150 χρόνια από τον θάνατο του Παναγιώτη Σούτσου
Εταιρεία Θεάτρου «Θέρος»
«ΘΑ ΟΝΕΙΡΕΥΕΣΑΙ ΠΑΛΙ ΜΙΑ ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΦΟΡΕΣΙΑ»
(Οδοιπόρος, Παναγιώτη Σούτσου)
Η Ηλέκτρα Ελληνικιώτη σκηνοθετεί τον Οκτώβριο στο Θέατρο «Θησείον» και για 20 μόνο παραστάσεις το πρώτο ποιητικό έργο του Αθηναϊκού Ρομαντισμού, στην πρώτη της συνεργασία με την ηθοποιό Μαρία Κίτσου. Πρόκειται για τον «Οδοιπόρο» του Παναγιώτη Σούτσου, έργο γραμμένο το 1831, στο πρώτο σύγχρονο ανέβασμά του. Η παράσταση αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στις 3 Οκτωβρίου με τον τίτλο «Θα ονειρεύεσαι πάλι μια καινούρια φορεσιά» ακριβώς 150 χρόνια μετά το θάνατο του συγγραφέα. Με την παράσταση αυτή εγκαινιάζεται και η νεα καλλιτεχνική διεύθυνση του Θεάτρου «Θησειον»
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Δύο γυναίκες, άγνωστες μεταξύ τους, συζητούν μέσα στη νύχτα. Οι ήχοι της τις αποσυντονίζουν.
Ένας άντρας παλεύει με το παρελθόν του και τις επιλογές του.
Μια όμορφη γυναίκα, κάθεται στη σιωπή.
Ο νεκρός εραστής της ζει και βρίσκεται στο ίδιο μέρος με εκείνη.
Αυτό που υπήρξαν κάποτε και οι τέσσερις έχει καταστράφει. Φαιδροί και παράταιροι μέσα στις παλιές στολές τους, σχεδιάζουν με ελπίδα το θάνατο τους σα να ονειρεύονται πάλι μια καινούρια φορεσιά.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Ο Οδοιπόρος είναι το πρώτο ποιητικό έργο του Αθηναϊκού Ρομαντισμού, γραμμένο το 1831, τη χρονιά που δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας. Αυτή η σύμπτωση, δεν αποτελεί παρά μόνο την αρχή μιας σειράς συμπτώσεων, που δένουν το έργο σφιχτά με την ίδια τη ζωή του Παναγιώτη Σούτσου, καθιστώντας το, 187 χρόνια μετά, στα μάτια του σημερινού αναγνώστη και θεατή, μια ασυνείδητη βιογραφία.
Ο Οδοιπόρος είναι ο εξιδανικευμένος Παναγιώτης Σούτσος και η Ραλού η εξιδανικευμένη ερωμένη της εφηβείας του. Σ’ όλη του τη ζωή ο Σούτσος θα επεξεργάζεται τον Οδοιπόρο και θα τον επανεκδίδει (1842, 1851, 1864), σε μια ανάγκη του να αποτελέσει το έργο του αυτό, ένα ακλόνητο επιχείρημα της ζωής του και των επιλογών του. Κάθε επανέκδοση του έργου, θα παρουσιάζει αλλαγές στη γλώσσα, για να υπερασπιστεί ο ίδιος τη στροφή του στις πιο ακραίες αρχαϊστικές τάσεις. Ο ποιητής βλέπει στον Οδοιπόρο ένα σπουδαίο ήρωα της ελληνικής επανάστασης του οποίου οι αγώνες παραγνωρίστηκαν απο το νεο ελληνικό κράτος. Όπως και στον εαυτό του. Στη Ραλού βλέπει την πιστή ερωμένη για την οποία δόθηκαν όλες οι μάχες. Όπως, δηλαδή, και στην πραγματική Ραλού. Οι δυο ήρωές του θα πεθάνουν αγκαλιά εναν ένδοξο θάνατο από τα ίδια τους τα χέρια.
