Συχνά αναρωτιέμαι αν υπήρχε η ποίηση πριν τη δημιουργία του κόσμου και του φόβου ή τη δημιούργησε η ανάγκη μας να κρυφτούμε κάπου, μόλις υποπτευθήκαμε ότι μία σκιά μας ακολουθεί παντού, σε απόσταση αναπνοής. Μία σκιά που την ονομάσαμε κίνδυνο. (Κική Δημουλά)
[dropcap size=big]Η[/dropcap] 6η Ιουνίου 2017 ήταν μια μέρα που η Κική Δημουλά πρόσθεσε ακόμη μια διάκριση στο, έτσι κι αλλιώς πλούσιο, βιογραφικό της. Αναγορεύθηκε επίτιμη διδάκτωρ του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τη συμβολή της στον κόσμο της ποίησης και την εκπληκτική αιχμηρότητα της γραφής της.
Η Λιάνα Σακελλίου, πρόεδρος του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, υπογράμμισε την «παράξενη αίγλη» και την «απαστράπτουσα ευφυΐα» που διακατέχει τους στίχους της δημιουργού, ενώ δε δίστασε να συγκρίνει την ποίηση της Δημουλά με την αυτή της Έμιλι Ντίκινσον.
Η διάκριση αυτή δεν αποτελεί μόνο μια προσωπική επιτυχία της Δημουλά, αλλά και ολόκληρου του ποιητικού κόσμου. Είναι η απόδειξη ότι η ποίηση κρύβεται μέσα σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, αφορά τις πιο μύχιες σκέψεις κάθε ανθρώπου και εκφράζει τα συναισθήματα και τις ανησυχίες του. Δεν αποτελεί μια ψυχρή τέχνη, απομακρυσμένη από την πραγματικότητα, αντίθετα, αντλεί την έμπνευσή της και ζει μέσα από αυτήν.
«Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα – και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε..» έχει δηλώσει ο Γεώργιος Σεφέρης, υπογραμμίζοντας με τον πλέον λυρικό τρόπο το άρρηκτο της σχέσης ποίησης και πραγματικότητας.
Και ο Καρυωτάκης όμως, στο ποίημά του με τίτλο Είμαστε κάτι.. σημειώνει χαρακτηριστικά:
Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις,
χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.
Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις.
[dropcap size=big]Τ[/dropcap]ο πρώτο πληθυντικό πρόσωπο χρησιμοποιείται δηλώνοντας ότι ο Καρυωτάκης μιλάει ως εκπρόσωπος όλων των ποιητών, ενώ ο τελευταίος στίχος ορίζει με σαφήνεια το χρέος τους : να συλλάβουν τον παλμό των καιρών και να τον μετουσιώσουν σε τέχνη.
Στη σημερινή εποχή που η κυριαρχία της εικόνας είναι παντοδύναμη, η τέχνη της ποίησης μοιάζει παρωχημένη, απομεινάρι μιας παλιάς εποχής που μυρίζει ναφθαλίνη. Στίχοι κλεισμένοι σε κιτρινισμένες σελίδες σκονισμένων βιβλίων, που αφορούν σχολικές εργασίες και μελετητές.
Κι όμως, δεν υπάρχει πιο αυθεντικός τρόπος χαρτογράφησης του εσωτερικού του ανθρώπου. Η ψυχή λυτρώνεται όταν εκφράζεται, όταν ξορκίζει τους φόβους της, όταν γιορτάζει τη χαρά της, όταν υμνεί τον έρωτα, όταν πενθεί, όταν στοχάζεται. Κάθε λέξη, κάθε σημείο στίξης, είναι σοφά επιλεγμένα, ώστε να τελεσφορήσουν οι στόχοι αυτοί.
Η ποίηση αντέχει στο χρόνο, έχει συμφιλιωθεί μαζί του, έχει γίνει σύμμαχός του, θα έλεγε κανείς. Ο γραπτός λόγος αποτελεί ντοκουμέντο, είναι πάντα διαθέσιμος, όποτε ο αναγνώστης νιώσει την ανάγκη να ταυτιστεί με τους συμβολισμούς του.
Όπου και αν με πήγαν οι θεωρίες μου, βρήκα ότι ένας ποιητής ήδη είχε πάει εκεί, παραδέχτηκε ο ίδιος ο Φρόιντ, κάνοντας σαφές ότι η ποίηση είναι κάτι παραπάνω από κομμάτι της καθημερινότητάς μας – είναι κομμάτι του εαυτού μας.
Τέλος, αυτό είναι που θα πρέπει να θυμόμαστε όποτε ξεφυλλίζουμε κάποιο τετράδιο με στίχους.. δεν πρόκειται για απλές λέξεις, αλλά για μια κατάθεση ψυχής – και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται, με προσοχή και σεβασμό. Εξάλλου, τι πιο ιερό από τα μύχια της ανθρώπινης ύπαρξης;