Πόλεις και χωριά της Ιταλίας βγαλμένα από παραμύθι
Μιλάω γι’αυτήν με την πρώτη ευκαιρία (ή και χωρίς να μου δοθεί ενίοτε). Κάποιος, πιο κακοπροαίρετος, θα μπορούσε να πει ότι είναι πλέον εμμονή. Και ίσως να είχε δίκιο. Αλλά πως να μη μιλάς συνέχεια για την Ιταλία, που είναι όμορφη από πάνω μέχρι κάτω; Από το γοητευτικό Βορρά έως τον εκρηκτικό Νότο (μεταφορικά και κυριολεκτικά «εκρηκτικός», αφού εντοπίζονται τουλάχιστον 10 ενεργά ηφαίστεια), τα μικρά και μεγάλα «διαμάντια» της είναι αμέτρητα.
Πάνω σε λόφους, δίπλα σε λίμνες ή περιτριγυρισμένα από αμπελώνες, σου κόβουν την ανάσα. Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, μερικές πόλεις και χωριά της Ιταλίας που μοιάζουν σαν να έχουν βγει από παραμύθι. Να σημειώσουμε, εδώ, ότι το παρόν άρθρο συνοδεύεται, ενδεικτικά, με ένα aperitivo, λίγο προσούτο, λίγη παρμεζάνα και Nino Rota στο background.
Vipiteno, Trentino – Alto Adige
Πρώτη στάση είναι το Vipiteno, μια από τις βορειότερες πόλεις της χώρας. Με φόντο τις βουνοκορφές του Monte Cavallo και το πέρασμα Brennero, που ενώνει την Ιταλία με την Αυστρία, η πόλη μοιάζει περισσότερο αυστριακη παρά ιταλική. Αποτελεί ένα όμορφο κράμα μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής, πλούσιας ιστορίας και πολιτισμού, όλα ντυμένα με τη γοητεία των Άλπεων. Σήμα κατατεθέν αποτελεί ο κεντρικός δρόμος της Neustadt (Νέα πόλη), με τα χαρακτηριστικά πολύχρωμα σπίτια, που οδηγεί στο Zwölferturm, έναν ψηλό πύργο που τη διαχωρίζει από την Παλιά πόλη. Το Vipiteno προσφέρει πληθώρα δραστηριότατων, ενώ η Χριστουγεννιάτικη Αγορά του το καθιστά ιδανικό προορισμό για τις γιορτές.
Trento, Trentino – Alto Adige
Παραμένοντας βόρεια, συναντάμε το Trento. Στέκει στις όχθες του ποταμού Adige, ήδη από τους ρωμαϊκούς χρόνους και αποτελεί μια από τις «città d’arte» (πόλεις της τέχνης) της Ιταλίας. Το αποδεικνύουν, άλλωστε και τα palazzi και τα σπίτια με τις εντυπωσιακές νωπογραφίες στις προσόψεις τους. Επιπλέον, σημαντικά μνημεία της πόλης αποτελούν ο Καθεδρικός του Αγίου Βιγιλίου και το Castello del Buonconsiglio. Χαρακτηριστικό του Trento είναι και η φοιτητική του ζωή. Έτσι, η ζωντάνια της πόλης, σε συνδυασμό με τα ποικίλα μουσεία, εκθέσεις και event, την κάνουν ακόμη πιο ελκυστική.
Borghetto, Veneto
Κτισμένο πάνω στον ποταμό Mincio και πολύ κοντά στη Βερόνα και τη Λίμνη Garda, αυτό εδώ το γραφικό χωριουδάκι είναι ένας καλά κρυμμένος θησαυρός. Το Borghetto θεωρείται ένα από τα ομορφότερα χωριά της Ιταλίας και δεν είναι να απορούμε. Τα νερά του ποταμού, σε συνδυασμό με τους λόφους και τους οπωρώνες που το περιτριγυρίζουν, συνθέτουν μια ειδυλλιακή εικόνα. Είναι γνωστό για τους νερόμυλους του, αλλά και για τα παραδοσιακά τορτελίνια. Διατηρεί, επίσης, μέχρι σήμερα μεσαιωνικά στοιχεία, με σημαντικότερα αξιοθέατά του το Castello Scaligero και τη γέφυρα Visconti, του 13ου και 14ου αιώνα.
