Ο Μάγος του Οζ, ήταν μία πρόταση της Παιδικής Σκηνής Θεσσαλονίκης, που μου έγινε τον περασμένο Μάρτιο. Γνώριζα το έργο περισσότερο από την φήμη του παρά από προσωπική εμπειρία, όπως συμβαίνει με πάρα πολλά κείμενα – μύθους, που νομίζουμε ότι έχουμε διαβάσει, αλλά στην πραγματικότητα δεν τα έχουμε πιάσει στα χέρια μας ποτέ. Με την ευκαιρία λοιπόν της πρότασης να σκηνοθετήσω τον Μάγο του Οζ, άρχισα να διαβάζω το μυθιστόρημα για παιδιά του Frank Baum. Γνώριζα ότι την διασκευή του κειμένου θα την έκανε η κα Αλεξάνδρα Γιαννοπούλου, σε στενή συνεργασία μαζί μου, μιας και ήμασταν σύμφωνοι ότι η σκηνοθετική άποψη θα έπρεπε να καθορίσει και την διασκευή. Ξεκίνησα λοιπόν με όρεξη να διαβάζω το μυθιστόρημα, σε όλα τα πιθανά και απίθανα μέρη – και μάλιστα ολόκληρα κεφάλαια να τα διαβάζω και να τα ξαναδιαβάζω – πέραν επαγγελματικής ευσυνειδησίας. Στα μέσα μαζικής μεταφοράς έπιασα τον εαυτό μου να νιώθει αμηχανία – που ολόκληρος μεσήλιξ έπεφτα με τα μούτρα στο βιβλίο, κοιτάζοντας κατ’ επανάληψιν τις γκραβούρες που συνόδευαν την έκδοση, απ’ όλες τις πιθανές οπτικές γωνίες. Και μέσα σε όλα αυτά να προσέχω μήπως κάποιος συνεπιβάτης με κοιτάζει περίεργα – που δεν κρατώ στα χέρια μου αστυνομικό μυθιστόρημα του Jo Nesbo ή κάτι ανάλογο. Η χώρα του Οζ έγινε μέσα στη φαντασία μου η απόλυτη απεικόνιση της χώρας του Ατρέγιου (από την Ιστορία χωρίς Τέλος του Μ. Έντε) και αναλάμβανα ρόλο μαχητή για να την υπερασπιστώ απέναντι στο μεγάλο Τίποτα που απειλούσε να την εξαφανίσει. Εάν η δουλειά μου δεν εμπεριέχει επικές συγκρούσεις, σε επίπεδο φαντασίωσης προφανώς – αδυνατώ να την φέρω εις πέρας. Ο Οζ – ένας μάλλον αμφιβόλου ικανοτήτων, ταχυδακτυλουργός – με τη βοήθεια ενός Τυφώνα, προ πολλών ετών, κάπου στα βάθη των αιώνων – προσγειώνεται μέσα στο Αερόστατό του στην μυστηριώδη χώρα που φέρει ήδη το όνομά του… στην χώρα του Οζ. Ψυχαναλυτικό ξέσπασμα: Η Χώρα του Οζ είναι η χώρα της φαντασίας, την οποία ο άμοιρος αποτυχημένος ταχυδακτυλουργός, είχε κλειδαμπαρωμένη μέσα στο μυαλό του, και την οποία έχει την δυνατότητα ως διά μαγείας – γιατί μαγεία υπάρχει – να επισκεφτεί εκ νέου και μάλλον για τελευταία φορά. Όλα αυτά, με την βοήθεια ενός Τυφώνα – μιας τρικυμίας εν κρανίω δηλαδή. Στη χώρα της φαντασίας του λοιπόν, ο Οζ, γίνεται Βασιλιάς. Αλλά κάθε μορφή ελευθερίας έχει ένα τίμημα. Εν τέλει εγκλωβίζεται εκεί – εξαιτίας της θανάσιμης εχθράς του, της Μάγισσας Ερατώς, η οποία – εν είδει ψυχαναλυτικού ξεσπάσματος – είναι η φωνή της λογικής που απειλεί την φαντασία. Ποιος θα σώσει τον Οζ από τον ορθολογισμό; Ποιος θα σώσει την φαντασία από την λογική; Όπως στην Ιστορία χωρίς Τέλος, έτσι και εδώ, ένα παιδί αναλαμβάνει ρόλο διασώστη της ψυχορραγούσας φαντασίας: Η Δωροθέα. Ένας κυκλώνας περνάει από το Κάνσας και την μεταφέρει στην χώρα του Οζ. Εκεί βρίσκει τις προσωποποιήσεις της αγάπης, της οξυδέρκειας και του θάρρους: έναν τενεκεδένιο Ξυλοκόπο, ένα κουτό Σκιάχτρο και ένα δειλό λιοντάρι. Οι τέσσερίς τους ξεκινούν ένα οδοιπορικό για να βρούνε τον περίφημο Μάγο του Οζ. Δεν είναι όμως αυτός που περιμένουν…. και όταν αυτό γίνεται αποδεκτό, ότι ο Μάγος δεν είναι Μάγος – τα μάγια λύνονται. Όπως όλα τα μάγια μπορούν να λυθούν με την αποδοχή του αντιθέτου, του άλλου και του απέναντι. Είμαι δειλός – σημαίνει είμαι θαρραλέος. Είμαι κουτός – σημαίνει είμαι έξυπνος. Είμαι άκαρδος – σημαίνει αγαπώ. Είμαι τιποτένιος ψευτο – ταχυδακτυλουργός – σημαίνει είμαι Παντοδύναμος Μάγος. Είμαι ένα μοναχικό παιδί με ένα λούτρινο σκυλάκι για συντροφιά – σημαίνει μπορώ να σώσω τον κόσμο. Είμαι ένα γκρίζο αστικό τοπίο – σημαίνει είμαι η χώρα του Οζ. Είμαι μονάχα μια άδεια σκηνή θεάτρου – σημαίνει είμαι ένα μαγικό περιοδεύον τσίρκο – και τα μάγια λύνονται. Προσπάθησα να κάνω μια παράσταση για παιδιά που να απευθύνεται σε ενήλικες. Εν προκειμένω, μπορούν τα παιδιά, αν δεν έχουν καλύτερες ασχολίες, να βοηθήσουν τους γονείς τους στην κατανόηση του έργου – και γιατί όχι; – να τους βάλουν να ζωγραφίσουν κάποιους από τους ήρωες της παράστασης, ονοματίζοντας τον αγαπημένο τους, και να διασώσουν με αυτούς και πολλούς άλλους τρόπους, οι γονείς, την φαντασία τους με την βοήθεια των ηρώων των οποίων έχουν αναλάβει την φροντίδα – των παιδιών τους. Κάπως έτσι τα σκέφτηκα τα πράγματα – σε μία τρικυμία εν κρανίω – επιβιβασμένος σε ένα αερόστατο και παίζοντας ταχυδακτυλουργικά πιάνο πάνω στα πλήκτρα του υπολογιστή στις 13:59 ημέρα Τετάρτη 17 Οκτωβρίου.
