Η σκηνοθέτις του Μακμπέθ στη Lavart
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Πέρα από τη συνωμοσιολογικού τύπου «κατάρα» που κουβαλάει το ίδιο το έργο, θεωρείς ότι πήρες κάποιο ρίσκο ανεβάζοντας Μακμπέθ;
Αναστασία Ρεβή – Καταρχάς, κάθε φορά που κάνεις Σαίξπηρ παίρνεις ένα ρίσκο, γιατί πρόκειται για τον μεγαλύτερο θεατρικό συγγραφέα κατά τη γνώμη μου. Είναι ο απόλυτος γνώστης της ανθρώπινης ψυχής, είναι δεξιοτέχνης. Έχει μια απίστευτη πολυπλοκότητα στο σχεδιασμό των χαρακτήρων και της πλοκής, είναι πολυεπίπεδος. Χρησιμοποιεί μια γλώσσα συγκλονιστική, παρά πολύ λεπτούς χειρισμούς στο πώς σχεδιάζει τις ιστορίες, τα γεγονότα και τη θέση των χαρακτήρων μέσα σε αυτά. Και πολύ περισσότερο, όταν κάνεις Μακμπέθ, που φέρει και όλες αυτές τις πολύ ωραίες ιστορίες περί καταραμένου έργου, θα τα ξέρεις αυτά. Στην Αγγλία, μάλιστα, το λέμε Scottish Play. Αποφεύγουμε δηλαδή να πούμε «Κάνω το Μακμπέθ».
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Είναι σαν παράδοση όλο αυτό.
Αναστασία Ρεβή – Ρίσκο γιατί πέρα από όλα αυτά που ανέφερα σε σχέση με τον Σαίξπηρ, το συγκεκριμένο έργο έχει να κάνει με την πολιτική και με τη μεταφυσική, ένας πολύ ιδιαίτερος συνδυασμός. Κι ακόμα μεγαλύτερο ρίσκο να το κάνει κανείς αυτό όπως το έκανα εγώ. Τι εννοώ; Θεωρώ ότι έχω κάνει ένα κλασικό ανέβασμα. Δεν είναι πειραματικό ή μοντερνιά. Όλος ο κόσμος λέει πως είναι πολύ διαφορετικός Σαίξπηρ. Ναι, είναι διαφορετικός! Αλλά δεν είναι μια παράσταση πειραματική, είναι μια παράσταση κλασική και εικαστική, με υψηλή αισθητική και μικρές και ευγενείς ανατροπές πάνω στην κλασική φόρμα.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Το συνηθίζεις αυτό όταν σκηνοθετείς κάποιο έργο;
Αναστασία Ρεβή – Μ’ αρέσει να κάνω κλασικά έργα. Τα τελευταία χρόνια έχω στο Λονδίνο Μήδεια, την τριλογία της Ορέστειας, Αντιγόνη, Λυσιστράτη, έκανα τη Σαλώμη του Όσκαρ Ουάιλντ, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Τένεσσι Ουίλιαμς πρόσφατα. Μ’ αρέσουν οι μεγάλοι συγγραφείς, τα μεγάλα έργα. Αφ’ ενός γιατί έχουν αυτή τη διαχρονική αξία, αφ’ ετέρου γιατί, όπως σου είπα πριν, ζωγραφίζουν την ανθρώπινη ψυχή με έναν τρόπο μαγικό και αφήνουν όλη την ελευθερία στη φαντασία του σκηνοθέτη -και η δικιά μου είναι υπερτροφική- να κάνει πρόταση πάνω σε αυτά. Ε, αυτό έκανα με το Μακμπέθ!
