Ο ποιητής Andrei Tarkovsky

01/01/2019
| 9:25
| Lav List, Αφιερώματα, Κινηματογράφος, Σαν σήμερα
| Lavart

Σαν σήμερα, 4 Απριλίου του 1932 γεννήθηκε ένας αδιάκοπος ταξιδευτής του κινηματογράφου, ένας πραγματικός auteur, ένας από τους λίγους που μπορούν να αποκαλούνται ποιητές του σινεμά. Και όσο βαρύγδουπο και να ακούγεται ο κόσμος έχασε εκείνη την ημέρα ένα από τα μεγαλύτερα διαμάντια που είχε στο σεντούκι του.

Είναι σχεδόν ανώφελο να βρω τις λέξεις να περιγράψω αυτή την κινηματογραφική ιδιοφυΐα. Πρωτοπόρος και ριζοσπαστικός, κατάφερε να μεταφράσει χιλιάδες λέξεις και στίχους σε κάδρα που ένα προς ένα προκαλούν συγκινήσεις, σαν μια διαδρομή στην πιο ολοκληρωμένη έκθεση ζωγραφικής, σαν μια ανασκαφή στα έγκατα της ανθρώπινης ψυχής! Μια ανασκαφή, όμως, που αλληλεπιδρούν με αρτιότητα τόσο οι εικόνες όσο και οι ήχοι. Ο διάλογος, αλλά και η απουσία διαλόγων, οι λεπτεπίλεπτα προσεγμένοι ήχοι μιας πέτρας που πέφτει, του νερού που τρέχει, των χεριών που χαϊδεύουν το βρεγμένο χώμα, των αλόγων που καλπάζουν, όλα συμβάλλουν στο να γίνεται ο κινηματογράφος του Tarkovsky μοναδικό βίωμα και ανεπιτήδευτη φιλοσοφία. Ο χρόνος παίζει σημαντικό ρόλο για τον δημιουργό. Δεν χρησιμοποιεί κανένα πλάνο διεκπεραιωτικά, αντιθέτως αφήνει κάθε ένα να μιλήσει από μόνο του με ένα μοντάζ που έχει επίκεντρο το “όνειρο, τον συλλογισμό, τη μνήμη και όχι τη λογική”.

Κάθε του ταινία είναι μια αληθινή εικονοπλαστική εμπειρία, ένας σκοτεινός λυρισμός, μια ελεγεία σε πάθη και αναμνήσεις. Η Ρωσία μπορεί άνετα να νιώσει περήφανη για την συμβολή της στον κινηματογράφο για δύο λόγους. O πατέρας του μοντάζ, Sergei Eisenstein όρισε την αρχή του κινηματογράφου και τα υλικά της προόδου και ο Andrei Tarkovsky καθόρισε την συνέχεια σε ακόμη πιο μακρινά και δύσβατα μονοπάτια, όπου ο θεατής επιλέγει πόσο μακριά θέλει ή μπορεί να φτάσει.

Επειδή, όμως, τα λόγια είναι περιττά, εμείς συγκεντρώσαμε μερικές σκηνές που ξεχειλίζουν από τελειότητα και αναδεικνύουν ορισμένη μόνο από την μαεστρία του μεγάλου αυτού auteur.