[dropcap size=big]Σ[/dropcap]υγγραφέας, διηγηματογράφος και ίσως η μοναδική αξιόλογη φιγούρα στον χώρο της κριτικής, ειδικά της λογοτεχνικής. Η συμβολή του στα ελληνικά γράμματα είναι ισάξια με αυτή των μεγάλων λογοτεχνών. Από τους λίγους που τιμούν την έννοια της λέξης φιλόλογος (φίλος του λόγου) με όλη τη σημασία της. Έμπειρος δοκιμιογράφος, αναπτύσσει ιδιαίτερο modus vivendi. Έμπνευση και μεγάλο σχολείο για προσπάθειες όπως τις δικές μας εδώ στην Lavart, έθεσε τα θεμέλια για αυτό που σήμερα ονομάζουμε κριτική (αυτή που πηγάζει από την ορθή κρίση).
Ο Ρένος Αποστολίδης έρχεται στον κόσμο σαν σήμερα 2 Μαρτίου του 1924 στην Αθήνα. Πατέρας του είναι ο Ηρακλής Ν. Αποστολίδης δημοσιογράφος, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης και δημιουργός της πρώτης Ανθολογίας ποίησης και διηγήματος. Το 1941 τελειώνει το Βαρβάκιο Γυμνάσιο, ενώ το 1943 συμμετέχει στην απαγορευμένη πορεία, την αφετηρία για τα Δεκεμβριανά. Το 1945 αρχίζει να φοιτά στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά οι σπουδές του διακόπτονται λόγω επιστράτευσης του στον Εθνικό Στρατό. Ο Αποστολίδης βιώνει από κοντά τη θηριωδία του Εμφυλίου (όπως την περιγράφει στην Πυραμίδα 67) και ορκίζεται να μην ρίξει ούτε μια σφαίρα. To 50′ ολοκληρώνει τις σπουδές του και διδάσκει ως φιλόλογος σε ιδιωτικά σχολεία ενώ παράλληλα γράφει ως συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά όπως ο Κύκλος, η Νέα Εστία κ.α. Το 1952 ιδρύει σε συνεργασία με τον πατέρα του το περιοδικό Τα Νέα Ελληνικά όπου και ασκεί έντονη κριτική στην γενιά του 30′. Για τα παραπάνω μάλιστα μηνύθηκε από τον Μ. Καραγάτση για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων. Το 1960 λαμβάνει το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος. Το 1964 καταδικάζεται με ποινή 2,5 ετών για τα επεισόδια στην Βουλή και τον ξυλοδαρμό βουλευτών της Ένωσης Κεντρώων από πλήθος, το οποίο και ηγούντο. Στη Δικτατορία λογοκρίνεται και δικάζεται για τα άρθρα του με θέμα το Ημερολόγιο του Ιωάννη
Μεταξά, στο εφετείο η μήνυση εις βάρος του αποσύρεται. Από το τέλος των Συνταγματαρχών και μέχρι το 1979 γράφει κριτικές στο περιοδικό Τετράμηνα. Έκτοτε κάνει αρκετές διαλέξεις και εμφανίσεις στην τηλεόραση για θέματα γλώσσας και λογοτεχνίας.
[dropcap size=big]Τ[/dropcap]ο έργο του, το λογοτεχνικό και περισσότερο το φιλολογικό, έχει αφήσει μια σημαντική κληρονομιά στα σύγχρονα γράμματα. Υπέρμαχος του πολυτονικού, της εντατικής διδασκαλίας από το πρωτότυπο Αρχαίων Ελληνικών και φυσικά της ιστορικής ορθογραφίας έδωσε μάχη για να διατηρήσει το γλωσσικό επίπεδο του τόπου. Σπουδαία είναι η έκδοση των Απάντων του Καβάφη με προσωπικούς του σχολιασμούς. Με τις κριτικές του έδωσε νέα διάσταση και νέα πνοή στην αξιολόγηση των έργων. Για τον Ρένο Αποστολίδη δεν υπάρχουν ιερά κείμενα και φτασμένοι καλλιτέχνες. Όλοι κρινόμαστε για το έργο που παράγουμε ανεξάρτητα με το τί πράξαμε πριν και τί μετά. Πιθανό ατόπημα του ίσως είναι η οξεία κριτική του πάνω στο έργο του Καζαντζάκη τον οποίο χαρακτήρισε ατάλαντο. Το λογοτεχνικό του έργου επικεντρώνεται στην Κατοχή και τα χρόνια του Εμφυλίου. Το συνολικό του αρχείο μετρά πάνω από 40.000 σελίδες δημοσιευμάτων, επιστολών και ανέκδοτων κειμένων. Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα www.renosapostolidis.gr αξίζει τον κόπο.
Ο Ρένος Αποστολίδης πεθαίνει στις 10 Μαρτίου του 2004 από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Η παρακαταθήκη που αφήνει σε όλους όσους προσπαθούν να ασχοληθούν με τα γράμματα στην χώρα μας είναι κάτι παραπάνω από μεγάλη. Ο αγώνας του για την προάσπιση της Ελληνικής Γλώσσας δεν είναι άκαρπος τουλάχιστον στους έχοντες συνείδηση του πολιτισμικού φορτίου. Έχει μεταφραστεί στα ολλανδικά, γερμανικά, γαλλικά και ιταλικά.
Κείμενο: Χρήστος Φώτης (Lavart)