Η αλήθεια είναι όμως ότι ο Σούτσος δεν υπήρξε ουδέποτε σπουδαίος ήρωας της ελληνικής επανάστασης, και δεν έμεινε πιστός σε ιδέες και απόψεις. Και η πραγματική Ραλού δεν τον αγάπησε ποτέ. Γι’ αυτό, διαβάζοντας σήμερα τον Οδοιπόρο, στην πράξη την αυτοχειρίας μπορεί να δει κανείς τον Παναγιώτη Σούτσο να θανατώνει τη δυνατότητα του εαυτού του να είχε γίνει κάποιος άλλος.
Αυτός που πεθαίνει στον Οδοιπόρο, είναι ο Παναγιώτης Σούτσος ο έντιμος πολιτικός, ο ριζοσπαστικός ποιητής, ο ανεξάρτητος δημιουργός που δεν ακολουθεί τακτικισμούς στο έργο του. Στη θέση του μένει ζωντανός, ο Παναγιώτης Σούτσος που θα αλλάξει τρεις φορές πολιτική στάση,
που θα κατηγορηθεί για υπεξαίρεση δημόσιου χρήματος, που θα υποδαυλίσει τη γλωσσικό ζήτημα, που θα αλλοιώσει το ίδιο του το έργο, ώσπου να πεθάνει τελικά το 1868, και να κηδευτεί δημοσία δάπανη.
Αυτό όμως ο Σούτσος δεν το γνώριζε το 1831, ότι δηλαδή στο πρόσωπο του ήρωά του, σκοτώνει την καλύτερη μελλοντική εκδοχή του εαυτού. Κι αυτή η εν αγνοία του βιογραφική ταυτότητα του Οδοιπόρου, είναι που ανοίγει το ενδεχόμενο σε πολλαπλές αναγνώσεις του.
ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
«Εάν αυτό το φόρεμα, βαρύ φορτίο είναι / τι φταίω αν το παραιτώ; Κριτή σε κάμω, κρίνε».
Τέσσερις άνθρωποι, δυο εραστές και δυο γυναίκες μόνες, θα συναντηθούν τυχαία με φόντο τα ερείπια της ελληνικής επανάστασης.
Η συνάντησή τους θα ξυπνήσει την ελπίδα τους για μια άλλη, καινούρια, ζωή.
Το «Θα ονειρεύεσαι πάλι μια καινούρια φορεσιά» λέει την ιστορία ενός μεγάλου έρωτα και δυο μεγάλων μοναξιών που διεκδικούν το δικαίωμά τους στην ταυτότητα.
Μια ιστορία κοινή για όλους τους εραστές και τους μόνους αυτού του μικρού κράτους που πριν σχεδόν διακόσια χρόνια ονειρεύτηκε κι αυτό μια καινούρια, πιο πλουμιστή αλλά ξένη, φορεσιά.
Ηλέκτρα Ελληνικιώτη
Η ΟΜΑΔΑ
Η Εταιρία Θέατρου «Θέρος» ιδρύθηκε το 2013 από την Ηλέκτρα Ελληνικιώτη.
Μέλη της είναι (αλφαβητικά) οι Δημήτρης Δρόσος, Μαρία Μαμούρη, Ισαβέλλα Μαργάρα, Αθανάσιος Μυλωνόπουλος, Θεοδοσία Σαββάκη.
