Toν 17ο αιώνα η Βουλή της Αγγλία, της Ιρλανδίας και της Σκωτίας αποφάσισε να ψηφίσει την απαγόρευση του εορτασμού των Χριστουγγένων, και φυσικά, αυτό οδήγησε του ανθρώπους να επαναστατήσουν.
Μεταφερόμαστε στο μακρινό 1640…
…όταν ο Βασιλιάς Κάρολος Α’ της Αγγλίας και οι βασιλόφρονες ακόλουθοι του έχαναν τον εμφύλιο πόλεμο, ενάντια στους Πουριτανός υπό τον Όλιβερ Κρόμγουελ. Μέχρι το 1647, ο Βασιλιάς βρισκόταν αιχμάλωτος των εχθρών, δηλαδή των Πουριτανών, οι οποίοι ήταν και προτεστάντες.
Το 1644…
…στη μεταρρύθμιση που έφεραν οι Πουριτανοί, με το δικαστήριο του Χάμπτον υπέγραφαν και την ακύρωση των Χριστουγέννων με τον πατροπαράδοτο τρόπο. Η κριτική που ασκούσαν τόνιζε πως έχει χαθεί το πραγματικό θρησκευτικό νόημα της γιορτής των Χριστουγέννων και η απόδοση τιμών προς την γέννηση του Κυρίου δεν χαρακτήριζε, πλέον, την συμπεριφορά των χριστιανών. Αντ’ αυτού θεωρούσαν πως οι άνθρωποι έδιναν έμφαση στα φαγοπότια και την καλοπέραση των ημερών εκείνων, κάτι ιερόσυλο προς την πίστη τους.
Επομένως, ανακοίνωσαν πως είναι παράνομες όλες οι συμπεριφορές «καλοπέρασης». Μαζί με την απαγόρευση των εορτασμών, στο ίδιο ψήφισμα του 1644, οι Πουριτανοί απαγόρευσαν και τον χριστουγεννιάτικο στολισμό, ενώ επέβαλαν στα μαγαζιά να παραμείνουν ανοικτά την ημέρα των Χριστουγέννων. Η διαταγή της εξουσίας για τα Χριστούγεννα ήταν προσευχή και νηστεία το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Παράλληλα, όλες οι αργίες (holidays) με το νέο καθεστώς μετατράπηκαν σε ιερές μέρες (holy days).
Αυτή η διαμάχη πέρα από την διεκδίκηση της εξουσίας του Ηνωμένου Βασιλείου, αποτελεί και μία παράλληλη πολιτιστική διαμάχη.
Ο Δήμαρχος του Λονδίνου προσπάθησε να κατεβάσει τους εξωτερικούς στολισμούς, με βρισιές των κατοίκων στον απόηχο, ενώ, στις πόλεις του Ipswich και του Bury St Edmunds, νεαροί Πουριτανοί βγήκαν τους δρόμους με ρόπαλα και γκλοπ για να εκφοβίσουν τους καταστηματάρχες που επεδίωκαν να κλείσουν τα μαγαζιά τους παρά την απαγόρευση, καθώς υπήρξαν και συμπλοκές.
Βέβαια, οι πολίτες δεν έμειναν ασυγκίνητοι, καθώς όλα αυτά ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων. Ισχυρή εχθρική αντίδραση προς το πουριτανικό διάταγμα εξέφρασαν οι κάτοικοι του Cantebury, όταν ο Πουριτανός Δήμαρχος της πόλης διέταξε η αγορά να παραμείνει ανοιχτή τα Χριστούγεννα. Στην πραγματικότητα ήταν η έναρξη της εξέγερσης.
Το 1648…
…οι διάσπαρτες εξεγέρσεις που ακολούθησαν και σε άλλες πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, με αφορμή την «χριστουγεννιάτικη» μεταρρύθμιση των Πουριτανών, αποτέλεσε την απαρχή ενός εκ’ νέου εμφυλίου πολέμου, μεταξύ Πουριτανών και βασιλόφρονων.
Το 1651…
…έγινε μία ατυχής προσπάθεια από τον γιο του τέως βασιλιά να πάρει το θρόνο πίσω, αλλά έληξε άδοξα.
Το 1653…
…ο Κρόμγουελ αποφάσισε, χωρίς εκλογές, να βάλει στο κοινοβούλιο μία νέα ομάδα, που ονομάστηκε «Βουλή των Αγίων» και είχε κίνητρο την θρησκευτική μεταρρύθμιση. Το πείραμα απέτυχε μετά από έξι μήνες.
Το 1657…
…ο Κρόμγουελ, παρόλο που το προτάθηκε να αναλάβει το τίτλο του Βασιλιά, αρνήθηκε παίρνοντας τον τίτλο του Άρχοντα Προστάτη. Το καθεστώς, βέβαια, είχε πολλά στοιχεία βασιλείας.
Ένα χρόνο αργότερα…
…το 1658, κι ενώ η διαμάχη συνεχιζόταν, ο Κρόμγουελ πεθαίνει και αφήνει του Πουριτανούς με αισθήματα τρόμου για το μέλλον. Το 1660, ο γιος του Καρόλου Ά, ο Κάρολος Β’ παίρνει την εξουσία και φέρνει πίσω την εκλεγμένη Βουλή του 1640.
Μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος, οι χριστουγεννιάτικες απαγορεύσεις συνεχίζονταν, με τους Πουριτανούς στην εξουσία και το πολίτευμα δημοκρατικό. Με την επιστροφή της μοναρχίας, όλοι οι νόμοι της Βουλής των Πουριτανών, και φυσικά ο εν λόγω νόμος περί περιορισμού των εορταστικών εθίμων των Χριστουγέννων, κάηκαν, κυριολεκτικά, στην πυρά. Έτσι, η Αγγλία πήρε πίσω την βασιλεία της και οι άνθρωποι πήραν πίσω τα Χριστούγεννα.
Κείμενο: Λένα Ζετσίδου (Lavart)
