«Η τελευταία μαύρη γάτα»
Ευγένιος Τριβιζάς
Σκηνοθεσία: Κώστας Γάκης, Αθηνά Μουστάκα, Κωνσταντίνος Μπιμπής
Θέατρο Άλφα-Ιδέα
«Η τελευταία μαύρη γάτα» του Ευγένιου Τριβιζά σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη, Αθηνά Μουστάκα, Κωνσταντίνου Μπιμπή στο ανανεωμένο θέατρο ΑΛΦΑ-ΙΔΕΑ.
«Η τελευταία μαύρη γάτα» είναι το πρώτο μυθιστόρημα του Ευγένιου Τριβιζά για ανήλικο αλλά και ενήλικο αναγνωστικό κοινό. Σε ένα απροσδιόριστο νησί η αδελφότητα των προληπτικών εξοντώνει τις μαύρες γάτες με το πρόσχημα ότι φέρνουν κακοδαιμονία. Από την προπαγάνδα, τις ανελέητες διώξεις, τα εξευτελιστικά βασανιστήρια, τις εκτελέσεις φαίνεται μόνο ένας γάτος να γλίτωσε, ο οποίος αντιστέκεται και προσπαθεί να επιβιώσει. Πίσω από την εξαφάνιση των αιλουροειδών κρύβονται ποικίλα οικονομικά συμφέροντα, τα οποία ο επιζών γατούλης αποκαλύπτει, εξαλείφει και εν τέλει ο ίδιος θριαμβεύει.
Σκοτεινό έργο, του γνωστού παραμυθά, ο οποίος εμπιστεύεται την κριτική ικανότητα των μικρών αναγνωστών. Ένα μυθιστόρημα πλασμένο με ρεαλιστικές αντανακλάσεις και ανατριχιαστικές δομικές αναλογίες με τους οικείους κοινωνικοπολιτικούς όρους. Μια πολλαπλασιασμένη εικόνα αλλά οπωσδήποτε ταυτόσημη ενός κόσμου όπου ο ρατσισμός, η απύθμενη αχρειότητα του ανθρώπινου είδους, κερδίζει συνεχώς έδαφος: οι φοβικές διαθέσεις, τα αρνητικά συναισθήματα, η αντι-μεταναστευτική ρητορεία, η κινδυνολογία περί εισβολέων, η τρομολαγνεία για επικείμενες επιθέσεις, ο παραλογισμός, ο φαύλος κύκλος της καταδίωξης, η ξενοφοβία, η συνωμοσιολογία, η πολιτική διαπλοκή, ο λαϊκισμός, ο φασισμός.
Η παράσταση
Η θεατρική προσαρμογή της Βένιας Σταματιάδη έχει αφαιρέσει τις μακροσκελείς περιγραφικές σκηνές του μυθιστορήματος και έχει διατηρήσει δύο κεντρικούς άξονες: το πογκρόμ των μαύρων γάτων «να απαλλάξει τον τόπο από τη μάστιγα της γρουσουζιάς» και το ερωτικό ειδύλλιο του γάτου, ο οποίος «έχει μεγάλη καρδιά! Έχει γατίσιο πάθος! Έχει πίστη στο καλό!». Η σκηνοθεσία της ομάδας ΙΔΕΑ (Κώστας Γάκης, Αθηνά Μουστάκα, Κωνσταντίνος Μπιμπής) καλλιεργεί τη δραματική ένταση του μύθου. Η αγωνιώδης αναμονή για την τύχη του ήρωα είναι η κινητήρια δύναμη της παράστασης. Παράλληλα ως αντιστάθμισμα στην αγωνιώδη έκβαση οι σκηνοθέτες αντιπαραβάλλουν τα οπτικά κωμικά στοιχεία της φάρσας και των μπουφόνικων αστείων. Έχουν διευθετήσει άριστα το πλήθος των σκηνικών εναλλαγών και η ροή του μύθου είναι εύληπτη, αναδεικνύοντας τις σημασίες.
Αξιοσημείωτα είναι τα βίντεο (Μικαέλα Λιακατά) και οι τρισδιάστατες προβολές τους με τη χρήση επιφανειών σε διαφορετικά επίπεδα του κάθετου άξονα της σκηνής. Ο κινησιολογικός σχεδιασμός της Κικής Μπάκα, με έμφαση στην «ζωώδη» κίνηση και τις γοργές μετατοπίσεις συμβάλλουν θετικά στη όψη της παράστασης. Τα κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα, αφομοιωμένα, υπηρετούν την σκηνοθεσία. Η μουσική του Κώστα Γάκη, άλλοτε αγωνιώδης και άλλοτε παιγνιώδης είναι αμιγώς θεατρική, υπογραμμίζοντας τους στίχους και το σύνολο. Ο Στέφανος Τορτόπογλου (Μουσική παραγωγή – Σχεδιασμός ήχων, Μουσικός επί σκηνής- Live electronics) λειτουργεί ως ο ευρηματικός επί σκηνής συνθέτης των ακουστικών στιγμών της παράστασης.
Οι ηθοποιοί (Άρτεμις Γρύμπλα, Κλείτος Κωμοδίκης, Κώστας Μαγκλάρας, Σωτηρία Μαράθου, Αλκιβιάδης Μπακογιάννης, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Βίκτωρας Πέτσας) ευμετάβλητοι, ενδύονται τους πολυάριθμους σκηνικούς ρόλους με γοργές εναλλαγές και υφολογικές μορφοποιήσεις. Άριστα εκπαιδευμένοι, τηρούν με ακρίβεια τα σχήματα, εκφωνούν με σαφήνεια.
«Η τελευταία μαύρη γάτα» στο θέατρο ΑΛΦΑ-ΙΔΕΑ είναι η τέλεια αφορμή να μιλήσουμε στα παιδιά μας για τη διαφορετικότητα, την αλληλεγγύη, τους Έλληνες της ξενιτιάς, ακόμα και για τα μελαγχολικά παιδάκια του πολέμου, τα προσφυγόπουλα που τους έλαχε να κάτσουν στα ελληνικά θρανία.
