Sia & ΣΙΑ

Η σωματικότητα της μουσικής θα μπορούσε να είναι και ο εναλλακτικός τίτλος του εν λόγω κειμένου, μιας και αποτελεί τον κεντρικό θεματικό κόμβο των βίντεο κλιπ της αυστραλής Sia Kate Isobel Furler, ή κατά κόσμον απλώς Sia. Τα βίντεο κλιπ της κυρίως για τα singles του δίσκου 1000 Forms of Fear (2014), έφεραν ένα συγκεκριμένο στίγμα της ίδιας, η οποία σκηνοθετεί έκτοτε, σε συνεργασία πάντα με τον ομοεθνή κινηματογραφιστή Daniel Askill, τα περισσότερα από τα βίντεο κλιπ των κομματιών της.Αρχής γενομένης με το κλιπ του Chandelier, πρόσωπο της Sia γίνεται η εντεκάχρονη τότε χορεύτρια Maddie Ziegler, η οποία μέχρι και σήμερα αποτελεί την εικόνα της περσόνας Sia στο ευρύ κοινό. Σύμφωνα με την ίδια, η απόφαση της αυτή έχει να κάνει με τη διατήρηση της ιδιωτικότητας της ζωής της σε μια σχετική αφάνεια. Η Sia παραμένει ενίοτε στο παρασκήνιο σε κάποια βίντεο κλιπ, όπως για παράδειγμα στο Cheap Thrills, υπογραμμίζοντας την βαρύτητα που αποδίδει στην πρόσληψη της μουσικής μέσα από μια σωματική διαδικασία, όπως είναι η κίνηση, έναντι στην παθητικότητα της ακρόασης.Η πρώτη τριλογία αυτού του ύφους, το οποίο διατηρείται και σε μεταγενέστερα βίντεο κλιπ της Sia, είναι τα τρία singles  του δίσκου 1000 Forms of Fear, δηλαδή τα τραγούδια Chandelier, Elastic Heart και Big Girls Cry. Το βίντεο κλιπ του Chandelier ακολουθεί την κινησιολογική πορεία της Ziegler, που μέσα από την έντονη χορογραφία του Ryan Heffington, αποτυπώνει την εκτόνωση, ως διέξοδο του ατόμου από τον εγκλωβισμό του περιβάλλοντα χώρου. Κλειστοφοβικά δωμάτια και διάδρομοι, εγκαταλελειμμένα έπιπλα και καλυμμένα παράθυρα αιχμαλωτίζουν το ανθρώπινο σώμα, το οποίο μάταια προσπαθεί να δραπετεύσει, μέσα από εκρήξεις, πτώσεις και εκτινάξεις. Αντ’ αυτού ενσωματώνεται στο ίδιο το κτίριο – γίνεται ένα με το τραπέζι ή τον τοίχο, αφομοιώνεται από το παράθυρο και τον καναπέ – και ως αποτέλεσμα καταλήγει σε μια αποτυχημένη έξοδο, με το τελικό πλάνο να απομακρύνετα από τη  Ziegler, η οποία δεν φεύγει ποτέ από το διαμέρισμα.

Οι αθλητικές επιδόσεις και η ευλυγισία της Ziegler αναδύουν συνειρμούς σχετικά με τα όρια του σώματος και πως αυτά ξεπερνιούνται, οδηγώντας το θεατή σε μια αναζήτηση των ορίων του σώματος. Πού τελειώνει το σώμα και πού αρχίζει το πνεύμα, ρωτάει η Sia ανασύροντας έτσι το μετωνυμικό παραλληλισμό του σώματος με ένα δοχείο που περικλείει το πνεύμα. Υπό αυτό το πρίσμα, το σώμα μετουσιώνεται οπτικά στο κτίριο του βίντεο κλιπ, από το οποίο επιχειρεί να δραπετεύσει το πνεύμα, με τη μορφή του σώματος της Ziegler. Με αυτόν τον τρόπο, οι άξονες μπλέκονται. Η σωματικότητα αποτυπώνει την πνευματικότητα και το ανθρώπινο σώμα αποδίδεται ως δέσμιος και συνάμα δεσμώτης. Όλα αυτά τα στοιχεία συνομαδώνονται από τους ποπ ήχους του κομματιού, που λειτουργούν καταλυτικά σε αυτή τη μίξη ανθρώπου και χώρου.

