Προτάσεις για ταινίες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου για τον χειμώνα
“Στη μέση του χειμώνα, ανακάλυψα μέσα μου ένα ακατάβλητο καλοκαίρι.” -Αλμπέρ Καμύ
Η πιο ψυχρή εποχή του χρόνου, ο χειμώνας, χαρακτηρίζεται από χαμηλές θερμοκρασίες, μικρές ημέρες, τις γιορτές των Χριστουγέννων, και ενίοτε χιονοπτώσεις. Όταν δε μας προκαλεί σε εξορμήσεις στη φύση, μας κάνει ν’ αποζητούμε τη θαλπωρή του σπιτιού, τη ζεστασιά ενός ροφήματος, τη συντροφιά αγαπημένων προσώπων. Το φως στο σκοτάδι, τη ζεστασιά στο κρύο, την παρέα στη μοναξιά.
Στον τελευταίο μήνα του χρόνου, λοιπόν, έχοντας ήδη προτείνει στο παρελθόν χριστουγεννιάτικες ευρωπαϊκές ταινίες, αλλά και αντίστοιχες φετινές επιλογές του Netflix, επιλέγουμε επτά ευρωπαϊκά φιλμ, τα οποία είτε απλώς ενδείκνυνται για θέαση τον χειμώνα, είτε εξυμνούν την ανθρωπιά που μπορεί ν’ αναδυθεί ακόμη στα πιο ψυχρά περιβάλλοντα και στις πιο μοναχικές καταστάσεις.
«Δεσμοί Αίματος»
Το φιλμ του Grímur Hákonarson Δεσμοί Αίματος (Hrútar, 2015) μας μεταφέρει στην απομακρυσμένη ισλανδική επαρχία. Δύο αδέλφια, ο Γκούμι (Sigurður Sigurjónsson) και ο Κίντι (Theodór Júlíusson) έχουν να μιλήσουν πάνω από σαράντα χρόνια, παρόλο που είναι και οι δύο εκτροφείς μιας σπάνιας φυλής προβάτων και μένουν σε γειτονικές φάρμες. Όταν όμως ξεσπά επιδημία τρομώδους νόσου (θανατηφόρου νευροεκφυλιστικής ασθένειας των αιγοπροβάτων), η οποία απειλεί τα πολύτιμα ζώα τους, αναγκάζονται να γεφυρώσουν το χάσμα που τους χωρίζει.
Αν και η πλοκή μοιάζει μάλλον αλλόκοτη, το φιλμ διαθέτει μια ιδιαίτερη γοητεία και, ενίοτε, τρυφεράδα για τα δύο ξεροκέφαλα αδέλφια. Ο Hákonarson χτίζει ένα απλό, βουκολικό και οικογενειακό δράμα χαμηλών τόνων, με ευχάριστες στιγμές μαύρου χιούμορ και ένα απρόσμενα συγκλονιστικό φινάλε. Μια συγκινητική έκρηξη ζεστασιάς μες στο διαπεραστικό κρύο μιας ισλανδικής χιονοθύελλας.
«A Year Ago In Winter»
Στο μελαγχολικό A Year Ago In Winter (Im Winter Ein Jahr, 2008) της Karoline Link, η απροσδόκητη και φαινομενικά αναίτια αυτοκτονία του γιου, βυθίζει μια οικογένεια σε διαρκή ψυχικό χειμώνα. Ένα χρόνο μετά το τραγικό συμβάν, η μητέρα (Corinna Harfouch) παραγγέλνει σε έναν γνωστό ζωγράφο (Josef Bierbichler) ένα πορτρέτο των δύο παιδιών της, ιδέα που η κόρη της, Λίλι (Karoline Herfurth), βρίσκει εξωφρενική, αν και συμφωνεί να συμμετάσχει. Ωστόσο, για να εμπνευστεί και να δημιουργήσει το ασυνήθιστο αυτό πορτρέτο, ο ζωγράφος Μαξ ζητά να περάσει λίγο χρόνο συζητώντας με την απρόβλεπτη Λίλι.
