«Δεν είμαστε υπεύθυνοι μόνο γι’ αυτό που κάνουμε αλλά και γι’ αυτό που δεν κάνουμε».
Για τους Γάλλους αποτελεί τον μεγαλύτερο κλασικό ποιητή, ίσως και λογοτέχνη. Αναμφίβολα η συμβολή του στην θεατρική κωμωδία είναι σπουδαία, εφόσον την καθιέρωσε φέρνοντάς την σε ισότιμη θέση με την τραγωδία. Το κανονικό του όνομα είναι Ζαν-Μπατίστ Ποκλέν, αλλά φυσικά κανείς δεν τον γνωρίζει με αυτό. Το «Μολιέρος» σίγουρα θα σας λέει πολλά περισσότερα.
Γεννήθηκε την 15η Ιανουαρίου του 1622 στο Παρίσι. Ο πατέρας του εργαζόταν αρχικά, ως έμπορος υφασμάτων και αργότερα έγινε διακοσμητής του βασιλιά. Έτσι επιθυμούσε και για το γιο του μια θέση στα βασιλικά παλάτια. Ο Μολιέρος ωστόσο, είχε άλλες σκέψεις. Ο παππούς του θα είναι το πρόσωπο εκείνο που θα του γνωρίσει τον κόσμο του θεάτρου, μεταδίδοντας την αγάπη του για αυτό.
Στα 16 του χρόνια θα σπουδάσει Νομική στην Ορλεάνη και θα εξασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου στο Παρίσι. Εντούτοις, σύντομα θα γνωρίσει την ηθοποιό, και μετέπειτα σύντροφό του, Μαντλέν Μπεζάρ χάρη στην οποία θα έρθει ξανά κοντά στο όνειρό του. Μαζί με τους αδερφούς της Μαντλέν, και κάποιους ακόμα κωμικούς, θα δημιουργήσουν τον δικό τους θεατρικό θίασο. Στα πρώτα του βήματα, ο θίασος θα βιώσει απογοητεύσεις και αποτυχίες (φτάνοντας μέχρι και στην χρεοκοπία), παρ’όλα αυτά, τα μέλη του δεν θα τα παρατήσουν. Οι επιτυχίες σε Δυτική και Νότια Γαλλία αρχίζουν να έρχονται κυρίως μετά το 1665, όταν ο Μολιέρος αρχίσει να γράφει τα δικά του έργα.
Η δόξα που αποκτάει το όνομά του, τον φέρνει μέσα στα παλάτια του βασιλιά, όπου και παρουσιάζει τα έργα του: Οι γελοίες κομψές κυρίες, Σχολείο Γυναικών, Γάμος με το στανιό, Δον Ζουάν αλλά και ο Ταρτούφος που θα εγείρει τις αντιδράσεις των ευγενών. Το έργο αυτό πραγματεύεται την επιφανειακή θρησκευτικότητα, η οποία πολλές φορές αποτελεί κεκαλυμμένη πονηριά, απάτη και εξουσιομανία.
«Όταν ξέρει κανείς ν’ ακούει, μιλάει πάντα καλά»
Ο Μολιέρος αγωνίστηκε για την υπεράσπιση των έργων του και δεν έπαψε να γράφει για την υποκρισία, την κολακεία, την φαινομενική ευγένεια, το ψέμα και τις ίντριγκες. Τα φαινόμενα αυτά ήταν ιδιαίτερα συχνά στα σαλόνια και τους κύκλους των ευγενών της εποχής του και ο ίδιος δε δίστασε να εναντιωθεί με τον τρόπο του. Η γραφή του, αιχμηρή και ευφυής, αποτελεί σάτιρα απέναντι στη δήθεν και ανειλικρινή ευγένεια των «πολιτισμένων» και εναντίωση ως προς την άκρατη διπλωματία που χαρακτηρίζει τις κοινωνικές σχέσεις.
«Αν αυτός είναι ο δικός σας τρόπος να αγαπάτε, σας παρακαλώ να με μισήσετε»
Ακολούθησαν πολλές κωμωδίες που παραμένουν γνωστές έως σήμερα και ανεβάζονται συχνά από τις θεατρικές σκηνές. Μερικές απ’ αυτές είναι: Ο Αμφιτρύωνας, ο Φιλάργυρος, ο Αρχοντοχωριάτης, Οι κατεργαριές του Σκαπίνου, Οι Ψευδοδιανοούμενες, καθώς και το τελευτάιο του έργο Ο κατα φαντασίαν ασθενής. Στη διάρκεια αυτής της παράστασης, ο Μολιέρος κατέρρευσε στη σκηνή αλλά συνέχισε να παίζει έως τέλους παρά την αντίθετη άποψη του βασιλιά. Όταν γύρισε στο σπίτι του (17/2/1673) ξεψύχησε. Εκείνη τη μέρα φορούσε πράσινα. Υπάρχουν κάποιοι ηθοποιοί μέχρι και σήμερα που τείνουν να αποφεύγουν αυτό το χρώμα, καλού-κακού.
«Η φυσική νοημοσύνη δεν μπορεί να νικήσει την φυσική ηλιθιότητα».
Για να ακούσετε τον Μισάνθρωπο του Μολίερου πατήστε εδώ.
Κείμενο: Αλίκη Μαργαρού (Lavart)