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Είδαμε κάποιες προσθήκες, όπως η σπείρα. Νομίζω σε άλλη παράσταση δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί, σωστά;
Αναστασία Ρεβή – Όχι, όχι. Η σπείρα είναι εμπνευσμένη από τα Highlands, μια και στη Σκωτία το φυσικό τοπίο έχει πάρα πολλά βουνά και λίμνες, οπότε υπάρχει αντικειμενικά το ύψος και επίσης συμβολικά υποδηλώνει την άνοδο, η οποία οδηγεί στο κενό. Εκεί είναι η υπέρμετρη φιλοδοξία.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Όταν σου έγινε η πρόταση από το Κ.Θ.Β.Ε. να σκηνοθετήσεις το έργο, ποια ήταν τα βασικά κίνητρα που σε έκαναν να δεχθείς αυτή τη συνεργασία;
Αναστασία Ρεβή – Καταρχάς, πρέπει να πω ότι στην Ελλάδα έρχομαι μόνο όταν υπάρχουν συγκεκριμένες καλές προτάσεις που να μου αρέσουν. Σαίξπηρ, Κρατικό Θέατρο, του οποίου είμαι παιδί, το να ξανάρθω στην πόλη από όπου έφυγα μόλις τελείωσα τις φοιτητικές μου σπουδές είκοσι χρόνια αργότερα. Να έρθω εδώ, στο θέατρο αυτό που ερχόμασταν να δούμε παραστάσεις για να κάνω αυτό το μοναδικό έργο του Σαίξπηρ ήταν για μένα θείο δώρο. Δεν το σκέφτηκα καν. Είπα αμέσως ναι.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Πολύ όμορφο αυτό. Λοιπόν, Μακμπέθ! Σε μετάφραση Δημήτρη Δημητριάδη, ενός συγγραφέα και μεταφραστή που έχει να επιδείξει πολύ σημαντικό έργο. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να δουλεύει κανείς πάνω σε μία δική του μετάφραση;
Αναστασία Ρεβή – Αρχικά, πρέπει να πω κάτι που ανέφερα και στη συνέντευξη τύπου.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Ότι όταν έχεις να κάνεις με Δημητριάδη, ξέρεις με τι έχεις να κάνεις;
Αναστασία Ρεβή – Ναι, αλλά εκτός από αυτό είπα ότι διάβασα πάρα πολλές μεταφράσεις. Μελέτησα, όμως, κυρίως του Καρθαίου, του Χειμωνά και του Δημητριάδη και άκουγα το κείμενο στα αγγλικά από τους Άγγλους συνεργάτες μου και είχα μπροστά μου τις ελληνικές μεταφράσεις. Έκανα τεράστια δουλειά. Στη μετάφραση του Δημητριάδη ο στίχος τελειώνει ακριβώς εκεί που τον τελειώνει και ο Σαίξπηρ. Εκεί που αναπνέει ο Σαίξπηρ, αναπνέει και ο Δημητριάδης. Η μετάφρασή του είναι συγκλονιστική στον τρόπο που μεταφέρει την πυκνότητα του ποιητικού λόγου του Σαίξπηρ στα ελληνικά. Ο Δημητριάδης έχει χρησιμοποιήσει και καταπληκτικές λέξεις προκειμένου να μεταφράσει τον Σαίξπηρ. Φράσεις όπως «Ο άνθρωπος τολμά». Πόση δύναμη έχει αυτή η φράση. Ή το «Για να εξαπατάς την εποχή, δείχνε όμοιος με την εποχή». Αυτό που λέει η Λαίδη Μακμπέθ «Unsex me spirits», και δεν μεταφράζεται. Unsex me σημαίνει πάρτε μου το φύλο, κάντε με ουδέτερο, κάντε με άγγελο και δαίμονα, «I am not a woman anymore».Ο Δημητριάδης έχει μεταφράσει «εκφυλίστε με». Δεν είναι συγκλονιστικό;
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Πες μου για την προσθήκη της ερωτικής σκηνής στο έργο.
Αναστασία Ρεβή – Έχει πραγματικά εντυπωσιάσει το κοινό αυτή η σκηνή. Σύμφωνα με την δική μου οπτική, ο Μακμπέθ και η Λαίδη Μακμπέθ είναι δύο τρελά ερωτευμένοι, παθιασμένοι άνθρωποι. Έχει να τη δει τόσο καιρό, έχει να τον δει τόσο καιρό, είναι στις μάχες, είναι απελευθερωτής, είναι λυτρωτής ενός έθνους σε διπλό μέτωπο, και με τους Νορβηγούς και με τους προδότες, είναι ο απόλυτος ήρωας. Και γυρνάει μετά από τόσο καιρό με την προφητεία ότι θα γίνει βασιλιάς. Εκείνη τον θαυμάζει, τον έχει επιθυμήσει.
