Όταν η ψυχωτική Carole πλήρωνε τον έρωτα με θάνατο
“Ήταν ένα κορίτσι με πρόβλημα“. Αυτόν τον χαρακτηρισμό επέλεξε να χρησιμοποιήσει ο Roman Polanski, όταν ρωτήθηκε για την περίπτωση της Carole (Catherine Deneuve), πρωταγωνίστριας της ταινίας του με τίτλο “Repulsion” το 1965. Άλλωστε, ο βραβευμένος με Oscar δημιουργός μιλάει πάντοτε το ίδιο άμεσα και ωμά, όπως σκηνοθετεί.
Η Catherine Deneuve υποδύθηκε την Carole, μία νεαρή, στωική γυναίκα με απαράμιλλη ομορφιά και διαλυμένη ψυχική υγεία, η οποία δεχόταν σεξουαλική παρενόχληση από διάφορους, άξεστους άνδρες και στη συνέχεια τους σκότωνε για να τους εκδικηθεί. Όπλα της ένα ρόπαλο, ένα ξυράφι και η απερίγραπτη γοητεία της, που δεν άφηνε ασυγκίνητο κανένα αρσενικό που τύχαινε να την πλησιάσει. Ο Polanski εμβάθυνε στο καταστροφικό μυαλό μιας ρημαγμένης και ατιμασμένης γυναίκας περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο σκηνοθέτη, “ξεθάβοντας” τις αντιφάσεις και τα βάσανα του ασαφούς της προβλήματος και χτίζοντας έναν εφιαλτικό κόσμο που αντανακλά την προσωπική οπτική της πρωταγωνίστριας. Η απόμακρη αλλά οικεία προσέγγιση της ηρωίδας “γέννησε” το χαρακτηριστικό μιας νέας ψυχολογικής αισθητικής στον κινηματογράφο, αυτής που ο Polanski επιδέξια περιγράφει ως: “ταινίες με προβληματικές κοπέλες“.
Η Carole είναι μία Βελγίδα μανικιουρίστα, η οποία ζει με την αδερφή της, Helen (Yvonne Furneaux), σε ένα διαμέρισμα στο δυτικό Λονδίνο. Περίεργη και με παρεκτροπικές τάσεις, η νεαρή, παρά την απόμακρη ιδιοσυγκρασία της, προσελκύει φλογερούς συνοδούς που, ωστόσο, δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για την κατατονική της κατάσταση. H ίδια αισθάνεται εξαιρετικά άβολα με τους άνδρες και συχνά εμφανίζεται να ενοχλείται ακόμη και από τα αντικείμενα που αυτοί χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή. Αποτραβιέται όταν εκείνοι προσπαθούν να την αγγίξουν και κλείνει με δύναμη το κεφάλι της στα μαξιλάρια όταν ακούει τον άντρα της αδερφής της και την αδερφή της να κάνουν έρωτα στο διπλανό δωμάτιο.
Πολλές ερμηνείες ή προσπάθειες ερμηνείας έχουν διατυπωθεί για να αναλύσουν την κατεστραμμένη ψυχοσύνθεση της ηρωίδας. Οι περισσότεροι συγκλίνουν στο ότι η Carole νιώθει πως οι άνδρες εισβάλλουν βίαια στον προσωπικό της χώρο, κυρίως όταν, για παράδειγμα, οι αγαπητικοί της αφήνουν τα πράγματά τους στο διαμέρισμά της, ακόμη κι όταν ο γαμπρός της, Michael (Ian Hendry), τοποθετεί από συνήθεια την οδοντόβουρτσα και το ξυραφάκι του στο ποτήρι της. Τότε εκείνη φαίνεται να βγάζει το ξυραφάκι νευρωτικά σαν να μάζευε από κάτω κάτι νεκρό ή αηδιαστικό. Το ίδιο ξυραφάκι με το οποίο, λίγο αργότερα, θα σφάξει τον γλοιώδη γείτονά της. Αυτό το σεξουαλικό άγχος και οι μετέπειτα βίαιες εκρήξεις δημιουργούν ένα προηγούμενο για τις ταινίες του Polanski που ακολούθησαν, όπως το Μωρό Της Ρόζμαρι.
Το Repulsion δεν προοριζόταν να γίνει μία κλασσική ταινία. O Roman Polanski ανέλαβε τη δημιουργία του έργου μαζί με τον Gerard Brach, προκειμένου να μαζέψει χρήματα για τη “Νύχτα των Δολοφόνων“, που γυρίστηκε έναν χρόνο αργότερα. Δεδομένου ότι γυρίστηκε στα γρήγορα και χωρίς ιδιαίτερο budget, ο Polanski επένδυσε σε άλλου είδους τεχνικές για να ξεχωρίσει, κυρίως όσον αφορά την ηχητική δραματουργική επένδυση, τη ροή και τα πλάνα της ταινίας. Παράλληλα, η εύστοχη απόδοση της απομόνωσης και του βαθιά προβληματικού κλίματος μέσα από τις κινήσεις, της εκφράσεις και τα λόγια της Deneuve, δημιούργησε την απαραίτητη – σήμερα χαρακτηριστική – αισθητική για μια ταινία, όπως το Repulsion.
Η αλήθεια είναι πως δεν μπορεί εύκολα κανείς να παρακολουθήσει το Repulsion και τις σεξουαλικές του ανησυχίες χωρίς να αναφερθεί ή και να επικεντρωθεί στην αψεγάδιαστη ομορφιά της Deneuve: από το απίστευτα στυλάτο χτένισμα στο ανεπαίσθητο λακκάκι του σαγονιού της και την τέλεια επιδερμίδα. Όπως θα παραδεχθεί και ο ίδιος ο Polanski σε κάποιον στενό του φίλο, αμέσως μετά το γύρισμα μίας άκρως δύσκολης σκηνής της ταινίας: “Μισώ να το κάνω αυτό σε μία όμορφη γυναίκα αλλά η τελειότητα είναι το πιο προφανές εξωτερικό της χαρακτηριστικό“.
Είναι γνωστό πως οι θεατές δεν επιθυμούν να βλέπουν τις όμορφες γυναίκες να παθαίνουν ή να προκαλούν άσχημα πράγματα. Όμως, σε αυτή την ταινία ο Polanski και η Deneuve στέκονται απέναντι στις διεστραμμένες επιθυμίες των ανδρών θεατών, οι οποίοι ενδεχομένως να έχουν πολλά περισσότερα κοινά με τους τύπους που “κολλούσαν” στην Carol απ’ ό,τι τολμούν οι ίδιοι τους να παραδεχτούν. H Carol επανέρχεται στην πραγματικότητα από έναν άνδρα, ο οποίος την βοηθά να αντιμετωπίσει τους φόβους από τους οποίους κρύβεται. “Πρέπει να διορθώσω αυτή τη ρωγμή” λέει κάποια στιγμή νωρίτερα στην ταινία. Ωστόσο, αυτή η ρωγμή δεν διορθώνεται ποτέ.
