Τα πρότυπα ομορφιάς στις μέρες μας που φάσκουν και αντιφάσκουν
Πόσο πραγματικά όμορφη νιώθει η κάθε γυναίκα του δυτικού κόσμου σήμερα; Πότε έρχεται εκείνη η στιγμή που κοιτιέται στον καθρέφτη και λέει «είσαι ωραία, φτου σου!»; Όταν ερωτευτεί, όταν πάρει προαγωγή, όταν φορέσει το αγαπημένο της κραγιόν, όταν χωρέσει στο πολυπόθητο φόρεμα της, όταν πετύχει το botox ή όταν διαβάσει αράδες κολακειών κάτω από την φιλτραρισμένη της selfie; Αυτές είναι μερικές από τις αφορμές που τριγυρνάνε στο μυαλό κάθε γυναίκας, κάθε ηλικίας πια, για να νιώσει όμορφη. Άλλες τόσες κόβουν βόλτες ακατάστατα γιατί ως γνωστόν σαν την πολυπλοκότητα του γυναικείου μυαλού δεν υπάρχει. Αν αυτό το συναίσθημα εξαρτάται περισσότερο από τη σχέση της με τους άλλους και λιγότερο με τον εαυτό της, δυστυχώς αυτή η στιγμή έρχεται σπάνια. Στο mind game περί ομορφιάς στον σύγχρονο πολιτισμό, η απάντηση είναι: αυτοπεποίθηση και αυτοσεβασμός. Όσο κυριαρχούν αυτές οι 2 έννοιες στον γυναικείο ψυχισμό, τόσο απομακρύνεται ο πειρασμός της ανασφάλειας και ενός διαρκούς αγώνα για το πώς θα γίνω όμορφη – ομορφότερη. Γιατί είναι μακρύς ο αγώνας αυτός και σίγουρα τελειωμό δεν έχει. Μα σοβαρά τώρα;
Το μεγάλο μπέρδεμα ξεκινάει από την στιγμή που η τεχνολογία της κοσμετολογίας σου δίνει το δικαίωμα να παρέμβεις στη φυσιολογική σου κατάσταση και στην εξέλιξη αυτής. Συν το ανταγωνιστικό σύστημα της υπερκαταναλωτικής αγοράς, η γυναίκα, ως παραδοσιακά το αντικείμενο του πόθου, γίνεται το ευκολότερο «θύμα» στη βιομηχανία της ομορφιάς. Ο στόχος είναι ένας. Όχι μόνο πώς θα γίνω ομορφότερη, αλλά και νεότερη. Στο γιατί να θέλω να γίνω ομορφότερη, η απάντηση σχετίζεται είτε με τον καθρέφτη μας είτε με τους άλλους, δηλαδή αρέσω στον εαυτό μου – αρέσω και στους άλλους – αρέσω και στους περισσότερους. Τώρα, στο γιατί θέλω να γίνω νεότερη η απάντηση είναι so simple, «Ωρέ να ‘ταν τα νιάτα δύο φορές, τα γηρατειά καμία». Η αιώνια άρνηση του ανθρώπου να δεχτεί το πεπερασμένο της νεότητας είναι η μεγαλύτερη φάκα σε αυτήν την περίπτωση. Και εφόσον οι μέθοδοι αλλά κυρίως το κόστος είναι επιτρεπτά, τότε γιατί όχι;; Μία υπηρεσία αισθητικής αρχικά μπορεί να αφορούσε λίγες και εκλεκτές, αναλόγως με τα φλας των προβολέων που προσέλκυαν. Τώρα πια τα ινστιτούτα αισθητικής ξεπηδούν σε κάθε γειτονιά, αφού βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε διευρυμένο target group ηλικιών και εισοδήματος. Άρα, πλέον δεν αφορούν τις celebrities γυναίκες (βέβαια κι εδώ υπάρχει μία ένσταση για το τι είναι celebrity στην εποχή μας), αλλά είναι για όλες όσες θέλουν και μπορούν. Και αφού ο πρωταρχικός κανόνας της αγοράς λέει «ρίχνεις την τιμή και από είδος πολυτελείας γίνεται πλασματικό – βασικό», πλέον πολλές θα την υιοθετήσουν ως απαραίτητη υπηρεσία. Άλλωστε επί των ημερών μας, τα παιχνίδια με τον φακό είναι για κάθε θνητή και η ψευδαίσθηση του όμορφου κυριαρχεί μανιωδώς στην πλειοψηφία των χρηστριών, με σημαντικό χρόνο της καθημερινότητάς τους να σπαταλάται σε αυτήν.
