Hey Jude: Πώς μία ερωτική ίντριγκα γέννησε ένα από τα κορυφαία τραγούδια όλων των εποχών!

49 χρόνια από την κυκλοφορία του κλείνει σήμερα το αγαπημένο Hey Jude!

Ήταν Νοέμβριος του 1966 όταν έγινε η μοιραία συνάντηση. Ο John Lennon γνωρίζεται με τη μέλλουσα σύντροφο και μούσα του, Yoko Ono, σε καλλιτεχνική έκθεση στο Λονδίνο και από εκείνη τη στιγμή την ερωτεύεται. Εκείνη την περίοδο, ο Lennon ήταν παντρεμένος με την Cynthia Powell, με την οποία είχε αποκτήσει τον πρώτο του γιο, Julian. Ύστερα από την γνωριμία τους, o Lennon και η Ono γίνονται ζευγάρι. Η είδηση αυτή διαδίδεται στο ευρύ κοινό περίπου δύο χρόνια αργότερα και το Μάιο του 1968 ο Lennon ζητά διαζύγιο από τη σύζυγό του, Cynthia. Η απόφαση αυτή δεν επηρέασε σαφώς μόνο την επί 10 χρόνια σύντροφό του αλλά και τον πεντάχρονο γιο τους, Julian.
Ο Paul McCartney, ο οποίος ήταν πολύ καλός φίλος της Cynthia, αποφασίζει να την επισκεφθεί στο σπίτι της στο Kenwood για να της συμπαρασταθεί. Παράλληλα, θέλει να συμπαρασταθεί και στον 5χρονο Julian, ανήσυχος για την αντίδραση του μικρού στο άκουσμα του χωρισμού των γονιών του. Στο δρόμο, λοιπόν, για το Kenwood μέσα στην Aston Martin του, ο Paul γράφει σ’ ένα τετράδιο μερικά λόγια συνοδευόμενα από μια μελωδία. Αρχικά, οι στίχοι έλεγαν ‘’Hey Jules’’ απευθυνόμενοι στο μικρό Julian με σκοπό να ανακουφίσουν τον πόνο του. Τα λόγια, λοιπόν, ξεκινούσαν με την παραίνεση ‘’Hey, Jules, don’t make it bad, take a sad song and make it better’’, τα οποία στην ουσία προέτρεπαν τον Julian να αφορμηθεί από αυτήν τη δύσκολη στιγμή της ζωής του, να γίνει δυνατός και να δημιουργήσει ο ίδιος καλύτερες, ομορφότερες μέρες.

Πώς, όμως, το Jules έγινε Jude; Ο ίδιος ο Paul MacCartney μάς απαντά: «Η αρχική ιδέα είχε τον τίτλο Hey Jules και την είχα σχεδόν έτοιμη μέχρι να φτάσω εκεί (στο Kenwood)». «Στη συνέχεια το άλλαξα σε Jude γιατί σκέφτηκα ότι θα ακουγόταν λίγο καλύτερα». Μάλιστα, πριν ακόμα το συστήσει για ηχογράφηση στο studio, ο Paul αρχίζει να παίζει το κομμάτι σε φίλους και γνωστούς, σε μεγάλους καλλιτέχνες αλλά και σε ερασιτέχνες του χώρου, σε μουσικά studios και σε διάφορες pubs, όπως αυτή στο Bedfordshire. Η αποδοχή του κομματιού είναι μεγάλη και οι κριτικές παραπάνω από θετικές. Η ηχογράφηση και η κυκλοφορία του, λοιπόν, φαντάζουν μονόδρομος.Έτσι, τέλος Ιουλίου του 1968, στο στούντιο της Abbey Road, τα τέσσερα «Σκαθάρια» δουλεύουν πυρετωδώς προκειμένου να κυκλοφορήσουν το single τους σε λιγότερο από μήνα. Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του Hey Jude, o McCartney διαβεβαιώνει τον Lennon ότι θα φτιάξει καλύτερα την ατάκα ‘’the movement you need is on your shoulder’’, εξηγώντας ότι δεν είναι και πολύ επιτυχημένη καθώς «ακούγεται σαν να είναι παπαγάλος». Ο Lennon αμέσως αντιδρά αρνητικά υποστηρίζοντας ότι η συγκεκριμένη ατάκα είναι η καλύτερη σε όλο το τραγούδι! Κι έτσι ο McCartney την αφήνει ως είναι, κάνοντας τη χάρη στο φίλο του. Αργότερα, σε συναυλίες του θα εξομολογηθεί: «Αυτή είναι η ατάκα που με κάνει να σκέφτομαι τον John, και μερικές φορές συγκινούμαι όταν την λέω».

Η τελική ηχογράφηση του κομματιού λαμβάνει χώρα την τελευταία μέρα του Ιουλίου και δεν θα χρειαστούν περισσότερες από τέσσερις λήψεις. Κατά τη διάρκειά τους, η προσήλωση όλων είναι τόσο μεγάλη ώστε κανείς δεν αντιλαμβάνεται ότι η μπομπίνα αρχίζει να γράφει, ενώ ο Ringo έχει πεταχτεί στην τουαλέτα, επιστρέφοντας πίσω από τα ντραμς τη στιγμή ακριβώς που πρέπει, λίγο πριν από το πρώτο λεπτό. Από την άλλη, ο Lennon εξαιτίας ενός λάθους στα φωνητικά, ακούγεται να αναφωνεί ‘’Fuckin’ Ηell’’ στο τέλος του τραγουδιού!

