Για τι να πρωτομιλήσει κανείς; Για τα φωτάκια θερμάστρες όπως χαρακτηρίστηκε ο στολισμός της Βασιλίσσης Σοφίας στα social media, για τους εξωγήινους του Space Invaders που κατέβηκαν στην Πανεπιστημίου και φώτισαν τον δρόμο (επίσης σχολιασμός στα social media); Για ένα δέντρο με καλικάντζαρους –σατανάδες και διαβόλους όπως τους χαρακτήρισαν; Η για έναν Άγιο Βασίλη μέσα σε κάδο ανακύκλωσης; Πολύ γκρίνια φέτος! Δικαιολογείται άραγε; Ας ξεκινήσουμε από τα εύκολα. Τόσο τα φωτάκια στην Πανεπιστημίου όσο και στην Βασιλίσσης Σοφίας είναι καθαρά ένα προσωπικό ζήτημα αισθητικής. Σε άλλους θα αρέσουν, σε άλλους όχι. Τούτο συμβαίνει κάθε χρόνο και είναι λογικό να συμβαίνει. Δεν μοιραζόμαστε όλοι το ίδιο γούστο και ποτέ δεν θα συμβεί αυτό. Και ποια θα ήταν η σίγουρη λύση τελικά; Στρογγυλά λαμπάκια, ένα συνηθισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο, μία φάτνη και όλα όσα μαθαίνουμε από παιδιά. Αυτά που μας έμαθαν οι παλιοί; Αυτοί σίγουρα ήξεραν πως γιορτάζονται τέτοιες γιορτές. Παλιότερα βέβαια θυμάμαι την ίδια γκρίνια. Τόσο για τον αλησμόνητο χριστουγεννιάτικο δέντρο στο Σύνταγμα (ντίσκο – σκαλωσιά το χαρακτήριζαν τότε) όσο και για τον φωτισμό της πλατείας και των κεντρικών δρόμων τα προηγούμενα χρόνια. Μάλλον, λοιπόν, κάθε χρόνο γκρίνια. Πρώτο συμπέρασμα: Μάλλον η οπτική απόλαυση του χριστουγεννιάτικου στολισμού είναι ζήτημα αισθητικής και γούστου. Το γούστο είναι προσωπική υπόθεση και σίγουρα δεν θα αρέσουν ποτέ όλα σε όλους. Αυτό είναι όμως το νόημα των Χριστουγέννων; Τα φωτάκια και τα στολίδια;
Υπάρχει μία δεύτερη διάσταση η οποία ξεφεύγει από την αισθητική απόλαυση. Αυτή είναι κατά πολλούς η διάσταση της παράδοσης. Δεν έχουν άδικο βέβαια. Εγώ θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί τους πως η σημασία των Χριστουγέννων είναι το μήνυμα της αγάπης και της αλληλεγγύης που έρχεται για πρώτη φορά στην Γη με την γέννηση του θεανθρώπου. Κρατείστε αυτή την σκέψη για λίγο αργότερα. Ας ταξιδέψουμε με αυτές τις σκέψεις στην όμορφη πόλη του Αιγίου, όπου οι δημοτικές αρχές κατάφεραν και δίχασαν τους πολίτες με τις επιλογές στολισμού που έκαναν. Τόσο για το δέντρο με τα «διαόλια και τα δαιμόνια», όπως χαρακτηρίστηκε από μία μερίδα κατοίκων, όσο για την τοποθέτηση του Άγιου Βασίλη σε ένα έλκηθρο – κάδο ανακύκλησης, κίνηση η οποία καταδικάστηκε από την ίδια μερίδα ανθρώπων με την φράση: «Πέταξαν τους Αγίους μας στα σκουπίδια». Δεν θα εξετάσουμε κανένα από τα δύο αυτά στολίδια αισθητικά. Αυτό είναι προσωπική υπόθεση του καθενός. Ας προσπαθήσουμε όμως να δούμε μία άλλη οπτική ξεκινώντας με τον Άγιο Βασίλη που «πετάχτηκε στα σκουπίδια».
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Αρχικά αξίζει να σημειώσουμε, σε αυτό το σημείο, πως η εικόνα του χαριτωμένου χοντρούλη με τα κόκκινα ρούχα που μοιράζει δώρα στα παιδιά απέχει χιλιόμετρα ολόκληρα από την πραγματική εικόνα του Αγίου Βασιλείου. Επίσης, ιστορικά την θέση και το έργο του Αγίου Βασιλείου, σχετικά με το μοίρασμα δώρων, την είχε στην χριστιανική ορθόδοξη θρησκεία ο Άγιος Νικόλαος. Κανείς όμως δεν διαμαρτύρεται για αυτό. Ένα το κρατούμενο. Πού έγκειται η διαμαρτυρία; Έγκειται στο ότι οι δημοτικές αρχές τόλμησαν να τοποθετήσουν στα σκουπίδια τον Άγιο Βασίλη στο πλαίσιο μίας καμπάνιας του Δήμου προκειμένου να προωθήσει την πρακτική της ανακύκλωσης στην πόλη. Καμπάνια η οποία με αυτές τις διαμαρτυρίες φαντάζει ακόμα πιο απαραίτητη γιατί διαφαίνεται πως πολλοί δεν μπορούν να ξεχωρίσουν πως οι μπλε κάδοι δεν είναι για τα σκουπίδια αλλά είναι άλλη η χρησιμότητα τους. Στο δικό μου μυαλό ο άνθρωπος ο οποίος εξισώνει τους δύο κάδους στην θεωρία και μάχεται τόσο έντονα γιατί ο Άγιος Βασίλης ρίχτηκε «στα σκουπίδια» δεν έχει κατανοήσει, ούτε στο ελάχιστο, τις διαφορές ανάμεσα στους διάφορους κάδους και την ανάγκη ύπαρξης και ορθής χρήσης τους. Επίπεδη λογική: Κάδος σημαίνει σκουπίδια. Αλλά αυτή η διαμαρτυρία ίσως είναι πταίσμα εμπρός στην επόμενη, στο κάτω κάτω πολλοί πετάνε σκουπίδια στους μπλε κάδους καθημερινά (εσύ όμως αγαπητέ αναγνώστη ελπίζω να μην το κάνεις, μην γίνεις σαν κι αυτούς).