Και όλα αυτά μέσα σε έναν αναβρασμό ανακατατάξεων, όπου η σύγχρονη γυναίκα επαναπροσδιορίζει την κοινωνική της ταυτότητα. Σηκώνει ανάστημα, αντιδρά και περνάει στην απέναντι πλευρά μαχόμενη μέχρι τελικής πτώσεως κατά της πατριαρχίας. Ωραία όλα αυτά στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο, εν μέρει αναγκαία προ πολλού. Όμως με μία αντίφαση τρομακτική να κάνει “ντου” στον κόσμο της ομορφιάς, τηρώντας ευλαβική σιγή ιχθύος ο περίγυρος αυτής. Πού κολλάει η αποδοχή της διαφορετικότητας όταν κάνει τα πάντα για να αντισταθεί στην φύση της και τον χρόνο, προκειμένου να νομίσει ότι έτσι θα είναι ομορφότερη; Όλες οι δημοφιλείς τηλεπερσόνες, influencer, bloggers κλπ, που ασκούν την πλειοψηφική επιρροή, σε λίγο θα αυτοανακηρυχθούν αγωνίστριες υπέρ των αδυνάτων και διαφορετικών γυναικών, την στιγμή που οι ίδιες αρνούνται την ίδια τους την φυσική εξέλιξη και παρεμβαίνουν με κάθε τρόπο προκειμένου να τις αγαπήσει λίγο ακόμη ο φακός. Όχι μόνο οφθαλμαπάτη δηλαδή, αλλά και απάτη κανονική. Ενώ, για παράδειγμα, ως γενόμενο εποχής θα υπερασπιστούν το body shaming ή τις αξύριστες μασχάλες – κάνοντας κι έναν αλγοριθμικό χαμούλη πάντα – την ίδια στιγμή ο χορηγός τους θα είναι το κέντρο αισθητικής που σε παίρνει απ’ το χέρι, σε καλωδιώνει και σε βγάζει σχεδόν μαγικά, αρυτίδιαστη, αδύνατη, ατρίχωτη και άρα ομορφότερη! Η διαφήμιση περί ομορφιάς αποδεικνύεται για ακόμη μία φορά ότι διαθέτει ισχυρότερη εξουσία από κάθε κοινωνική στάση. Ένα πράγμα σαν να δουλευόμαστε μεταξύ μας, αλλά ποιος νιώθει μπροστά στην ανάγκη για λίγη περισσότερη εικονική λάμψη; Η ματαιοδοξία καλά κρατεί. Με μηδενικές αντιστάσεις, η επικρατούσα τάση φαίνεται να δημιουργεί όχι μόνο πλασματικές ανάγκες αλλά και πλασματικούς ανθρώπους.
Κι αν αυτό που σπανίζει πια είναι η αυθεντική ομορφιά, για όσες την αναζητούν παρόλα αυτά, η ισορροπία εντός μας ίσως είναι μία έννοια που δίνει τις δικές της απαντήσεις σε αυτή την αναζήτηση. Άσκηση, διατροφή, διαλογισμός, ύπνος, δημιουργικότητα και ό,τι άλλο οδηγεί στο πολυπόθητο ευ ζην της γενναιοδωρίας και της ευγνωμοσύνης. Βέβαια, για όλα αυτά χρειάζεται να καταβάλεις κόπο και χρόνο. Η φροντίδα της ομορφιάς μας είναι απαραίτητη καθόλη τη διάρκεια της ζωής μας και δεν είναι μόνο εξωτερική, αλλά πρωτίστως εσωτερική. Αλλά ναι, είναι πιο εύκολο όταν κάνει κάποιος άλλος κάτι για σένα, γρήγορα και άκοπα, ειδικά όταν αυτό πλασάρεται ευρέως ως την ιδανική, μονόδρομη λύση. Εάν δεν αποδεχτούμε την διαφορετικότητα του όμορφου εαυτού μας, τότε πως αλήθεια θα διευρύνουμε τα κοινωνικά μας όρια με τον περίγυρο μας; Εκτός κι αν αρεσκόμαστε να αιωρούμαστε σε μία διαρκή πλάνη. Τα πρότυπα ομορφιάς αλλάζουν στο πέρασμα του χρόνου ανάλογα με τα εκάστοτε κοινωνικά πρότυπα. Βρίσκονται πια σε διαρκή αλληλεξάρτηση με τη βιομηχανία μόδας και ομορφιάς και είναι αυτά που καθορίζουν την αντικειμενική έναντι της υποκειμενικής ομορφιάς. Όμως σε αυτήν την κοσμοϊστορική ευκαιρία κατάρριψης στερεοτύπων, γιατί μία διάσημη γυναίκα ως πρότυπο δεν έχει το δικαίωμα να δείχνει, αντί να κρύβει τις ρυτίδες της; Γιατί πρέπει η ρυτιδιασμένη με τα γκρίζα της μαλλιά να θεωρείται ως η απόκληρη των ημερών της, αντί να «ακτινοβολεί» κι αυτή; Αν δεν είναι αυτό φασιστικό στην έκφραση της αλήθειας μας, τότε τι είναι; Το aging shame είναι η μεγαλύτερη αντίφαση στη συνειδητοποίηση της ομορφιάς μας. Το πρότυπο της «βαλσαμωμένης» γυναίκας καραδοκεί και δεν αφήνει περιθώρια για αντιστάσεις, είναι πια τόσο λαϊκό! Αφού εκείνη, γιατί όχι κι εγώ; Ναι κυρίες μου, όλες μεγαλώνουμε. Το πώς θα μεγαλώσουμε όμως είναι προσωπική υπόθεση της καθεμιάς, αν λέμε ότι πιστεύουμε στην αποδοχή της διαφορετικότητας. Η ομορφιά είναι ιδέα σε κάθε ηλικία και δεν υπαγορεύεται μόνο από τις εγχύσεις του υαλουρονικού. Μέθοδοι αντιγήρανσης υπάρχουν πολλές, οι πιο πετυχημένες είναι αυτές που ξεκινούν από την φροντίδα της αυτοπεποίθησής μας και της εσωτερικής μας ισορροπίας. Έτσι ναι, μία αληθινά όμορφη γυναίκα θα παραμείνει για πάντα όμορφη.
Διαβάστε επίσης:
Body Shaming ή Body Loving; Τα 2 άκρα ως τάσεις στη μόδα
Κείμενο: Γεωργία Σταυρίδου (Lavart)
Φωτογραφία Εξωφύλλου: Vogue Mexico