San Gimignano, Tuscany
Λίγο νοτιότερα, κάτω από τον τοσκανικό ήλιο και πάνω σε ένα λόφο, δεσπόζει το San Gimignano. Το ιστορικό κέντρο της πόλης έχει ανακηρυχθεί μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς και η UNESCO την έχει χαρακτηρίσει ως «αριστούργημα της ανθρώπινης δημιουργικής μεγαλοφυΐας». Η απόδειξη; Ένα από τα ίσως πιο εντυπωσιακά skylines της Ιταλίας. Περιτριγυρισμένη από τα μεσαιωνικά τείχη και με τους 14 πύργους της (ο αρχικός αριθμός τους έφτανε τους 72, ένας για κάθε επιφανή οικογένεια) να στέκουν εκεί ήδη από το 1200, η πόλη δεν περνά απαρατήρητη. Υπήρξε για πολλά χρόνια μια από τις πλουσιότερες της Τοσκάνης, καθώς και πόλος έλξης για σημαντικούς καλλιτέχνες της Αναγέννησης. Σήμερα, αν και αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό, το San Gimignano διατηρεί αναλλοίωτο το χαρακτήρα του, με τα σοκάκια και τα πετρόκτισα σπίτια του να μεταφέρουν στον επισκέπτη την ατμόσφαιρα της τυπικής ιταλικής πόλης του 13ου αιώνα.
Pitigliano, Tuscany
Στα σύνορα της Τοσκάνης με το Λάτιο, επίσης ψηλά κτισμένο, συναντάμε το Pitigliano. Τα σπίτια του, φτιαγμένα από τόφφο, το χαρακτηριστικό πέτρωμα της περιοχής, μοιάζουν σαν να ξεφυτρώνουν μέσα από τον ηφαιστιογενή βράχο. Η κατοίκηση της περιοχής ξεκινά ήδη από τον 8ο αι. π.Χ., ενώ το χαρακτηριστικό γνώρισμα του Pitigliano είναι η ιστορική και αρχιτεκτονική ποικιλομορφία του. Οι αινιγματικές ετρουσκικές σπηλιές, σκαμμένες στο βράχο, το υδραγωγείο της εποχής των Μεδίκων, η Εβραϊκή συνοικία και οι μεσαιωνικές εκκλησίες και παρεκκλήσια δημιουργούν μια πολύ ενδιαφέρουσα και ταυτόχρονα αρμονική σύνθεση. Αξίζει να σημειώσουμε, εδώ, ότι λόγω της μεγάλης εβραϊκής συνοικίας, η πόλη είχε λάβει το προσωνύμιο «Μικρή Ιερουσαλήμ». Έτσι, το Pitigliano αποτελεί αναμφίβολα ένα ζωντανό μουσείο, όπου κάθε γωνία, στενό ή πλατεία έχει κάτι να διηγηθεί.
Spello, Umbria
Στη γειτονική Umbria, κοντά στην Perugia (η οποία έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου και για την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ), βρίσκουμε το Spello, το πιο «ανθισμένο» χωριό της Ιταλίας. Πρόκειται για μια ακόμη «città d’arte», κέντρο δραστηριοποίησης των Pinturicchio και Perugino, έργα των οποίων μπορεί κανείς να θαυμάσει στο παρεκκλήσι Baglioni της Santa Maria Maggiore, στην εκκλησία του Αγίου Ανδρέα και στη Δημοτική Πινακοθήκη. Επιπλέον, το Spello έχει μια μακρά παράδοση στα ολάνθιστα δρομάκια και μπαλκόνια, η οποία συνδέεται με τη γιορτή της Infiorata. Σύμφωνα με το έθιμο, την ένατη μέρα μετά το Πάσχα (Corpus Domini), μετά τη λιτάνευση του σώματος του Χριστού, οι δρόμοι της πόλης στρώνονται με έργα φτιαγμένα αποκλειστικά από λουλούδια. Το οπτικό και… οσφρητικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό!