Η ερωτική πράξη είναι μάλλον αναμενόμενη και αποτυπώνεται κινησιολογικά. Τη βροχή την έχω εμπνευστεί από τη Σκωτία. Υπάρχει βροχή, ομίχλη. Τον έχω φανταστεί να περπατάει μερόνυχτα μέσα στη βροχή για να πάει στον τόπο του, στο Φόρες. Δύο άνθρωποι ερωτευμένοι, φυσικά, κάνουν έρωτα. Επίσης, είναι ένα ζευγάρι που δεν έχει βιολογική συνέχεια. Έχουν χάσει ένα μωρό και πρέπει να φτιάξουν κάτι που θα μείνει. Έτσι τους ενώνει ο σχεδιασμός του θεϊκού εγκλήματος. Νομίζω ότι υπάρχει και άλλος έρωτας σε αυτόν τον σχεδιασμό. Ούτε η βροχή υπάρχει στον Σαίξπηρ ούτε η ερωτική σκηνή. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τη Λαίδη Μακμπέθ μέσα στην κακία και στο δόλο στην οποία ο Μακμπέθ λέει «Έλα λοιπόν να σκοτώσουμε τον βασιλιά». Για μένα έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον μία ερωτευμένη γυναίκα που τον θαυμάζει. Και που του λέει «Μα φυσικά εσύ είσαι ο καλύτερος, πρέπει να γίνεις βασιλιάς. Μα φυσικά και εσύ θα γίνεις».
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Επιπλέον, μια γυναίκα πολύ ερωτευμένη θα μπορούσε να συμμαχήσει σε όλα.
Αναστασία Ρεβή – Όπως και ένας άντρας που είναι ερωτευμένος, αλλά μια γυναίκα ακόμη περισσότερο. Νομίζω, επίσης, ότι η σκηνή, αισθητικά έχει ένα επίπεδο με το κόκκινο φόρεμα. Παίζει με το νου και την ψυχή.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Το ανέβασμα είναι ενός έργου του Σαίξπηρ σε ένα κράτος που, καθώς φαίνεται, από άποψη χρηματοδότησης, τα τελευταία χρόνια ο πολιτισμός είναι από τα τελευταία του μελήματα σου δημιούργησε ανασφάλεια ως προς το αν θα πετύχει το όλο εγχείρημα;
Αναστασία Ρεβή – Ίσα ίσα νομίζω ότι σε περιόδους κρίσης ο κόσμος έχει ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη την τέχνη. Αλλά να σου πω κάτι. Έχω πάει με παραστάσεις μου Δουβλίνο, Νέα Υόρκη, Εδιμβούργο, Βελιγράδι, Πράγα. Έχω ταξιδέψει πάρα πολύ με παραστάσεις μου. Πάντα έχω την ίδια αγωνία. Θα επικοινωνήσει με το κοινό; Πώς θα επικοινωνήσει; Σε τι επίπεδο; Έτσι και εδώ. Εδώ, ένα παραπάνω, γιατί είμαι Ελληνίδα, εδώ σπούδασα. Είχα μια… αγωνία.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Υπάρχουν έντονοι συμβολισμοί στο Μακμπέθ, τόσο στο κείμενο, όσο και στη δική σου σκηνοθεσία, αλλά και τη σκηνογραφία. Παρατηρούμε λόγου χάρη τη σκάλα – σπείρα να δεσπόζει και να φιλοξενεί σπουδαίες πράξεις.
Αναστασία Ρεβή – Κατεξοχήν συμβολισμοί! Είναι μία συμβολική παράσταση. Θα σου μιλήσω για αυτά. Είναι η πιο αιματοβαμμένη τραγωδία του Σαίξπηρ. Το αίμα για παράδειγμα συμβολίζεται με ροδοπέταλα. Από τη στιγμή που κάνουν την πρώτη δολοφονία γεμίζει η σκηνή ροδοπέταλα, στην οθόνη επίσης. Η Λαίδη Μακμπέθ κατά τη διάρκεια του dinner βγάζει ροδοπέταλα μέσα από το ποτήρι της. Αίμα, αίμα παντού. Είναι ένας συμβολισμός. Οι μάγισσες είδες ότι είναι σκοτωμένα παιδιά. Τα σκοτωμένα αυτά παιδιά είναι ένας συμβολισμός των άπειρων θανάτων που έχει διαπράξει ο Μακμπέθ. Έχει σκοτώσει πάρα πολύ κόσμο, όχι μόνο ως βασιλιάς, αλλά και από πριν, ως πολεμιστής. Έχουν χάσει ένα παιδί, έχει σκοτώσει τα παιδιά του Μακντόφ, θέλει να σκοτώσει τον Φλιανς, τον γιο του Μπάνκο, θέλει να σκοτώσει τους πρίγκηπες, τους γιους του Ντάνκαν. Είναι ένα έργο, στα δικά μου τα μάτια, γεμάτο χαμένα, σκοτωμένα παιδιά.