Ας στραφούμε τώρα στην διαμαρτυρία για το δέντρο που στολίστηκε στην πόλη του Αιγίου, η οποία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όπως φαίνεται και στην φωτογραφία το δέντρο αναπαριστά τους γνωστούς μας καλικάντζαρους οι οποίοι πριονίζουν το δέντρο της Γης. Σύμφωνα με την ελληνική δοξασία (αρχαίας καταγωγής) οι καλικάντζαροι αποτελούν ακίνδυνα «δαιμόνια» που εμφανίζονται κατά το Δωδεκαήμερο (25 Δεκεμβρίου – 6 Ιανουαρίου) οπότε και βγαίνουν από τα έγκατα της Γης όπου μένουν για να πειράξουν τους ανθρώπους και να τους ανακατέψουν τα σπίτια, διότι είναι άτακτοι και τους αρέσουν τα παιχνίδια. Τον υπόλοιπο χρόνο βρίσκονται στον Κάτω Κόσμο και πριονίζουν το δέντρο που συγκρατεί την Γη (παραλλαγή του μύθου του Άτλαντα). Περίπου τα Χριστούγεννα όταν η Γη είναι πια ετοιμόρροπη, τα κυριεύει ο φόβος πως η Γη θα τα πλακώσει και έτσι τρέχουν στην επιφάνεια και ξεκινούν τις σκανταλιές τους. Το δράμα τους, σύμφωνα με την μυθολογία, είναι πως όταν έπειτα ξανακατεβαίνουν στον Κάτω Κόσμο, το δέντρο είναι πάλι γερό και η Γη στέκεται αγέρωχη, οπότε, «φτου κι απ’ την αρχή». Με μία γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο θα βρει κανείς εύκολα το βίντεο με τις δηλώσεις των διαμαρτυρόμενων. Θα συναντήσετε δηλώσεις όπως «Φέρτε πίσω τους Αγίους μας», «Θέλουμε τον Ιωσήφ, την Μαρία και τον Χριστούλη μας και οι άθεοι μας έβαλαν δαιμόνια στην πλατεία», αλλά και μία έντονη ρητορική μίσους εναντίον των μεταναστών, την οποία δεν θέλω να αναπαράγω, αλλά, αναγκαία οφείλω να σταθώ στην πρόταση «Εάν οι τζιχαντιστές δεν θέλουν το δέντρο να ξέρουν πως εμείς θα σκοτώσουμε στο όνομα του Χριστού» (χριστουγεννιάτικο μήνυμα 2019).
Κάπου εδώ η Lavart σας εύχεται καλές γιορτές, υγεία και ειρήνη, χαρούμενα Χριστούγεννα και ευτυχισμένο 2020. Προτού φύγετε, όμως, για να συνεχίσετε την όμορφη μέρα σας επιτρέψτε μου να προσπαθήσω να φυτέψω μία ερώτηση στο μυαλό σας φίλοι μου. Τι είναι τελικά σύμφωνο με το πνεύμα των Χριστουγέννων; Είναι τα όμορφα φωτάκια και τα παραδοσιακά δέντρα ή καράβια, η φάτνη, τα προβατάκια, ο Ιωσήφ και η Μαρία; Θυμάμαι στο σχολείο να μας διδάσκουν στα θρησκευτικά πως ο Χριστός ήρθε στην Γη για να διδάξει αγάπη και αλληλεγγύη απέναντι σε όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο σε πλούσιους ή φτωχούς, σε έξυπνους ή ανόητους, αλλά απέναντι σε όλους, μόνο και μόνο, επειδή είναι άνθρωποι. Μόνο στο δικό μου σχολείο γινόταν αυτό; Εάν όχι, τότε πρέπει να διακρίνεται και εσείς μία μικρή εσωτερική αντίφαση εδώ. Αγαπάτε αλλήλους μα διώξτε/βρίστε/προπηλακίστε η ακόμα και σκοτώστε τους μετανάστες. Αλλά στολίστε όμορφα τις πόλεις και τις πλατείες, γιορτάζουμε άλλωστε την έλευση της αγάπης για τον συνάνθρωπο στην Γη. Ποιο είναι τελικά το μήνυμα των Χριστουγέννων φίλοι μου;
Καλά Χριστούγεννα
Πηγές Φωτογραφιών: Εξώφυλλο, 1, 2, 3, 4.
