίτερα το έργο του στενού του φίλου Καζίμιρ Μαλέβιτς, γεγονός που του στοίχισε, ίσως, ένα μέρος από την υστεροφημία του. Η συγκεκριμένη είναι η πρώτη έκθεση του καλλιτέχνη που γίνεται έξω από τη Ρωσία, ενώ έχουν προηγηθεί δύο εκθέσεις του, κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα στη Μόσχα.
Ακολούθησαν οι σύντομες ομιλίες της Κριστίνα Κρασνάνσκαγια που έθεσε ως στόχο να γίνει το Μουσείο, σε συνεργασία με την Πινακοθήκη Τρετιακόφ, ένα από τα πιο σημαντικά Μουσεία του κόσμου και τόνισε πως η Συλλογή θεωρείται πλήρης μόνο όταν ο θεατής έχει την εμπειρία και των δύο μερών της. Η Ζελφίρα Τρεγκούλοβα, μοιράστηκε το όραμα να δοθεί μία έκθεση που θα ενώνει τα δύο κομμάτια της Συλλογής Κωστάκη και εκείνο της αλληλεγγύης των δύο Μουσείων και στο ερευνητικό κομμάτι. Τόνισε ότι τα έργα συμπληρώνουν τις γνώσεις των ειδικών για το σύνολο της Συλλογής.
Στην έκθεση έχουμε την ευκαιρία να δούμε ανακατασκευές των περίφημων «Ιπτάμενων γλυπτών» που μετά από μία έκθεση του Ιβάν Κλιου το 1915 στη Μόσχα χάθηκαν, αλλά σώθηκαν κάποια προσχέδια στη Συλλογή Κωστάκη. Τις ανακατασκευές αυτές ανέλαβαν οι φοιτητές του εργαστηρίου γλυπτικής του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. Ακόμη, εκτίθενται και έργα των τριτοετών φοιτητών του Τμήματος, που εργάστηκαν επάνω στο έργο του Ιβάν Κλιουν.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό από τις 2 Ιουλίου μέχρι και τις 19 Σεπτεμβρίου 2021 και ώρες 10:00-22:00 με ελεύθερη είσοδο. Λόγω της υγειονομικής κατάστασης δεν θα πραγματοποιηθούν επίσημα εγκαίνια, αλλά σε όλους τους χώρους τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για την αποφυγή της εξάπλωσης τους Covid-19.
Κείμενο: Ανδριάνα-Άννα Τσιότσιου (Lavart)