Σε όμοια μονοπάτια κινείται και το βίντεο κλιπ του Elastic Heart. Το διαμέρισμα του Chandelier μετατρέπεται σε ένα κλουβί, εντός του οποίου η Ziegler με τη συνοδεία του ηθοποιού Shia LaBeouf επιδίδεται και πάλι σε μια αντιστοιχου ύφους με το Chandelier εκστατική χορογραφία του Heffington. Το ντουέτο Ziegler-LaBeouf φέρει ζωώδη κινησιολογικά στοιχεία, έντονη παραστατικότητα και τη δομή μιας συνεχούς εναλλαγής μάχης και συμφιλίωσης ανάμεσα στα δύο μέλη. Αυτά τα στοιχεία λειτουργούν ως προεκτάσεις των θεματικών, που έχουν τεθεί ήδη από το Chandelier, καθώς εμβαθύνουν θίγοντας περαιτέρω ζητήματα πάνω στις έννοιες της απομόνωσης και του σώματος ως δοχέιο του εαυτού.

Οι ανθρώπινες σχέσεις παρουσιάζονται ως μεταβαλλόμενες δυνάμεις, οι οποίες άλλοτε αδυνατούν να αποτρέψουν την παράδοση του ατόμου στη θλίψη της μοναχικότητας, ενώ άλλες φορές επιδρούν λυτρωτικά στην απελέυθέρωσή του από αυτήν. Το τελευταίο λεπτό του κλιπ κλείνει με τη μάταιη προσπάθεια της Ziegler να συμπαρασύρει τον LaBeouf έξω από τα δεσμά του κλουβιού, επισφραγίζοντας με ελαφρά απαισιοδοξία τη ματιά της Sia και των συνεργατών της. Επικουρικά, οι διάφορες διακυμάνσεις της κινητικής έντασης, δυναμικής και ταχύτητας του σώματος, οι χωροταξικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο σώματα αλλά και η τοποθέτηση αυτών των σωμάτων σε πληθώρα επιπέδων και μετώπων του χώρου, σκιαγραφούν αδρομερώς την αχανή συναισθηματική κλίμακα των ανθρώπινων σχέσεων.Οι δημιουργοί ερμηνεύουν το κλιπ ως μια προσομοίωση της αυτοκαταστροφικής διάθεσης του ανθρώπου που αντιμάχεται τον εαυτό του (https://www.youtube.com/watch?v=iVJtWWH2qWk). Το κλουβί αναπαριστά σχηματικά το κρανίο που εσωκλείει το μυαλό, ενώ η αντίφαση της σωματικής διάπλασης, του φύλου και της ηλικίας των δύο ερμηνευτών αποτυπώνουν την εσωτερική πόλωση, την πολυδιάστατη φύση  και την παράδοξη υπόσταση κάθε προσωπικότητας.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ολοκληρώνεται η τριλογία με το χρογραφικό πορτραίτο του κλιπ για το κομμάτι Big Girls Cry. Τα αφαιρετικά, μακρά μονοπλάνα του κλιπ απεικονίζουν σχεδόν αποκλειστικά το πρόσωπο της Ziegler, σε μια συνεχή αναδιαμόρφωση των χαρακτηριστηκών του, μέσα από τα εκφρατικά μέσα της ερμηνεύτριας αλλά και τις παρμορφωτικές παρεμβάσεις των άκρων της πάνω στο δέρμα της. Το διαμέρισμα του Chandelier ή το κλουβί του Elastic Heart, αποδίδεται εδώ μέσα από το πλήρες σκότος, το οποίο περιβάλλει τη φιγούρα της Ziegler, και την απουσία έντονου χρώματος, οπτικοποιώντας το μετωνυμικό συμβολισμό της αβύσσου ως μια μεταφορά του ανθρώπινου ψυχισμού.Και τα τρία αυτά κλιπ συνέβαλλαν στην επιτυχία του δίσκου 1000 Forms of Fear, ο οποίος ουσιαστικά τοποθέτησε τη Sia στον παγκόσμιο μουσικό χάρτη, προσφέροντάς της μαζική αναγνωρισιμότητα, την οποία η ίδια αποστρέφεται. Πυροδοτήθηκε όμως ταυτόχρονα και η καλλιτεχνική πορεία της Ziegler, ενώ το χορογραφικό ύφος του Heffington βρήκε αναρίθμητους οπάδους και μιμήτες – τους απανταχού youtubers με τις δικές τους εκδοχές των κομματιών. Όλοι για Sia και Sia για όλους!!!

Κείμενο: Γιώργος Πανόπουλος (Lavart)