6η Ημερίδα Συντήρησης Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης : «Διάγνωση: αναλυτικές τεχνικές και συντήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς»
Μόλις μια ανάσα Νοέμβρης, Παρασκευή πρωί και βήματα διαγώνια της Αγγελάκη στη Θεσσαλονίκη. Η ημέρα σε φέρνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο, σε περνά ανάμεσα από τις Μαγεμένες, σου υπενθυμίζει πως ένα αντίγραφο μνημείου επιστρέφει στην πόλη ως παραμύθι και μεταξύ λευκών μαρμάρων και ενός πλήθους από πάνινες συνεδριακές τσάντες στον ώμο σε σταματά έξω από την αίθουσα του Μανώλη Ανδρόνικου. Έχεις σκεφτεί εβδομάδες πριν να δηλώσεις συμμετοχή για το event της ημέρας, μια ολιγομελής επιτροπή περιμένει να επιβεβαιώσει το όνομά σου, σου αφήνει ενημερωτικό υλικό, φυλλάδια και το πρόγραμμα στα χέρια, έναν ζεστό καφέ και ένα χαμόγελο. Έχεις καταφέρει μόλις να αποφύγεις τεχνηέντως την αναμονή εγγραφής και αντί μιας «κυλιόμενης» ανθρωποσειράς που καταλήγει στην Στρατού εσύ κινείσαι γρήγορα στο χώρο, ρίχνεις ματιές σε εκθέσεις που τρέχουν, σε μια τάξη δημοτικού που ξεναγείται παράλληλα και σε μια πραγματικότητα από πηλό κλεισμένη προσεκτικά σε βιτρίνες από γυαλί.
Συντηρητές, αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι-επιμελητές συζητούν, σου δείχνουν τον δρόμο, σημειώνουν με τις κουβέντες τους τις τελευταίες σκέψεις. Ψάχνεις μια θέση στο αμφιθέατρο με τους μεταλλικούς στύλους και την γυάλινη επιδερμίδα στην οροφή καθώς έχεις μόλις κοιτάξει το πρόγραμμα και γνωρίζεις πως οι επόμενες ώρες θα σε βρουν μεταξύ διαλέξεων, προσωπικών σημειώσεων και ομιλιών με λέξεις όπως ψευδροχρώματα, διαπερατότητα υπερύθρου κεραμικά υλικά, ζωγραφική, αναλυτικές τεχνικές, ύφασμα, βερνίκια, προστασία των ευρημάτων, πάπυρος.
Η Ημερίδα Συντήρησης του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (η 6η στη σειρά) ξεκινά. Θέμα της: «Διάγνωση: αναλυτικές τεχνικές και συντήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς». Αν σκεφτείς πως ένας τίτλος εφτά μόλις λέξεων στη σειρά κατάφερε αυτόματα να θυμίσει σε κάποιους από εμάς ατελείωτες ώρες Φασματοφωτομετρίας σε ένα εργαστήριο Αναλυτκής Χημείας, ένα απόγευμα στο μάθημα συντήρησης στην Καλών Τεχνών, μια αγωνία εναλλασσόμενη με κούραση, περιέργεια και ανακούφιση στην πτέρυγα των Πολιτικών Μηχανικών, έχεις δίκιο.
Στους πιο μικρούς εκείνης της παρέας ίσως προέκυψε μια βαθιά επιθυμία να ξεδιαλύνουν αυτό το μυστήριο των λέξεων, των εικόνων, των διαφανειών στον τοίχο και των επιστημών που δημιούργησαν ένα φράκταλ χημείας, μηχανικής, ιστορίας, αρχαιολογίας, τέχνης και πολιτισμού. Ένα πλέγμα κληρονομιάς, τεμηριωμένο από τη δυναμική της χρήσης διαγνωστικών υλικών, προγραμμάτων συντήρησης, νέων μεθοδολογιών και Εισηγητών του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων & ΄Εργων Τέχνης του Τεχνολογικού Ιδρύματος Αθήνας, του Τμήματος Γεωλογίας Θεσσαλονίκης, του Τμήματος Διαχείρισης Εκκλησιαστικών Κειμηλίων Θεσσαλονίκης, του Τμήματος Χημείας, το Εργαστήριο Φυσικοχημικών Ερευνών. Προς το τέλος των ομιλιών και μετά το τελευταίο διάλειμμα για καφέ η εσωτερική σκάλα άδειασε από φοιτητές, τσάντες και χειρόγραφες σημειώσεις. Τα κλικ από τις φωτογραφίες της ημέρας έγιναν σύντομα και επιλεκτικά και οι θέσεις στο αμφιθέατρο άρχισαν να αρκούν για όσους είχαμε απομείνει.
Και ενώ μεταξύ συνδυαστικών εφαρμογών, αναλυτικών τεχνικών, προκαταρκτικών μελετών, διαγραμμάτων διαδοχικών φασμάτων και προσεγγίσεων αποστάζουν τα συμπεράσματα των ερευνών, ένα μικρό παιδί κάθεται με απόφαση και ορμή ακριβώς δίπλα μου. Και λίγο πριν ξεκινήσει ο επίλογος και οι ευχαριστίες στρέφει με αγωνία στο βλέμμα του με ρωτάει: «δεν είναι το πορφυρούν το πιο όμορφο χρώμα που ξέρεις;» Χωρίς να χρειαστεί να απαντήσω και με ένα χαμόγελο ήδη σχηματισμένο κοιτάζω με νόημα την ταξιθέτρια δίπλα μου. Είναι ωραίο που δεν υπάρχουν ηλικίες στα μουσεία. Είναι ωραίες οι μέρες μας στα μουσεία γενικώς.