Ο συμβολισμός στο video wall όπου όλη η σκηνή γεμίζει με μαύρο και μετά αυτό μεταλλάσσεται και γεμίζει με άσπρο. Το πρώτο φιλμάκι είναι οι αμφιβολίες του Μακμπέθ, δηλαδή οι μαύρες του σκέψεις και αυτό μεταλλάσσεται σε λευκό, γιατί μπαίνει η Λαίδη Μακμπέθ και του λέει «Προχώρα».
Ο Μακμπέθ όταν μιλάει στις μάγισσες, δεν τους μιλάει ποτέ κατά πρόσωπο. Μιλάει πάντα έξω. Στην πρώτη σκηνή που του λένε ότι θα γίνει βασιλιάς, μιλάει προς τα έξω και λέει «Τι είστε εσείς; Γιατί δε μου λέτε κι άλλα; Πού πάτε;». Γιατί υπάρχουν αυτές οι μάγισσες; Τις βλέπει όντως ή είναι στο μυαλό του; Όταν βγαίνει και λέει «Είναι στιλέτο αυτό που βλέπω μπροστά μου;», μήπως είναι το μέσα του κομμάτι διαρκώς; Ο Μάλκολμ, ας πούμε. Το στέμμα του παρατήρησες ότι είναι σαν σπονδυλική στήλη δεινοσαύρου; Δεν είναι στέμμα κανονικό, είναι πολύ ιδιαίτερο. Οι τρεις άνθρωποι που το φορούν είναι πρώτος ο βασιλιάς Ντάνκαν, στο στρατόπεδο που τον σκοτώνουν, ο Μακμπέθ, και μετά περνάει στον τελευταίο, στον Μάλκολμ. Είναι σίγουρα καλύτερος από τον Μακμπέθ;
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Τι ρόλο παίζουν για σένα οι συμβολισμοί γενικότερα στο θέατρο;
Αναστασία Ρεβή – Είναι ο τρόπος που επικοινωνώ με το κοινό, αυτή είναι η αισθητική μου. Είναι ένας τρόπος, είναι η δικιά μου προσέγγιση στα μεγάλα κείμενα. Κάνω συμβολικές παραστάσεις. Δεν κάνω ρεαλιστικές παραστάσεις, δεν ξέρω να κάνω ρεαλιστικές παραστάσεις ούτε κάνω έργα της διπλανής πόρτας. Θέλω να πω, προς θεού μη θεωρηθεί σνομπιστικό αυτό, αλλά δε μ’ αρέσουν τα έργα που έχουν να κάνουν με μικρές ιστορίες, μ’ αρέσουν οι μεγάλοι χαρακτήρες, οι μεγάλοι ήρωες, μ’ αρέσουνε οι μύθοι, και ο συμβολισμός νομίζω ότι είναι ένας τρόπος με τον οποίο το κοινό μπορεί να παρακολουθήσει την παράσταση μέσα από τις αισθήσεις και το υποσυνείδητο. Κάνω εικαστικές παραστάσεις και θέατρο των αισθήσεων, το λέω πάντα. Μ’ ενδιαφέρει η αίσθηση.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Δηλαδή, θα γυρίσει το καλό ή θα γυρίσει και το κακό;
Αναστασία Ρεβή – Whatever goes around, comes around. Και τα δύο συνυπάρχουν. Πιστεύω ότι αυτό που προβάλλουμε μας ξανάρχεται. Προβάλλεις φως, θα ζεις μέσα στο φως, θα διοχετεύεις το φως. Προβάλλεις αγάπη, θα ζεις μέσα στην αγάπη, θα διοχετεύεις αγάπη.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Είσαι αισιόδοξη ως άνθρωπος…
Αναστασία Ρεβή – Ναι! Και γενναιόδωρη. Είμαι πολύ αισιόδοξη, δεν φαίνεται στις παραστάσεις μου, ε; (Γέλιο) Γι’ αυτό και αγαπάω πολύ τη γοτθική λογοτεχνία, αγαπώ τις γκοθιές, τη Σκωτία, τις ομίχλες, τις βροχές, την Αγγλία. Ξορκίζω τους φόβους μου. Είναι λίγο περίπλοκο, αλλά σε μένα δουλεύει. Αγαπώ τους καταραμένους ποιητές, τα σκοτεινά μονοπάτια των καταραμένων ψυχών, όλα αυτά και ταυτόχρονα πιστεύω ότι το καλό θα νικήσει και στο τέλος… Είναι ένας τρόπος για να υπάρχω εγώ μέσα σε αυτή την περίπλοκη ζωή.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Είσαι είκοσι χρόνια στο Λονδίνο. Σε ποια σημεία διαφέρει η κουλτούρα των Άγγλων ηθοποιών από αυτή των Ελλήνων;
