Η αγαπημένη ομάδα του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού επέστρεψε τέσσερα χρόνια μετά τη ΒΑΒΕΛ με 10 νέα τραγούδια, που κυκλοφόρησαν 1η του Οκτώβρη. Η νέα τους δουλειά ονομάζεται: «Η εποχή του θερισμού».
Η πρωτότυπη κυκλοφορία των τραγουδιών
Ο τρόπος με τον οποίο οι Νατάσσα Μποφίλιου, Γεράσιμος Ευαγγελάτος και Θέμης Καραμουρατίδης επέλεξαν να παρουσιάσουν τα τραγούδια τους ήταν ιδιαίτερα πρωτότυπος: ανά μία ώρα, από τις 12 το μεσημέρι ως τις 9 το βράδυ, κυκλοφορούσε στο YouTube ένα τραγούδι μαζί με το εικαστικό video που το συνοδεύει. Η σκηνοθεσία τους έγινε από τους Kelloggs for Breakfast, και η επιμέλεια από τους Άγγελο Τριανταφύλλου και Μιχάλη Παπανικολάου. Μ’ αυτό τον τρόπο, κατάφεραν αυτό που η σύγχρονη φιλοσοφία του «single» πολεμάει: να ακούσει το κοινό έναν ολόκληρο δίσκο. Έναν δίσκο που κυκλοφόρησε γιατί θέλει να επικοινωνήσει ένα σαφές μήνυμα. Θα το δούμε παρακάτω.
Αν κάτι χαρακτηρίζει τα τραγούδια του δίσκου «Η εποχή του θερισμού» είναι ο στοχασμός και η αμφισβήτηση. Η αγωνία για την επιβίωση σ’ αυτή την περίεργη ιστορική συγκυρία, και η αδιαφορία ορισμένων συνανθρώπων, οι οποίοι ενώ όλα γύρω φλέγονται, ακόμα κοιμούνται.
Ας πάρουμε τα τραγούδια με τη σειρά:
Κοίτα με
Το τραγούδι που ανοίγει τον δίσκο αποτελεί ένα φωτεινό, ερωτικό διαμαντάκι που μιλάει με ποιητικό τρόπο για τη φλόγα και την αγωνία της πρώτης ερωτικής εμπειρίας. Αξίζει μια προσεκτική ανάγνωση των στίχων για να αντιληφθεί κανείς με πόση μαεστρία παρουσιάζει ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος την ερωτική εμπειρία. Ίσως η καλύτερη μουσική του δίσκου, σε συνδυασμό με τον πιο τρυφερό του στίχο: Αγάπη πες με, όπως και να λέγομαι. Μεγαλοπρεπής η έναρξη του νέου άλμπουμ, αναμφίβολα.
Η εποχή του θερισμού
Η επιλογή του ομώνυμου με τον δίσκο τραγουδιού ως δεύτερου στη σειρά γίνεται πρώτη φορά από την ομάδα. Αποτελεί ένα βαθιά πολιτικό τραγούδι, που ακούγεται σαν συνέχεια της «Βαβέλ», του ομώνυμου του προηγούμενου δίσκου. Στη Βαβέλ η κοινωνική κριτική αφορούσε τον ετοιμόρροπο πύργο μας, την κοινωνία των ανθρώπων που αδυνατούν να συνεννοηθούν όποια γλώσσα και αν μιλήσουν. Η «Εποχή του θερισμού» μας μιλά για την κοινωνία που έχει πια ξοφλήσει, στην οποία όσοι προσπαθούν ακόμα για κάτι καλύτερο αποτελούν τη θλιβερή μειοψηφία. Η μουσική του Καραμουρατίδη εξαιρετική, με ήχο ηλεκτρικό, κιθάρες και πνευστά. Στα μειονεκτήματα το αργό tempo του ρεφραίν, που το κάνει να ακούγεται περισσότερο σαν σύνθημα, στερώντας του τη δυναμική που θα είχε με ένα ταχύτερο.
Γυρίστε σπίτια σας οι λίγοι, δεν έχουμε συμμετοχή.
Μικρά παιδιά
Με το τραγούδι αυτό μπορεί να ταυτιστεί η σημερινή «νέα γενιά» των τριαντάρηδων που βρίσκεται ακόμη σε μια ιδιότυπη παιδική ηλικία, αφού το ποιος είναι στ’ αλήθεια μεγάλος είναι πλέον κάτι σχετικό. Ξεχωρίζει η εισαγωγή των εγχόρδων, που φέρνει τη μουσική πιο μπροστά από τους στίχους σε αντίθεση με άλλα κομμάτια του δίσκου. Ένα ευχάριστο τραγούδι, που δε φαίνεται, ωστόσο, να μπορεί να συναγωνιστεί τα δύο που προηγήθηκαν.