Σταθεροί συνεργάτες της είναι (αλφαβητικά) ο υπεύθυνος επικοινωνίας Άρης Ασπρούλης, ο διευθυντής φωτογραφίας Γιώργος Βαλσαμής, ο μουσικός Γρηγόρης Ελευθερίου, ο σκηνοθέτης Βασίλης Κεκάτος, η σκηνογράφος-ενδυματολόγος Δήμητρα Λιάκουρα, ο δραματουργός Αλέξανδρος Μιστριώτης, ο μεταφραστής Αντώνης Πέρης, και ο ποιητής Γιώργος Πρεβεδουράκης.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία, Δραματουργία, Σχεδιασμός φωτισμών: Ηλέκτρα Ελληνικιώτη
Σκηνικά-Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Μουσική: Γρηγόρης Ελευθερίου
Παίζουν: Μαρία Κίτσου, Δημήτρης Δρόσος, Μαρία Μαμούρη, Θεοδοσία Σαββάκη
Βοηθός Σκηνοθέτης: Ισαβέλλα Μαργάρα
Καλλιτεχνικός σύμβουλος: Αθανάσιος Μυλωνόπουλος
Φωτογραφίες: Γιώργος Βαλσαμής
Βίντεο: Βασίλης Κεκάτος
Μακιγιάζ: Μαρία Παπαδοπούλου
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Άρης Άσπρούλης
Συμπαραγωγή: Εταιρία Θεάτρου «Θέρος» , Lead-In Arts
*Στο κείμενο της παράστασης περιέχεται κείμενο του Γιώργου Πρεβεδουράκη
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Πού: Θέατρο Θησείον, Τουρναβίτου 7 – Ψυρρή
Πρεμιέρα: Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2018
Πότε: Τετάρτη με Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 19:00
Περίοδος παραστάσεων: Τετάρτη 3 Οκτωβρίου 2018 – Κυριακή 28 Οκτωβρίου 2018
Για 20 παραστάσεις
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΟΥΤΣΟΥ
Ο Παναγιώτης Σούτσος, αδερφός του Αλέξανδρου Σούτσου, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1806, γιος του διπλωμάτη Κωνσταντίνου Σούτσου και της συζύγου του Ελένης, αδερφής του Ιακωβάκη Ρίζου Νερουλού. Ορφάνεψε σε παιδική ηλικία και έμαθε τα πρώτα γράμματα στο σπίτι της αδελφής του Αικατερίνης. Μαζί με τον αδερφό του παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή της Χίου και κατόπιν στο Παρίσι, όπου έστειλε τα δυο αδέρφια ο θείος τους Μιχαήλ Σούτσος, ηγεμόνας της Μολδαβίας. Στο Παρίσι μπήκε στον κύκλο του Κοραή και δημοσίευσε τη γαλλόφωνη ποιητική συλλογή Odes d’ un jeun grec suivies de six chants de g`uerre ecrits en vers grecs par le meme autteur et traduits en prose francaise.
Το 1822 βρέθηκε στην Ιταλία (Πάντοβα – Βενετία) και το 1823 έφυγε για την Τρανσυλβανία από όπου επέστρεψε στον ελλαδικό χώρο. Το 1827 συνέγραψε την ποιητική συλλογή Άσματα πολεμιστήρια. Στην Αθήνα δημοσίευσε το δημοφιλέστερο έργο του τον Οδοιπόρο (στην πρώτη του μορφή), που γνώρισε πολλές επανεκτυπώσεις και είχε μεγάλη λαϊκή απήχηση. Το 1835 δημοσίευσε στην Αθήνα τη συλλογή λυρικών ποιημάτων Κιθάρα. Το 1839 έγραψε τα ποιητικά έργα Ο Μεσσίας και Ευθύμιος Βλαχάβας. Ακολούθησαν το 1842 ο Άγνωστος και ο Καραϊσκάκης. Τα πρώτα πεζογραφήματά του δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Ήλιος, την οποία εξέδιδε ο ίδιος. Πρόκειται για τα Απομνημονεύματα ενός ψιττακού και τον ημιτελή Τρισχιλιόπηχο. Ακολούθησε το 1834 το μυθιστόρημά του Ο Λέανδρος. Ο Παναγιώτης Σούτσος διετέλεσε νομάρχης και γραμματέας της Γερουσίας στην κυβέρνηση Καποδίστρια, απομακρύνθηκε ωστόσο γρήγορα εξαιτίας της αντικυβερνητικής του στάσης. Χαιρέτησε όπως και ο αδελφός του Αλέξανδρος τη δολοφονία του Καποδίστρια ως σωτήριο για το έθνος γεγονός και στάθηκε ένθερμος υποστηρικτής του Όθωνα, ευελπιστώντας πως ο τελευταίος θα παραχωρήσει Σύνταγμα στον ελληνικό λαό, σύντομα όμως απογοητεύτηκε και ανέπτυξε έντονη αντιοθωνική δράση. Κατά την περίοδο της αντιβασιλείας διετέλεσε Σύμβουλος Επικρατείας. Το 1841 πέθανε η σύζυγός του Φλωρεντία Κοπανίτσα. Το 1842 παντρεύτηκε για δεύτερη φορά. Και η δεύτερη σύζυγός του όμως πέθανε το 1845, αφού του χάρισε ένα γιο. Μετά την εξέγερση της Τρίτης Σεπτεμβρίου του 1843 συνέταξε την αίτηση Συντάγματος του νομοθετικού σώματος προς τον Όθωνα. