Ο μοντερνισμός στην τέχνη της Δυτικής Αφρικής
[dropcap size=big]Χ[/dropcap]θες, Παρασκευή 4 Μαρτίου, πραγματοποιήθηκαν στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών τα εγκαίνια της έκθεσης Όραμα και δημιουργία: Α. Γ. Λεβέντης και η Δυτική Αφρική. Η συλλογή, η οποία παρουσιάστηκε στη Λεβέντειο Πινακοθήκη της Λευκωσίας το 2015, αποτελείται από αρχειακό υλικό της ζωής του Α. Γ. Λεβέντη, καθώς και έργα τέχνης Αφρικανών καλλιτεχνών της δεκαετίας του ’60 και μετέπειτα.
Ο Αναστάσιος Γ. Λεβέντης, γεννηθείς το 1902 στην Κύπρο, θεωρείται μια μεγάλη προσωπικότητα που συνέβαλε σημαντικά τόσο στην κοινωνική και φιλανθρωπική ζωή, όσο και στην ανάδειξη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς των τόπων με τους οποίους συνδέθηκε συναισθηματικά. Αφού ταξίδεψε σε Αίγυπτο και Μασσαλία και ολοκλήρωσε τις εμπορικές σπουδές του στο Bordeaux της Γαλλίας, εγκαταστάθηκε στη νοτιοανατολική Νιγηρία το 1920. Εκεί εργάστηκε σε μια αγγλοελληνική εταιρεία για δυο χρόνια, μέχρι να μετακινηθεί ξανά, στη νοτιοδυτική Νιγηρία αυτή τη φορά, και συγκεκριμένα στην πόλη Abeokuta, ένα σημαντικό πολιτιστικό κι εκπαιδευτικό κέντρο. Όντας ανήσυχο πνεύμα και κυνηγώντας το άπιαστο, ασχολήθηκε με διάφορες δραστηριότητες κι ανέπτυξε τις επιχειρηματικές του δεξιότητες. Στην ηλικία των 26 χρόνων μετατέθηκε στη Χρυσή Ακτή κι επτά χρόνια αργότερα ίδρυσε την A.G. Leventis & Company Limited, μια εταιρεία που κατάφερε να αναδυθεί και να εδραιωθεί εν μέσω των αναταραχών και της αντιαποικιακής βίας. Η αφοσίωσή του στην εκπαίδευση και τον πολιτισμό δεν σταμάτησε με το θάνατό του τον Οκτώβριο του 1978, καθώς είχε προνοήσει τη δημιουργία ενός ιδρύματος, το οποίο θα προάσπιζε τις αξίες και τα πιστεύω του σε θέματα παιδείας, πολιτισμού και φιλανθρωπίας.
[dropcap size=big]Ο[/dropcap]ι ισχυροί δεσμοί που σφυρηλάτησε με τις χώρες της Δυτικής Αφρικής διατηρήθηκαν και μετά την ανεξαρτησία τους, πράγμα εμφανές τόσο από την κοινωνική και φιλανθρωπική συμβολή του όσο και από την ύπαρξη της συγκεκριμένης συλλογής με έργα σημαντικών Αφρικανών καλλιτεχνών (Twins Seven Seven, Jimoh Buraimoh, Bruce Onobrakpeya κ.ά.). Μια έκθεση που σκιαγραφεί την αναζήτηση της πολιτισμικής ταυτότητας σε μια περίοδο αναζωογονητικής ανεξαρτησίας. Η τέχνη της εποχής στρέφεται στον πριμιτιβισμό, δηλαδή εκφράζεται με σύγχρονο τρόπο αντλώντας στοιχεία (μορφές, μοτίβα, υλικά, τεχνικές) από τη νιγηριανή παράδοση. Γι’ αυτό και τα έργα σπάνια απεικονίζουν τη σύγχρονη ζωή. Αντίθετα, αναπαριστούν τη ζωή του χωριού και στοιχεία της παράδοσης, όπως το τοτέμ. Μορφές έντονες, χρώματα ζωηρά και χρήση παραδοσιακών υλικών, όπως η χάντρα και το θρυμματισμένο γυαλί πάνω σε ξύλο ή μέταλλο, που δημιουργούν την εντύπωση ενός ψηφιδωτού. Άλλοτε πυκνά ζωγραφισμένα κι άλλοτε κεντημένα.
Ένα κομμάτι της έκθεσης αποτελείται από νεότερα έργα σύγχρονων καλλιτεχνών, μέρος της συλλογής του Χάρη Δαυίδ. Είναι αξιοσημείωτο πως ακόμα και σ’ αυτά παρατηρείται η αναζήτηση της ταυτότητας από τους δημιουργούς τους, μια έννοια που άλλωστε παραμένει διαχρονική.
Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 31 Μαΐου. Περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη ιστοσελίδα του Τελλογλείου Ιδρύματος.
Κείμενο: Ζωή Όσσα (Lavart)
Φωτογραφίες: Φίλιππος Τσεμπέρης (Lavart)