Ιθάκη
Η Ιθάκη, το πρώτο από τα δύο νησιά του άλμπουμ, είναι μια μελαγχολική και γλυκόπικρη ιστορία ενός ανθρώπου που άφησε πίσω όλο του τον κόσμο, για να μπορέσει να συνεχίσει να ζει. Δε θα μάθουν οι γονείς σου, την υπόλοιπη ζωή σου. Και αλλού, Δε σε μάθανε ποτέ, μα θα τους λείψεις. Η θεματολογία του θυμίζει το υπέροχο «Μαμά, μπαμπά» των Βασιλόπουλου, Παρασκευάκου, Σελεμίδου. Ας ευχηθούμε το τραγούδι να βρει τους παραλήπτες του, και να τους παρηγορήσει όσο μπορεί.
Εκατοστό
Το μανιφέστο του άλμπουμ. Η αγωνιστικότητα της Μποφίλιου, η αφοσίωση στις ιδέες της αποτυπώνεται στην εκφορά της κάθε λέξης αυτού του τραγουδιού. Ο Ευαγγελάτος γράφει έναν δικό του ύμνο ενάντια στην κοινωνική καταπίεση. Ο ήχος είναι σε τελείως διαφορετικό ύφος από αυτόν των υπόλοιπων τραγουδιών: ηλεκτρικός, ποπ. Και εδώ το tempo είναι πιο αργό απ’ ό,τι απαιτεί η δυναμική των στίχων.
Να’ στε καλά και ευχαριστώ, μα δε θα σκύψω εκατοστό./ Θα κάνω θόρυβο πολύ, μέχρι τη μέρα που θα φύγω.
Φολέγανδρος
Ο έρωτας δεν κρατάει για πάντα. Ή μήπως όχι;
Διαμάντι, υπέροχο, με μια βαθιά τρυφερότητα. Το πιο προσωπικό κομμάτι του δίσκου, ένα δώρο του Γεράσιμου στη Νατάσσα. Το επόμενο καλοκαίρι, αργεί; Μέχρι να έρθει θα βάζουμε στα ηχεία τη Φολέγανδρο, και θα μεταφερόμαστε νοητά σε έναν αιώνιο Αύγουστο, σε μια θαυμάσια θάλασσα. Στο Κάτεργο ή στον Άγιο Νικόλα.
Για πάντα
Το highlight του άλμπουμ. Μια Νατάσσα διαφορετική, το πιο ιδιαίτερο από τα 10 video clip, ένα κομμάτι που φαίνεται ότι θα μείνει στα βασικά των προγραμμάτων της. Ό,τι πιο κοντά σε «Εν λευκώ» και «Σ’ έχω βρει και σε χάνω» έχουν κυκλοφορήσει ως τώρα. Ροκ, πάθος, ηλεκτρικός ήχος, στίχοι γεμάτοι.
Για πάντα, άλλος ένας μύθος/Για κάτι ανθρώπους γραφικούς/Άσ’ την καρδιά μου μες στο στήθος, και κάνε πως δεν την ακούς.
Άλλη μία διαδρομή
Μια γλυκιά μπαλάντα για τον έρωτα, με όμορφη, καλοκαιρινή μουσική, glisanti ακουστικής κιθάρας, που μιλάει για ένα φάρο που κάπου θα οδηγεί. Θυμίζει το «Αεράκι» του άλμπουμ «Μέχρι το τέλος». Ταξιδιάρικο. Θα αγαπηθεί πολύ.
Αν ήταν όλα δίκαια
Μια σουρεαλιστική εξομολόγηση που καταδικάζει την κοινωνική αδικία της απανθρωπιάς, των πολέμων, και της ξενοφοβίας. Το μήνυμα της ομάδας είναι η ενότητα, ο θερισμός αγάπης, η άνοιξη, η γιορτή. Από τα τραγούδια που παρά το νόημά τους, δεν διαθέτει τα συστατικά που θα καταφέρουν να το αναδείξουν. Ο balkan τόνος του ρεφραίν με τα πνευστά και τις κορώνες δημιουργεί μια ατμόσφαιρα έντασης, που δεν δίνει ένα ευχάριστο αποτέλεσμα.
Αν ήταν όλα δίκαια…θα άνθιζαν τα κράσπεδα απ’ το αίμα της αγάπης. Ο στίχος που ξεχωρίζει.
