Σώμα εύρωστο. Άγριος αλλά και με μία αδιόρατη ευγένεια. Ο πιο διάσημος επαναστάτης του αρχαίου κόσμου βρίσκεται μπροστά μου˙όλοι σχεδόν γνωρίζουν άλλωστε τον άντρα που, παρότι δούλος, τόλμησε να τα βάλει με την παντοδύναμη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Όμως ποιος ο λόγος να τον προλογίζω, όταν έχουμε την ικανότητα και την τιμή να μπορούμε να ακούσουμε τα ίδια του τα λόγια;
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – 21 περίπου αιώνες από τότε που έζησες και όμως όλοι σε γνωρίζουν και μιλάνε για σένα με θαυμασμό! Πώς νιώθεις που η υστεροφημία ενός δούλου κατάφερε να επιβιώσει στην πάροδο του χρόνου;
Σπάρτακος – Δούλου; Ποτέ δεν θεώρησα τον εαυτό μου δούλο, ποτέ δεν κατάλαβα αυτόν τον «τίτλο»: δεν τον δέχομαι, δεν τον ασπάζομαι και τον περιφρονώ. Όταν οι Ρωμαίοι ήρθαν στη Θράκη, ήμουν ένας άνθρωπος ελεύθερος˙ όταν οι Ρωμαίοι με έσυραν με τη βία στην πατρίδα τους, μου έβαλαν δεσμά και μου φέρονταν σαν σκυλί, παρέμεινα ελεύθερος. Και όταν πέθανα στη μάχη κοιτώντας τον γαλάζιο ουρανό, ακόμη και τότε – ίσως ιδίως τότε – η ψυχή μου ήταν ανάλαφρη και ελεύθερη.
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – Ανέφερες ότι σου φέρθηκαν σαν «σκυλί». Θέλεις να μας μιλήσεις περισσότερο για αυτό;
Σπάρτακος – Έχεις κατά νου φαντάζομαι αυτό το πολύ αγαπητό σπορ: εκπαιδεύεις δύο σκυλιά μέσα στις κακουχίες ώστε να αυξήσεις τη λύσσα και τα άγρια ένστικτά τους και έπειτα τα βάζεις σε ένα κλουβί για να κατασπαράξουν το ένα το άλλο. Η αρένα των Ρωμαίων δεν απέχει πολύ από αυτό το κλουβί και για καιρό η ζωή μου ήταν σαν αυτή ενός ζώου που πολεμάει με κάθε δυνατό τρόπο για την επιβίωσή του. Μέναμε μέσα σε υπόγεια κελιά, στενόχωρα και βρώμικα, σχεδόν νηστικοί και κάθε μέρα το μαστίγιο μας θύμιζε ότι έπρεπε να σύρουμε αυτή την ταλαιπωρημένη σάρκα για να προπονηθεί. Και γιατί υπομέναμε όλα αυτά τα βασανιστήρια; Για μια κούφια δόξα, για τις επευφημίες των Ρωμαίων που χαίρονταν όταν το ξίφος ή η λόγχη ξέσκιζε τη σάρκα μας, που έβρισκαν απόλαυση στον εντυπωσιασμό του να πεθαίνει κανείς βίαια και χωρίς έλεος. Πολλές φορές άκουσα να μας αποκαλούν εμάς τους Θρακιώτες βάρβαρους, όμως βαρβαρότητα σαν αυτή των πολιτισμένων Ρωμαίων δεν γνώρισα ποτέ ξανά στη ζωή μου… ευτυχώς.
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – Τρομερό. Ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος θα λύγιζε μπροστά σε αυτές τις κακουχίες, εσύ όμως κατάφερες και πυροδότησες μία απίστευτη σειρά επαναστάσεων: επανάσταση απέναντι στον lanista, στον άνθρωπο δηλαδή που σε διαχειριζόταν ως μονομάχο, επανάσταση απέναντι στους άριστους Ρωμαίους πολίτες που κακομεταχειρίζονταν τους δούλους τους, επανάσταση απέναντι ακόμη και σε αυτή την παντοδύναμη αυτοκρατορία που όλος ο τότε κόσμος έτρεμε!
