Βρωμιά του Robert Schneider και Κωνσταντίνος Φάμης. Μια ευτυχής συγκυρία. Πάντα με ενδιέφερε το συγκεκριμένο έργο. Με συγκινούσε βαθιά. Όταν, λοιπόν, ο Κωνσταντίνος έφερε την πρόταση να ανεβάσουμε αυτό το πολυδιάστατο έργο, χάρηκα ιδιαίτερα. Και γιατί θα είχα την ευκαιρία να διερευνήσω αυτό το τραγικά επίκαιρο έργο και για τη συνεργασία μου με τον Κωνσταντίνο.
Η Βρωμιά δεν είναι ένα απλώς αντιρατσιστικό έργο, αν και το βασικό του θέμα είναι η ιστορία ενός μετανάστη χωρίς χαρτιά, σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Αυτό είναι το πρώτο επίπεδο. Ο Άραβας Σαντ ήταν φοιτητής στην πατρίδα του. Ήρθε στην πολιτισμένη χώρα των ονείρων του, τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία της οποίας μελετούσε με πάθος. Είχε κι ένα κορίτσι στην πατρίδα του. Λιποτάχτησε και 5 χρόνια τώρα ζει σ’ ένα υπόγειο και βγαίνει από νύχτα σε νύχτα. Και πουλάει λουλούδια. Σ’ έναν κόσμο που δεν τον βλέπει με συμπάθεια. Ανάμεσα σε ανθρώπους που τον φοβούνται. Ανάμεσα σε ανθρώπους που τους φοβάται. Θέλει να ζήσει, αγαπάει τη ζωή, αλλά το χρώμα του δέρματός του τον προδίδει. Ξένος σε ξένη χώρα αλλά, κάθε μέρα που περνάει, όλο και πιο ξένος και από τη χώρα του. Δεν ανήκει πουθενά. Και δεν μπορεί να κάνει φίλους, σχέσεις. Δεν μπορεί να ζήσει. Ζει με τις νοσταλγικές αναμνήσεις της οικογένειάς του. Και κάποιες φωτογραφίες που ξεθωριάζουν, όπως και οι μνήμες του και μιλάει μόνος του. Πίνει για να μπορεί να αντέξει κάθε έξοδό του. Για να καταπολεμάει το φόβο του. Ένας άνθρωπος χωρίς χαρτιά, χωρίς ταυτότητα, χωρίς επώνυμο, δεν υπάρχει. Και δεν πρέπει να υπάρχει. Δεν πρέπει να ενοχλεί. Κι αυτό το ξέρει.
Μπορεί να είναι άλλο το χρώμα του δέρματος αλλά είναι ίδιο το χρώμα της μοναξιάς. Μπορεί να είναι άλλη η γλώσσα αλλά ο πόνος έχει την ίδια έκφραση στο σώμα και στο πρόσωπο. Μπορεί να είναι ξένος αλλά το ίδιο πληγώνεται από την αγένεια.
Η Βρωμιά είναι ένα έργο που θα ανεβαίνει συνέχεια. Γιατί, δυστυχώς, δε θα πάψει να μας αφορά. Γιατί παραμένει επίκαιρο και θα συνεχίσει να είναι, μέχρι να αγαπήσουμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας για να μπορέσουμε να αγαπήσουμε και τον άλλον. Βαθιά, ουσιαστικά. Ελπίζουμε να καταφέραμε να φωτίσουμε κάποιες από τις αλήθειες του έργου. Γιατί μας συγκλόνισε ο λόγος και η αλήθεια του. Γιατί τον αγαπήσαμε πολύ τον Σαντ και ελπίζουμε να τον αγαπήσετε κι εσείς.
Κείμενο: Κατερίνα Πολυχρονοπούλου