Άπνοια
Ένας όμορφος επίλογος για τον δίσκο, στο ύφος των «Επιζόντων» της «Βαβέλ». Αργό, μελαγχολικό, αλλά και ελπιδοφόρο. Ας αρχίσει λίγο να φυσάει, να έρθει κανένας σπόρος… Ο δίσκος ονομάζεται «Εποχή του θερισμού». Μας μίλησαν για όσα θερίζουμε στην πορεία της ζωής, κατ’ αναλογία με όσα σπείραμε. Και τώρα κλείνουν, με την ελπίδα ενός επόμενου σπόρου, που θα την αλλάξει τη ζωή. Είτε θα είμαστε, είτε δεν θα είμαστε πια εδώ. Η ζωή να αλλάξει, έστω για τους επόμενους.
Η γη είναι μεγάλη/Ας μας πάρουν από’ δω, κι ας χαρούν το αεράκι άλλοι.
Στίχοι-Μουσική-Ερμηνεία
Κατά την αποτίμηση αυτής της νέας σοδειάς, καταλήγουμε στο ότι ο στιχουργός Γεράσιμος Ευαγγελάτος αποτελεί την καρδιά αυτού του δίσκου. Βρίσκεται στιχουργικά στην ωριμότερη στιγμή του, και στα περισσότερα τραγούδια μας μιλάει με το υπέροχο πρωτοπρόσωπο και προσωπικό ύφος που ξεχώριζε στο «Κοίτα εγώ». Γίνεται περισσότερο σαφές από ποτέ ότι η Νατάσσα Μποφίλιου είναι ο άνθρωπος που κοινωνεί στο κοινό τον κόσμο του Γεράσιμου Ευαγγελάτου. Τις σκέψεις, τις ανησυχίες, την οπτική του στη ζωή. Η Μποφίλιου ήταν εξαιρετική στην ερμηνεία, για ακόμη μια φορά. Τραγουδάει με πάθος και δείχνει να εννοεί κάθε λέξη. Ξεχωρίζει η χαρά και ο ενθουσιασμός της ομάδας για την καλλιτεχνική τους επιστροφή. Οι συνθέσεις του Θέμη Καραμουρατίδη ιδιαίτερες, ταιριαστές, με αναμφίβολα εξαιρετική ενορχήστρωση στα περισσότερα κομμάτια. Ξεχωρίζουν οι μουσικές στα Κοίτα με, Για πάντα, Φολέγανδρος και Άλλη μια διαδρομή.
Καλλιτεχνική ταυτότητα
Συνολικά, ο δίσκος βρίσκεται εντός του δημιουργικού ύφους της τριάδας Μποφίλιου, Ευαγγελάτος, Καραμουρατίδης. Η Νατάσσα στάθηκε στο ύψος του ταλέντου και της ερμηνευτικής της δεινότητας χαρίζοντας εξαιρετικές ερμηνείες. Ξεχωρίζει στα Κοίτα με, Για πάντα, αλλά και στο Εκατοστό, που φαίνεται ότι την αφορά εξαιρετικά. Το ότι μπορεί κανείς να αντιληφθεί ότι ο δίσκος είναι πνευματικό παιδί της τριάδας Μποφίλιου-Ευαγγελάτος-Καραμουρατίδης είναι σαφώς θετικό, διότι αποκαλύπτει ότι έχουν πλέον ένα ξεκάθαρο καλλιτεχνικό ύφος, όπως συμβαίνει και στις περιπτώσεις των δημιουργών Σ.Κραουνάκη, Λ.Νικολακοπούλου, Λ.Πλάτωνος, Ο.Ιωάννου, Φ.Δεληβοριά κ.ά.
Το αποτύπωμα του άλμπουμ «Η εποχή του θερισμού»
Ο Amlet του Shakespeare αναρωτιέται: «Ο κόσμος γύρω γέρνει, γκρεμίζεται. Γιατί έπρεπε να γεννηθώ εγώ για να τον στερεώσω;». Στη σύγχρονη κοινωνία το άτομο καλείται να σηκώσει αυτό που λέγεται κοινωνική ευθύνη. Ο καθένας από εμάς πρέπει να κερδίσει τη θέση του μέσα στους πολλούς δρώντας προς το κοινό όφελος. Όλοι χρωστάμε μια αναμέτρηση με την ιστορία, και σίγουρα οφείλουμε να θυμόμαστε όσα έχουν συμβεί. Ωστόσο, οι άνθρωποι της εποχής μας περισσότερο αναζητούν (στο διαδίκτυο), παρά θυμούνται. Περισσότερο απέχουν, παρά ενεργούν. Η δημιουργική ομάδα Μποφίλιου-Ευαγγελάτος-Καραμουρατίδης με την όμορφη δουλειά που παρουσίασε μας ωθεί στην κοινωνική ευαισθητοποίηση και στην προσωπική αναζήτηση. Έτσι ώστε οι επόμενοι θερισμοί να δώσουν κάτι που να αξίζει τον κόπο.
Φωτογραφίες: Κώστας Αυγούλης
Κείμενο: Κλεονίκη Αθανασιάδου (Lavart)