Αναστασία Ρεβή – Οι Άγγλοι ηθοποιοί έχουν απίστευτη πειθαρχία και τεχνική. Οι Έλληνες έχουν ταμπεραμέντο, είναι πλούσιοι συναισθηματικά. Και οι Άγγλοι, βέβαια, είναι πολύ πλούσιοι συναισθηματικά. Ο συνδυασμός των δύο ποιοτήτων σε μένα δίνει τον τέλειο ηθοποιό. Ζώντας είκοσι χρόνια εκεί και όντας στην ουσία αγγλοαναθρεμμένη στην τέχνη, ξέρω πάρα πολύ καλά πώς να συνδυάζω το ένα με το άλλο, και στους εκεί και στους εδώ.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Πώς προσεγγίζουν οι μεν και οι δε το θέατρο, ποια είναι η αισθητική τους πάνω στο θέατρο;
Αναστασία Ρεβή – Κοίτα, ας μιλήσουμε για το Λονδίνο που είναι μητρόπολη. Η Βρετανία δεν έχει αυτό το cosmopolitan που έχει το Λονδίνο. Το Λονδίνο έχει τη μεγάλη σκηνή το West End που είναι οι τεράστιες παραγωγές όπως Το φάντασμα της όπερας, Οι Άθλιοι, το Lion King αναφέρω ενδεικτικά κάποιες, το Οff west end όπου ανεβάζουν πιο πειραματικές παραστάσεις, αλλά επίσης υψηλής αισθητικής, και είναι και πολλές underground σκηνές. Στο Λονδίνο μπορείς να τα δεις όλα! Από το πιο ρεαλιστικό θέατρο μέχρι το πιο «φεύγα», το πιο «γιούπι». Βλέπεις σκηνοθέτες από όλο τον κόσμο. Έχω δει Robert Lepage, Simon McBurney, Rufus Norris, άπειρους σκηνοθέτες και παραστάσεις από όλο τον κόσμο. Έχω δει χιλιάδες παραστάσεις, από πού να αρχίσω τώρα και πού να τελειώσω!
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Ποια είναι η αισθητική των ίδιων των ηθοποιών πάνω στο θέατρο;
Αναστασία Ρεβή – Αν είναι βρετανική εκπαίδευση, θα είναι κατ’ εξοχήν πειθαρχία και τεχνική. Και πάλι εξαρτάται, δηλαδή υπάρχουν ηθοποιοί που είναι εικαστικοί, σωματικοί, ηθοποιοί-πολυμηχανήματα, ηθοποιοί που παίζουν δέκα όργανα, ηθοποιοί που τραγουδούν, που χορεύουν, ηθοποιοί που κάνουν μόνο πρόζα. Εμένα μ’ αρέσουν τα πολυμηχανήματα. Στην Αγγλία όταν κάνουμε αγγελία για οντισιόν, λόγω της τεράστιας αγοράς που υπάρχει, και για να μην κρασάρει ο υπολογιστής από τα τέσσερις χιλιάδες βιογραφικά που μπορεί να έρθουν σε μια μέρα είμαστε πάρα πολύ συγκεκριμένοι στο τι ζητάμε. Δηλαδή, θέλω σκηνική ηλικία από τόσων μέχρι τόσων χρονών, χρώμα ματιών πράσινο, χρώμα μαλλιών καστανό, accent Βόρεια Αγγλία ή Ιταλικό, συγκεκριμένα πτυχία, μόνο από αυτές τις σχολές, με εμπειρία τόσα χρόνια, οι πρόβες θα είναι εκεί, ο ηθοποιός είναι καλό να μένει σε αυτήν την περιοχή. Είμαστε τόσο εξειδικευμένοι, γιατί υπάρχουν όλα, ό,τι θέλεις, οπότε όλη η συνεργασία είναι έντιμη, διαφανής και διευκολύνει την ζωή όλων.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Στην παράσταση, μια και μιλάμε για τους ηθοποιούς, εκτός από έμπειροι ηθοποιοί συμμετέχουν και πρόσφατα αποφοιτήσαντες της Δραματικής Σχολής του Κ.Θ.Β.Ε.. Κι εσύ είσαι παιδί του Κρατικού και μάλιστα με αριστείο. Τι θα τους συμβούλευες;