Τελικά, το Hey Jude κυκλοφορεί σαν σήμερα, 26 Αυγούστου του 1968 ως single με τη δεύτερη πλευρά να παίζει το Revolution. Η μπάντα πιστεύει τόσο σ’ αυτό το κομμάτι που είναι το πρώτο single, με το οποίο εγκαινιάζουν τη συνεργασία τους με την Apple Records. Κι ενώ τα τέσσερα «Σκαθάρια» από το Liverpool απαριθμούν, ήδη μέχρι το 1968, μεγάλες επιτυχίες στη μουσική πορεία τους (Please Please Me, Love Me Do, Please Mr. Postman, A Hard Day’s Night, Help!, Yesterday, Drive My Car), το Hey Jude έρχεται να τους απογειώσει. Με διάρκεια που ξεπερνά τα επτά λεπτά, αποτελεί το μεγαλύτερο (σε διάρκεια) single που άγγιξε ποτέ το Νο1 των βρετανικών chart. Στην Αμερική, από την άλλη, το Hey Jude βρίσκεται στην κορυφή των chart για εννιά συνεχόμενες εβδομάδες. Το single πούλησε περίπου οκτώ εκατομμύρια κόπιες παγκοσμίως και θεωρήθηκε από μουσικά περιοδικά, κριτικούς και κοινό, ένα από τα σπουδαιότερα κομμάτια όλων των εποχών!

Αρχικά, το κομμάτι-μπαλάντα συστήνεται στο κοινό μόνο με τη φωνή του McCartney και τη συνοδεία πιάνου. Αργότερα, εμπλουτίζεται με περισσότερα όργανα, τα οποία προστίθενται όσο το τραγούδι προχωρά. Μεταξύ αυτών είναι η ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα, το μπάσο, τα ντραμς, το ντέφι, το βιολί (10 για την ακρίβεια!), το βιολοντσέλο (3), το φλάουτο (2), το κοντραμπάσο και η τρομπέτα (2). Μετά την τέταρτη στροφή, το τραγούδι αλλάζει σ’ ένα coda που μοιάζει να ξεθωριάζει σιγά σιγά και διαρκεί περισσότερο από τέσσερα λεπτά. Η πρώτη live performance του κομματιού γίνεται σε λιγότερο από μήνα από την ημέρα της κυκλοφορίας του, στις 4 Σεπτεμβρίου στo στούντιο του Twickenham, όπου ο διάσημος Βρετανός παρουσιαστής David Frost κινηματογραφεί τη μουσική εκτέλεση και την παρουσιάζει στο κοινό στην εκπομπή του “Frost On Sunday” τέσσερις ημέρες αργότερα.

Παρά τη σαφή εξήγηση του McCartney, o John Lennon υποστηρίζει επίμονα ότι το κομμάτι έχει γραφτεί για τον ίδιο και για τη σχέση του με την Yoko Ono. Σε συνέντευξη που παραχώρησε το 1980, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Πάντα το άκουγα ως ένα κομμάτι απευθυνόμενο σ’ εμένα», ενώ ταυτόχρονα σημειώνει ότι από τη μία, ο McCartney είναι σαν να δίνει τις ευχές του να ευοδωθεί η σχέση του με την Ono, από την άλλη δε, είναι σαν να εκφράζει τη δυσαρέσκειά του που μεροληπτεί υπέρ του Lennon ως φίλος και συνεργάτης του. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ξέρω ότι ακούγομαι σαν αυτούς τους fan που ερμηνεύουν κατά βούληση, αλλά μπορείς να ακούσεις ότι αυτό το τραγούδι είναι για μένα. Το “Hey Jude”, μάλιστα, μου ακούγεται περισσότερο σαν “Hey John”, παροτρύνοντάς με υποσυνείδητα να ζήσω τον έρωτά μου με την Yoko».Το 1996 ο 33χρονος πλέον Julian δίνει 25.000 λίρες για να αποκτήσει τις σημειώσεις από τις ηχογραφήσεις. Το 2002, στον κατάλογο μιας άλλης δημοπρασίας για ένα αυθεντικό, όπως λέγεται, χειρόγραφο με τους στίχους, σημειώνει: «Είναι πολύ παράξενο να σκεφτείς ότι κάποιος έχει γράψει ένα τραγούδι για σένα. Τo Hey Jude με αγγίζει ακόμα». Και το παράξενο, αγγίζει κι εμάς ακόμα. Και όσο περισσότερες φορές το ακούμε τόσο περισσότερο μας αγγίζει και γίνεται «δικό» μας: σαν ένα γλυκό νανούρισμα ή ένα απαλό χάδι όταν ήμασταν πιο μικροί, μια πατρική ή φιλική συμβουλή όσο μεγαλώνουμε, κάθε φορά που νιώθουμε χαμένοι ή τα βλέπουμε σκούρα. Οδηγός επιβίωσης σε δύσκολες καταστάσεις, λοιπόν, το τραγούδι μας «σπρώχνει» να αδράξουμε την κάθε στιγμή και να βλέπουμε τα πάντα πιο αισιόδοξα γιατί ακόμα και την πιο οδυνηρή στιγμή, υπάρχει κάτι θετικό που μπορούμε να αποκομίσουμε. Αλλά σαφώς και δεν ταιριάζει μόνο σε στιγμές στενοχώριας ή πεσμένης ψυχολογίας. Αξίζει να είναι στο play κάθε πρωί όταν ξυπνάμε για μία δόση χαράς και ενθουσιασμού στην ψυχή μας. Μάλλον χρωστάμε και θα χρωστάμε στον Paul πολλές νότες αισιοδοξίας μας και γι’ αυτό, τον αγαπάμε λίγο περισσότερο!

https://youtu.be/y8ACNty077I

Κείμενο: Δήμητρα Παπαγεωργίου (Lavart)

Πηγές Φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7,  8