https://www.youtube.com/watch?v=xqhFV3IiOhg
Η Διάθλασις Των Παίδων
Μέρος 13ο : Κεφάλαιο τέταρτο: Ζεϊμπέκικο
Παρένθεση:
Δεν είναι που περίμενα κάτι καλύτερο την εποχή εκείνη
Δεν είχα κανένα παράπονο, ιδιαίτερα, απ’ τον κόσμο
Περίμενα μία κατ’ αρχήν σοβαρότητα απ’ την πλευρά του Διευθυντή της Σχολής Α. αλλά όχι κάτι περισσότερο απ’ αυτό, και χωρίς καμιά υπερβολή. Ήταν μία εποχή που ένας άνθρωπος μπορούσε πολύ εύκολα να με πείσει. Δεν είχα ακόμη αντιστάσεις. Είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι οι πρώτες μας αντιστάσεις και καχυποψίες, αναπτύσσονται μέσα σε ένα περιβάλλον το οποίο υπήρξε 100% επιλογή μας. Είναι σαν να μπαίνουμε οικειοθελώς στη φυλακή. Όντως ο καθένας μπορούσε να με πείσει. Αυτό όμως που με θορύβησε ευθύς εξ’ αρχής στη σχολή Α., ήταν ότι προσπαθούσαν να με πείσουν.
Τι ανάγκη κι αυτή. Α, ναι! Και αυτήν τους την ανάγκη μου την επέβαλαν, σαν να ήτανε δική μου. Είναι παράδοξο. Επειδή είμαστε ανασφαλείς, αυτήν μας την ανασφάλεια την προβάλλουμε πάνω στους άλλους, και αυτό είναι το χάσμα των γενεών. Οι δάσκαλοί μας στην περίφημη Σχολή Α. ήτανε όπως σας είπα 40 χρονών. Αποσβολωμένοι με την μεγάλη τύχη που τους χαμογέλασε έστω και καθυστερημένα όπως πιστεύανε, προβάλανε επάνω μας την ανασφάλειά τους – από ενοχές – και ήτανε σε δεκαπλάσιο βαθμό πιο αυστηροί μαζί μας, απ’ ό, τι υπήρξανε με τους εαυτούς τους στην ηλικία μας. Βέβαια κάποιοι άλλοι δάσκαλοι θα βρέθηκαν να τους διαλύσουν κι αυτούς όταν βρίσκονταν στα είκοσί τους. Θυμάμαι ότι εκείνη την εποχή, εντός κι εκτός σχολής, υπήρχε μία υπερβολή σε σχέση με αυτό που προσπαθούσε η πατρίδα να μας μεταδώσει. Η γνώση, η κοινωνική καταξίωση, η παιδεία, όλα βρίσκονταν τόσο πιο ψηλά από εμάς, που έπρεπε να κάνουμε συνεχώς θυσίες για να καταφέρουμε έστω σε ένα ελάχιστο ποσοστό να κερδίσουμε μια θέση και έναν ρόλο μέσα στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Αγωνιζόμασταν και αγωνιούσαμε να αποκτήσουμε ταυτότητα αποδεκτή από τους άλλους. Όπως και οι άλλοι εξάλλου απέναντί μας. Για να αρέσουμε στο Κράτος (και στη Βία). Θα γινόμασταν μετριότητες όλοι, και έπρεπε και να κοπιάσουμε πολύ γι’ αυτό. Όχι μόνο είχαμε βρεθεί σε ένα σύστημα παιδείας του οποίου ο στόχος ήταν να μας ενοχοποιήσει, ως άσχετους – λες και στη Σχολή Α. θα έπρεπε να είχαμε πάει χωρίς να την έχουμε ανάγκη -, αλλά από την άλλη μας έκανε μονίμως να κυνηγάμε την ουρά μας, έρμαια ενός παράλογου συστήματος το οποίο σε εκδικείται για ένα έγκλημα που ακόμη δεν έχεις διαπράξει. Οπότε την αυστηρότητα των δασκάλων την θεωρούσαμε όχι μόνο λογική, αλλά και επιβεβλημένη. Το μόνο πράγμα που μαθαίναμε ήταν πώς να εθιζόμαστε στην υποταγή και πώς να αισθανόμαστε μονίμως ευλογημένοι που μας δόθηκε η ευκαιρία – ανάμεσα σε τόσους υποψήφιους – να υποταχθούμε εμείς οι συγκεκριμένοι. Παιδεία είναι κάποιοι που κάθονται απέναντι από κάποιους άλλους, και τους διορθώνουν. Μιας και είμαστε όλοι χαλασμένοι, βρίσκεται μία σχολή, και κάποιοι δάσκαλοι, που μας φτιάχνουν όπως θα έπρεπε να είμαστε. Φυσικά εάν δεν έχει ολοκληρωθεί η ανακατασκευή μας στο σχολείο, έρχεται η Ανώτερη και η Ανώτατη εκπαίδευση για να μας αποτελειώσει. Γι’ αυτό εκείνη την ημέρα που έκανα την αίτησή μου στην περίφημη Σχολή Α., περιφρόνησα τόσο πολύ τον Διευθυντή. Διαισθητικά τα είχα καταλάβει όλα, άλλα θα έπρεπε να περάσουν 20 ολόκληρα χρόνια για να τα συνειδητοποιήσω. Χαλασμένος λοιπόν κι εγώ, πέρασα τέσσερα ολόκληρα χρόνια κατάθλιψης μέσα στη Σχολή Α. Ήταν το πρώτο μάθημα, που το έμαθα και καλύτερα απ’ όλα. Πώς να μην μου αρέσει ο εαυτός μου.
Διαβάστε το 12ο αλλά και τα υπόλοιπα μέρη της νουβέλας εδώ.
Κείμενο: Θωμάς Βελισσάρης (Lavart)
Πίνακας: Ο Ζεϊμπέκικος, Γιάννης Τσαρούχης