Αναστασία Ρεβή – Να μη χάσουν τη φρεσκάδα τους, να μη γίνουν καθημερινοί και μικροί, να μην τους καταπιεί ο μικρός κόσμος, γιατί ο μικρός κόσμος και η μικρή καθημερινότητα φτιάχνει μικρά μυαλά και μικρές εικόνες και μικρές ζωές. Να μην είναι αυτό. Οι καλλιτέχνες οφείλουμε να είμαστε μεγάλοι. Να ταξιδέψουν πολύ, να διαβάζουν διαρκώς, να βλέπουν σινεμά, θέατρο, εικαστικά, να ταξιδέψουν, να συναντήσουν σημαντικούς δασκάλους και να τους αναγνωρίσουν, να δοκιμάσουν, να κάνουν τέχνη ανεξάρτητα με τα χρήματα. Οι καλλιτέχνες ποτέ δεν είχαμε χρήματα, ποτέ! Από τις εποχές του Πικάσο και της Σάρα Μπερνάρ. Φυσικά, και θέλουμε όλοι να έχουμε ανταμοιβή για αυτό που κάνουμε, αλλά δεν πας στην τέχνη, δεν γίνεσαι καλλιτέχνης γιατί θέλεις να γίνεις πλούσιος. Να κρατήσουν τα μάτια τους ανοιχτά, να κρατήσουν τη νιότη τους ανοιχτή. Στην Ελλάδα πολλές φορές βλέπεις παιδιά που ξεκινάνε νωρίς και λες «τι σπουδαία ταλέντα» και μέσα σε δύο χρόνια τα βλέπεις να χάνονται.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Τι θα σε έκανε να γυρίσεις πίσω στην Ελλάδα;
Αναστασία Ρεβή – Δε θέλω να γυρίσω στην Ελλάδα. Είναι πολύ όμορφη η Ελλάδα και την αγαπάω πάρα πολύ και είμαι πάρα πολύ Ελληνίδα, αλλά δεν θέλω, είναι μικρή χώρα, εξαντλώ πολύ γρήγορα το τοπίο. Μ’ αρέσει ο τεράστιος κόσμος. Το Λονδίνο τρέχει πάντα πιο γρήγορα από μένα και από τον καθένα μας, και αυτό με κρατάει εν κινήσει. Γεννιούνται διαρκώς πράγματα, συνέχεια.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Υπάρχει ηθική;
Αναστασία Ρεβή – Ναι, βέβαια υπάρχει. Σε πάρα πολλά επίπεδα. Είναι ηθική πράξη να σέβεσαι τον χρόνο και τον χώρο του άλλου, είναι ηθική πράξη να είσαι ευγενής, είναι ηθική πράξη να μπαίνεις στη θέση του άλλου, είναι ηθική πράξη να σε ενδιαφέρει το κοινωνικό καλό, είναι ηθική πράξη να κάνεις το καλύτερό σου στην κάθε μέρα, είναι ηθική πράξη να πληρώνεις εισιτήριο στο λεωφορείο, είναι ηθική πράξη να μη σε αφήνει αδιάφορο ο άστεγος.
Δημήτρης Φαργκάνης (Lavart) – Τι είναι αναξιοπρεπές;
Αναστασία Ρεβή – Το να είναι κανείς φτηνός σε συμπεριφορές και σε συναισθήματα. Το να μιλάς πίσω από την πλάτη του άλλου. Το κουτσομπολιό είναι αναξιοπρέπεια, το βρίσκω άθλιο. Αναξιοπρεπές είναι να είσαι ψεύτικος, αναξιοπρεπές είναι να λες άλλα και να κάνεις άλλα, να λες άλλα και να εννοείς άλλα. Και θα έλεγα ότι είμαι ένας άνθρωπος που αγαπώ το ψέμα, όμως το ψέμα του θεάτρου. Επαγγελματίας story teller, οπότε το ψέμα είναι έτσι και αλλιώς μία συνθήκη υπέροχη για να την κάνουμε τέχνη, το οποίο όμως είναι διαφορετικό από το να είναι κανείς ψεύτης στα συναισθήματά και στη συμπεριφορά.