Η Link υπαινίσσεται πως συχνά πέφτουμε στην παγίδα του ετεροπροσδιορισμού μας μέσα από τους ανθρώπους που αγαπάμε, και πραγματεύεται με δεξιοτεχνία τη θεματική του τραύματος και τη διαχείρισης της απώλειας. Ποιοι είμαστε στ’ αλήθεια χωρίς τους αγαπημένους μας και πόσο πρόθυμοι είμαστε να σταθούμε στα πόδια μας με και χωρίς αυτούς;
«Αρκτική»
Η παγωμένη Αρκτική (Arctic, 2018) μετατρέπεται στο αφιλόξενο σκηνικό της ταινίας του Joe Penna, όταν πέφτει εκεί το αεροπλάνο του Όβεργκορντ (Mads Mikkelsen). Σαν σύγχρονος Ροβινσώνας, κατασκευάζει ένα καταφύγιο, ψάχνει για τροφή και προσπαθεί να επιβιώσει με τους ελάχιστους πόρους του, περιμένοντας και ελπίζοντας σε μια σωστική αποστολή.
Ο Mikkelsen ξεδιπλώνει εδώ όλο το υποκριτικό του ταλέντο σε μία συγκλονιστική, σχεδόν βουβή ερμηνεία. Θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια συμβατική -ή ακόμη και βαρετή- ταινία επιβίωσης, όμως έχουμε να κάνουμε με ένα λιτό κομψοτέχνημα, μια ταινία για την αέναη πάλη του ανθρώπου με τη φύση, την μοναξιά, αλλά και τη συμπόνια, το θεμέλιο συστατικό του ανθρώπινου πολιτισμού από τις απαρχές του κόσμου.
«Μάκβεθ»
Στον Σαιξπηρικό Μάκβεθ (Macbeth, 2015) του Justin Kurzel, ο ομώνυμος ήρωας (Michael Fassbender) επιστρέφοντας νικητής από μια μάχη, συναντά τρεις μυστηριώδεις μάγισσες που προφητεύουν ότι θα γίνει βασιλιάς της Σκωτίας. Παρακινούμενος από την αδίστακτη σύζυγό του, Λαίδη Μάκβεθ (Marion Cotillard), και την προσωπική του φιλοδοξία, συνωμοτεί και σκοτώνει τον Βασιλιά Ντάνκαν (David Thewlis). Σύντομα αναρριχάται στον θρόνο ενώ σταδιακά καταδύεται στην άβυσσο των τύψεων και της τρέλας.
Το δημοφιλές αριστούργημα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη διατηρώντας τον έμμετρο ποιητικό λόγο του πρωτότυπου κειμένου. Τα άγριας ομορφιάς τοπία της Σκωτίας οπτικοποιούν το θυμικό των άτεγκτων ηρώων, ενώ η μουσική επένδυση εντείνει την αίσθηση ενός ατέλειωτου, ανηλεούς χειμώνα.
«Τριλογία των Χρωμάτων»
Η αριστουργηματική Τριλογία των Χρωμάτων (Trois Couleurs) του Krzysztof Kieslowski, εμπνέεται από τα χρώματα της γαλλικής σημαίας και τον συμβολισμό τους. Αποτελείται από τη Μπλε Ταινία (Bleu, 1993), τη Λευκή Ταινία (Blanc, 1994) και την Κόκκινη Ταινία (Rouge, 1994).
Στη Μπλε Ταινία, η Ζυλί (Juliette Binoche) προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή της μετά τον χαμό του συζύγου και της κόρης της σε δυστύχημα, αναζητώντας τη συναισθηματική της ελευθερία. Στη Λευκή, ο Κάρολ (Zbigniew Zamachowski) ζητά εκδίκηση από την γυναίκα του Ντομινίκ (Julie Delpy) μετά το ταπεινωτικό για τον ίδιο διαζύγιό τους, αναζητώντας την ισότητα. Στην Κόκκινη, η νεαρή Βαλεντίν (Irène Jacob), «αναζητώντας» την αδελφοσύνη, αναπτύσσει μια ιδιότυπη φιλία με έναν κυνικό συνταξιούχο δικαστή (Jean-Louis Trintignant), ο οποίος αρέσκεται να παρακολουθεί τα τηλεφωνήματα των γειτόνων του.
Μέσα από αυτές τις πολύ ανθρώπινες και καθημερινές ιστορίες, ο Kieslowski αποτυπώνει βαθύτερους φιλοσοφικούς προβληματισμούς πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση, που διαπνέουν το συλλογικό του σκηνοθετικό έργο. Μας παραδίδει, λοιπόν, μια «πλούσια», στοχαστική, εμβριθή τριλογία, μια αχτίδα φωτός μέσα σε έναν ιδιαίτερα σκοτεινό χειμώνα.
Κείμενο: Μαρία Κολιού (Lavart)
Διαβάστε για τις Χριστουγεννιάτικες ταινίες στην πλατφόρμα του Ertflix εδώ.
Χριστουγεννιάτικες ταινίες από την ψηφιακή πλατφόρμα Ertflix
