Επισκόπηση Ι Αδερφοί Φαν Ι Μετάφραση: Μάρω Ταυρή Ι Εκδόσεις Μεταίχμιο
Κάτι συνέβαινε στην οδό Γκρίμλοκ. Κάτι καλό.
Ο Κηπουρός της Νύχτας είναι ένα κολλάζ παγωμένων στιγμιότυπων μιας καθημερινότητας που στάζει με γλυκιά μελαγχολία και νοσταλγική αθωότητα. Μοιάζει με τους ήχους που ακούει κανείς όταν λαγοκοιμάται ένα καλοκαιρινό απόβραδο: μια μπάλα που αναπηδά, κάποιοι γρύλοι που εξασκούν τα βιολιά τους, μια απόμακρη παιδική φωνή, κυνηγητό, χαχανητό, πυροτεχνήματα, το γάβγισμα ενός σκύλου, το γουργούρισμα μιας κουκουβάγιας, το μακρινό πότισμα μιας γλάστρας, κάποιο βαν που διαφημίζει το νέο τσίρκο στην πόλη.
Πρόκειται για ένα παιδικό βιβλίο για παιδιά άνω των πέντε ετών, με τους Αδερφούς Φαν να επιλέγουν πολύ περισσότερο την εικόνα και όχι τη λέξη για να μεταδώσουν τις σκελίδες καθημερινότητας που τόσο καλά απαθανατίζουν στις σελίδες τους.
Ο Γουίλιαμ, ο Κηπουρός, η Κουκουβάγια
Ένα πρωινό, ο νεαρός Γουίλιαμ θα κοιτάξει έξω από το παράθυρό του για να δει ότι το δέντρο απέξω έχει πάρει τη μορφή μιας κουκουβάγιας. Κάποιος το ψαλίδισε και του χάρισε τη μορφή του νυκτόβιου πουλιού! Μα ποιος; Ο κηπουρός της νύχτας, να ποιος! Το επόμενο πρωί, ένα ακόμη δέντρο έχει λάβει τη μορφή ενός χαριτωμένου ζώου. Μαζί με τον Γουίλιαμ, πλέον, το έχουν παρατηρήσει και άλλοι κάτοικοι της πόλης. Παίζουν στα κλαδιά του δέντρου, φωτογραφίζονται μαζί του και τρέχουν γύρω γύρω. Γελάνε και χαίρονται. Την επόμενη ημέρα, τι να δουν; Περισσότερα ζώα! Ελέφαντες, αρκούδες και κουνέλια! Η πόλη βγαίνει έξω, παίζει μουσική, κυλιέται στα φύλλα, πετάει μπαλόνια, τραγουδάει. Μια πόλη που χαμογελάει. Μια πόλη που είχε ξεχάσει πώς είναι να ονειρεύεται.
Τότε είναι που ο Γουίλιαμ θα αργήσει να γυρίσει στο σπίτι. Τότε είναι που θα δει κάποιον να περπατάει αργά τη νύχτα, κάτω από τις ασημένιες ανταύγειες ενός μεταλλικού φεγγαριού σε τιρκουάζ ουρανό. Τότε είναι που ο Γουίλιαμ θα γνωρίσει τον κηπουρό της νύχτας.
Τα παστελ χρώματα της παιδικής ηλικίας
Οι αδερφοί Φαν αιχμαλωτίζουν με περίσσεια μαεστρία την νυχτερινή ατμόσφαιρα μιας πόλης που κοιμάται, τις ώρες εκείνες που το χλοερό χορτάρι δροσίζεται από τον σκοτεινό αέρα και οι πυκνές σκιές μεταμορφώνονται σε παράθυρα για άλλους κόσμους. Είναι λες και μπορείς να ακούσεις τις γάτες να νιαουρίζουν πάνω στις κεραμοσκεπές.
Χρησιμοποιώντας ξυλομπογιές, οι συγγραφείς και εικονογράφοι προτιμούν τα απαλά παστέλ χρώματα, με την γκρίζα πόλη να αποκτά σταδιακά το πλούσιο και κορεσμένο χρώμα που της αρμόζει. Στρόγγυλα πρόσωπα, απλές γραμμές, θαμπά χρώματα: ο Κηπουρός της Νύχτας είναι από εκείνα τα παιδικά βιβλία που θυμίζουν όνειρο μιας πρόωρης αυγής, αυτές οι συραμμένες μαγικές εικόνες που ανακαλεί ένα μουδιασμένο μυαλό λίγο πριν ξυπνήσει και βυθιστεί ξανά στη νηφάλια σκέψη.
Ο Κηπουρός της Νύχτας των Αδερφών Φαν δεν έχει κάποιον «κακό της υπόθεσης», δεν έχει καν πρόλογο ή πλοκή: γραπώνει το παιδί από την πρώτη κιόλας σελίδα/εικόνα, του προσφέρει ένα ευρύχωρο κάδρο γεμάτο με λεπτομέρειες να ανακαλύψει, και το προσκαλεί σε μια ιστορία για έναν άνθρωπο που εργάζεται στο σκοτάδι για να φωτίσει τα χαμόγελα μιας ολόκληρης πόλης.
Ζεστό, ατμοσφαιρικό, με πανέμορφα παστέλ σχέδια, «Ο Κηπουρός της Νύχτας» των αδερφών Φαν είναι ένα από εκείνα τα παιδικά βιβλία που μεγαλώνει ενήλικες με όνειρα.
Κείμενο: Νικήτας Διαμαντόπουλος