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και εξέδωσε τις εφημερίδες Ήλιος, Αναγεννηθείσα Ελλάς και Ένωσις. Η απομάκρυνσή του από την πολιτική, συνέπεια της αντιοθωνικής δράσης του, και οι διώξεις εναντίον του αδερφού του Αλέξανδρου τον απογοήτευσαν και τον έκαναν να στραφεί προς τον άκρως συντηρητικό χώρο και την υποστήριξη της Μεγάλης Ιδέας . Στα πλαίσια της παραπάνω πολιτικής δράσης του δημοσιεύει το γλωσσικό μανιφέστο Νέα Σχολή του Γραφομένου Λόγου (1853), υποστηρίζοντας την άκρα αρχαΐζουσα. Η Νέα Σχολή προκάλεσε την κριτική διαμάχη του με τον Κωνσταντίνο Ασωπίο, γνωστή ως τα Σούτσεια. Τα δέκα τελευταία χρόνια της ζωής του Παναγιώτη Σούτσου στάθηκαν και τα πιο δύσκολα. Το 1857 έχασε το γιο του, το 1859 έλαβε χώρα η δίκη του αδερφού του Αλέξανδρου με αφορμή το έργο του Ο Περιπλανώμενος, το 1861 τον εγκατέλειψε η τρίτη του σύζυγος Μαρίνα Λογοθέτη. Πρόλαβε να χαρεί την άφιξη στην Ελλάδα του Γεωργίου Α΄, στον οποίο είχε στηρίξει τις νέες ελπίδες του, η υγεία του ωστόσο είχε ήδη κλονιστεί από το 1863. Πέθανε οικονομικά κατεστραμμένος το 1868 στην Αθήνα, και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη. Ο Παναγιώτης Σούτσος υπήρξε ένας από τους εισηγητές του ρομαντισμού στον ελληνικό χώρο. Παράλληλα προς το ρομαντικό πνεύμα ωστόσο, στα έργα του ανιχνεύονται στοιχεία διδακτισμού, ο οποίος παραπέμπει στο Γαλλικό Διαφωτισμό. Ο Οδοιπόρος του θεωρήθηκε ως έργο ορόσημο του Αθηναϊκού Ρομαντισμού της περιόδου 1830 – 1880, μαζί με το Δήμος και Ελένη του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΙΩΤΗ
Γεννημένη το 1987. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε υποκριτική στην Αθήνα και σκηνοθεσία στη Νέα Υόρκη. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Θεάτρου «Θέρος» και από το 2013 είναι μέλος της ομάδας bijoux de kant, που δραστηριοποιείται στο θέατρο, τα εικαστικά, την performance και τον κινηματογράφο. Έχει συνεργαστεί ως σκηνοθέτης με το Bios, το θέατρο του Νέου Κόσμου, το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, το θέατρο της Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής, το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου και το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν. Το 2016 σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία της “Η Ομορφότερη Ιστορία του Κόσμου” κι έκτοτε έχει συνυπογράψει τα σενάρια για άλλες δύο ταινίες μικρού μήκους. Είναι Managing Director του SeaNema Open Air Film Festival.
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
“Λαχταρ(α)ω”, Sarah Kane / Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2013
“Φευγάδα: Εμείς και οι Έλληνες” / Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, 2014
“Το Σκυλί του Ωρίωνα”, Τηλέμαχος Τσαρδάκας / Θέατρο του Νέου Κόσμου, 2015
“Περί Φύσεως”, Μιχάλης Βιρβιδάκης / Bios (συνσκηνοθεσία με το Γιάννη Σκουρλέτη), 2016
“Θέλετε να χορέψομε Μαρία;”, Μέλπω Αξιώτη / Θέατρο Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής, 2016-17
“Κόρες”, Γλυκερία Μπασδέκη / Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, Μικρό Χρηματιστήριο (συνεργάτης σκηνοθέτης), 2017
“Προς Ελευσίνα”, Παύλου Μάτεσι / Θεάτρο Τέχνης Κάρολος Κουν – σκηνή Φρυνίχου, 2017-2018