Civita di Bagnoregio, Lazio
Χαρακτηρίζεται ως «η πόλη που πεθαίνει». Με μόλις 12 μόνιμους κατοίκους, λόγω της σοβαρής διάβρωσης του υπεδάφους, το Bagnoregio φαίνεται να περιμένει μια οριστική κατεδάφιση. Δεσπόζει πάνω από την κοιλάδα του Τίβερη, σχεδόν αποκομμένο, με μοναδικό σύνδεσμο με τον υπόλοιπο κόσμο μια στενή πεζογέφυρα. Οι λιθόστρωτοι μεσαιωνικοί δρόμοι του μεταφέρουν τον επισκέπτη πίσω στο χρόνο, ενώ η θέα του λόφου που ξεπροβάλει μέσα από την πρωινή ομίχλη, κάνει το Bagnoregio να μοιάζει σχεδόν απόκοσμο, βγαλμένο από παραμύθι…
Pietrapertosa, Basilicata
Φτάνοντας στην «καμάρα» πια της Ιταλίας, αξίζει να σταθούμε στην Pietrapertosa. Όπως δηλώνει και το όνομά της, φαίνεται σαν να διαπερνάται από την κορυφή του βουνού και να καταπίνεται από τους βράχους. Κτισμένη σε υψόμετρο 1.088μ. αποτελεί την πιο ορεινή περιοχή της Basilicata, ενώ οι κάτοικοί της δηλώνουν ότι «αιωρούνται μεταξύ ουρανού και γης». Πράγμα που είναι εν μέρει αλήθεια, αφού η Pietrapertosa είναι γνωστή για το «Πέταγμα του Αγγέλου». Πρόκειται για ένα extreme sport στο οποίο οι επισκέπτες «πετούν» από την κορυφή της πόλης μέχρι το γειτονικό Castelmezzano. Εντυπωσιακή είναι, ακόμη, η θέα από το Castello Normanno-Svevo, που κτίστηκε για να ελέγχει ολόκληρη την κοιλάδα.
Savoca, Messina
Από τις κορυφές των Απεννίνων μεταφερόμαστε στην εκρηκτική Σικελία, εκεί όπου ο Michael Corleone βλέπει για πρώτη φορά την Apollonia και τη ζητά από τον πατέρα της, στο περίφημο Bar Vitelli. Και δεν είναι να απορούμε που ο Francis Ford Coppola επέλεξε τη Savoca για να φυγαδεύσει το νεαρό Corleone. Το χωριό βρίθει εκκλησιών και pallazzi, τα οποία, σε συνδυασμό με τα μπαρόκ στοιχεία του, δημιουργούν ένα κινηματογραφικό σκηνικό. Παράλληλα, με τις καταπράσινες πλαγιές που το περιβάλλουν και την αύρα του Ιονίου, που απλώνεται από κάτω, η Savoca κερδίζει επάξια τον τίτλο του «χωριού με τα επτά πρόσωπα», αφού από κάθε γωνιά της μοιάζει να παίρνει διαφορετική μορφή.
Marzameni, Siracusa
Τελευταία στάση στο οδοιπορικό μας είναι το παραθαλάσσιο Marzameni, ένα γραφικό ψαροχώρι στο νοτιότερο ακρωτήριο του νησιού. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αλιευτικά κέντρα της Σικελίας, ήδη από το 1600, όταν, υπό την ισπανική κυριαρχία, κτίζεται η λεγόμενη Tonnara, ένα είδος εργοστασίου για την καλλιέργεια και το εμπόριο τόνου. Σήμερα, το Marzameni, γνωστό για τα θαλασσινά του, παραμένει ένα ήσυχο χωριουδάκι, λουσμένο στο φως, μέσα στο μπλε φόντο της θάλασσας. Κι αν αναζητάτε μικρά ταβερνάκια που θα μπορούσαν να έχουν βγει από κάποια υδατογραφία, τότε μάλλον είστε στο σωστό μέρος.
Τέτοιοι «θησαυροί», μικροί και μεγάλοι, υπάρχουν παντού στον κόσμο. Και ίσως κάποιες φορές αξίζει να ξεφύγουμε λίγο από την πεπατημένη για να τους αναζητήσουμε στα πιο απίθανα μέρη. Κι αν, για την ώρα, τα πλάνα μας για ταξίδια έχουν αναβληθεί, μπορούμε πάντα να οργανώσουμε την επόμενη περιπέτειά μας, ώστε να την πραγματοποιήσουμε με την πρώτη ευκαιρία. Εξάλλου, λίγο wanderlust δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
Κείμενο: Μαρίλη Αγάθου (Lavart)
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16
Πηγές: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 11, 12, 13, 14, 15