Σπάρτακος – Τα λόγια σου ακούγονται όμορφα και βγαίνουν εύκολα από το στόμα σου. Δεν ξέρεις όμως πόσο πόνο, αίμα και πόσες θυσίες χρειάστηκαν αυτές οι επαναστάσεις, όπως τις αποκαλείς. Πόσα πρόσωπα αγαπημένα έχασα. Πόσους φίλους. Δεν ήταν κάτι που έκανα μόνος. Δεν θα μπορούσα ποτέ, ούτε καν να περάσω την πόρτα του lanista, αν ήμουν μόνος μου.
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – Είμαι σίγουρη όμως ότι για να μπεις ακριβώς σε αυτή την τόσο επίπονη διαδικασία, όλο και κάτι σου έδινε δύναμη και σε παρακινούσε.
Σπάρτακος – Σίγουρα. Αλλιώς θα είχα πεθάνει στην πρώτη σύγκρουση.
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – Και τι είναι αυτό λοιπόν; Θα θέλαμε πολύ να το μοιραστείς μαζί μας.
Σπάρτακος – Η δίψα μου για ελευθερία. Να μπορέσω να κοιτάξω ξανά τον τόπο που γεννήθηκα. Η επιθυμία μου να ζήσω ως ένας άνθρωπος που μπορεί να πράξει αυτό που θέλει και όχι αυτό που τον διατάζει ένας άντρας που νομίζει ότι είναι ανώτερός του. Και λέω νομίζει, γιατί είδα από κοντά το πώς είναι τα σώματα αυτών των Ρωμαίων που μας κρατούσαν αιχμάλωτους: πονάνε και πεθαίνουν το ίδιο εύκολα με τα δικά μας, ίσως και ακόμη πιο εύκολα θα έλεγα.
Αντιγόνη Σιώμου (Lavart) – Δεν ξέρω αν τα λόγια μου σε δικαιώνουν κάπως, Σπάρτακε, άλλα τόσους αιώνες μετά, ελάχιστοι ξέρουν τα ονόματα των εχθρών σου, όλοι σχεδόν όμως γνωρίζουν το δικό σου.
Σπάρτακος – Αν το όνομά μου ξυπνάει ακόμη και τώρα τη θέληση να αποτινάξουν τα δεσμά τους και να αντισταθούν σε αυτούς που τους κάνουν να υποφέρουν, τότε τουλάχιστον μπορώ να πω ότι η ζωή μου κάτι πρόσφερε σε αυτούς που αγωνίζονται για την ελευθερία τους.
Ο Σπάρτακος ήταν επαναστάτης θρακικής καταγωγής που ηγήθηκε μεγάλης επανάστασης δούλων και άλλων κοινωνικώς καταπιεσμένων ατόμων εναντίον των Ρωμαίων. Σχεδόν όλες οι γνώσεις μας για τον Σπάρτακο περιορίζονται στα γεγονότα της επανάστασης που ηγήθηκε (73-71 π.Χ.). Η επανάσταση του Σπάρτακου είναι μία από τις μεγαλύτερες και μαζικότερες εξεγέρσεις της αρχαιότητας. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε εδώ.
Επίσης, μπορείτε να δείτε την εξαιρετική σειρά Spartacus (Spartacus: Blood and Sand), η οποία προβάλλεται και από την πλατφόρμα NETFLIX και βασίζεται πάνω στο ιστορικό πρόσωπο του Σπάρτακου.
Η παρούσα συνέντευξη είναι φανταστική.
Δείτε επίσης:
Τα 10 παλιότερα βιβλία του κόσμου: σε ποια μουσεία μπορείτε να τα θαυμάσετε
Κείμενο: Αντιγόνη Σιώμου (Lavart)