H Amy γεννιέται σαν σήμερα

Το κορίτσι – Η persona – Η φωνή

Με λίγα λόγια

Γεννημένη στο Λονδίνο στις 14 Σεπτεμβρίου του 1983, η Amy Winehouse έκανε τα πρώτα της βήματα στη μουσική βιομηχανία σε ηλικία 16 ετών, όταν ένας συμμαθητής της παρέδωσε στη δισκογραφική εταιρεία A&R μία κασέτα με demo εκτελέσεις της. Λίγο αργότερα υπέγραψε το πρώτο της δισκογραφικό συμβόλαιο με την Island/Universal και πραγματοποίησε την παρθενική της είσοδο στη δισκογραφία με το studio album Frank το 2003. Μολονότι κατά βάση jazz, η μουσική της Winehouse εξελίχθηκε σε ένα άκρως ενδιαφέρον μείγμα jazz, soul, pop και r&b ήχων, σημάδεψε ανεξίτηλα τη δεκαετία του 2000 και αποτέλεσε βασική επιρροή για πλήθος καλλιτεχνών που αναδείχθηκαν τα επόμενα χρόνια. Στην ολιγόχρονη πορεία της κατάφερε να αποσπάσει 5 βραβεία Grammy και να αφήσει σπουδαία μουσική παρακαταθήκη κυρίως με τα κομμάτια Back to Black, Rehab, Love Is a Losing Game και You Know I’m Not Good. “Έφυγε” ξαφνικά στις 23 Ιουλίου του 2011, έπειτα από υπερβολική δόση ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ στο σπίτι της στο βορειοδυτικό Λονδίνο.

Πρώτα βήματα & Frank

Η Amy Winehouse γεννήθηκε στην περιοχή του Southgate στη βρετανική πρωτεύουσα. Ο πατέρας της ήταν οδηγός ταξί, ενώ η μητέρα της δούλευε ως φαρμακοποιός. Ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής της η Amy ήρθε σε επαφή με τη “μαγεία” της jazz μουσικής, καθώς πολλοί από τους στενούς της συγγενείς – κυρίως από την πλευρά της μητέρας της – υπήρξαν διακεκριμένοι μουσικοί του εν λόγω είδους. Έχοντας περάσει μέσα από διάφορα rap, r&b και hip-hop σχήματα, η Winehouse ξεκίνησε να γράφει τα δικά της κομμάτια σε ηλικία 13 ετών, αμέσως μόλις απέκτησε την πρώτη της κιθάρα. Μέχρι και τα 18 της περίπου χρόνια εξάσκησε τις θεατρικές και φωνητικές της δυνατότητες σε σειρά μουσικοδραματικών σχολών μεταξύ των οποίων το Sylvia Young’s Theatre School, το BRIT, η σχολή του Southgate και η σχολή του Ashmole.

Το 1999 ο συμμαθητής και στενός της φίλος Tyler James κατέθεσε στη δισκογραφική εταιρεία A&R, στο δυναμικό της οποίας ανήκε, μία κασέτα με demo εκτελέσεις κομματιών από την Winehouse. Εκείνο το διάστημα οι παραγωγοί της εταιρείας αναζητούσαν να εντάξουν στο roster τους μία jazz ερμηνεύτρια και στο πρόσωπο – ή καλύτερα την φωνή – της Amy βρήκαν αυτό που επιθυμούσαν. Η ιδέα του Tyler James να προτείνει την Amy στάθηκε η αφορμή για τη γέννηση του παρθενικού της άλμπουμ με τίτλο Frank. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε στις 20 Οκτωβρίου του 2003, περιλάμβανε 13 τραγούδια και αποτέλεσε πηγή διθυραμβικών κριτικών, οι οποίες δεν δίστασαν μάλιστα να συγκρίνουν τις φωνητικές ικανότητες της νεαρής Amy με εκείνες των Sarah Vaughan και Macy Grey. Ο δίσκος αυτός, παραγωγή του Salaam Remi, πούλησε συνολικά περισσότερα από 1 εκατομμύριο αντίτυπα στο Ηνωμένο Βασίλειο, έλαβε τριπλά πλατινένια διάκριση, ενώ χάρισε στην Winehouse τις πρώτες τις επιτυχίες, Stronger Than Me (βραβείο Ivon Novelo) και Take The Box αλλά και υποψηφιότητες για βραβεία Mercury, BRIT και MOBO.

Όλο αυτό το διάστημα η Amy Winehouse είχε ήδη αρχίσει να αποκτά σε παγκόσμιο επίπεδο την φήμη της εξαιρετικά αισθαντικής φωνής με την ασταθή – ωστόσο – προσωπικότητα, τροφοδοτώντας τα ΜΜΕ με αμφιλεγόμενες εμφανίσεις εντός και εκτός σκηνής και δραματικά ενσταντανέ με τον σύντροφο και συνεργάτη της, Blake Fielder-Civil. Βασική αιτία της ταραχώδους συμπεριφοράς της τραγουδίστριας στάθηκε η “μύησή” της στις ναρκωτικές ουσίες και το αλκοόλ από τον Fielder-Civil, όπως ο ίδιος εξομολογήθηκε λίγα χρόνια αργότερα.

Back To Black

Το 2006 η δισκογραφική εταιρεία της Amy προτείνει την ένταξη της τραγουδίστριας σε πρόγραμμα απεξάρτησης, προκειμένου αυτή να αναρρώσει και να προχωρήσει στην κυκλοφορία του επόμενου studio album της. Αντ’ αυτού η ίδια απορρίπτει την πρόταση της εταιρείας και αποφασίζει να “μετουσιώσει” την εμπειρία της από τις ναρκωτικές ουσίες σε lead-single του επόμενού της δίσκου. Το κομμάτι Rehab, το οποίο εξιστορεί την περιπέτεια και την άρνηση της Winehouse να εισαχθεί σε κέντρο αποτοξίνωσης, κυκλοφόρησε στις 20 Οκτωβρίου του 2006, αποτελώντας τον προάγγελο του δεύτερου κατά σειρά άλμπουμ της τραγουδίστριας. Ολόκληρος ο νέος δίσκος κυκλοφόρησε μία εβδομάδα αργότερα, φέροντας τον χαρακτηριστικό τίτλο Back To Black.

Το Back To Black περιλάμβανε 12 εξ ολοκλήρου αυτοβιογραφικά κομμάτια εκ των οποίων ξεχώρισαν – εκτός από το ομώνυμο – τα Rehab, You Know I’m Not Good, Love Is A Losing Game και Tears Dry On Their Own. Η δυναμική του δίσκου εξασφάλισε το 2007 στην Amy το βραβείο BRIT για την Καλύτερη Γυναίκα Καλλιτέχνη στη Βρετανία (υποψήφια επίσης στην κατηγορία για το Καλύτερο Άλμπουμ) και την επόμενη χρονιά 5 βραβεία Grammy στις κατηγορίες Δίσκος της χρονιάς, Τραγούδι της χρονιάς, Ερμηνεία της χρονιάς και Καλύτερος Πρωτοεμφανιζόμενος Καλλιτέχνης. Το άλμπουμ κατάφερε πενταπλή πλατινένια διάκριση στο Ηνωμένο Βασίλειο και 1 εκατομμύριο αντίτυπα στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποτελώντας για την Αμερική το δυνατότερο δισκογραφικό ντεμπούτο από την Βρετανίδα καλλιτέχνη. Παράλληλα, βρέθηκε υποψήφιο και διακρίθηκε σε σειρά μουσικών θεσμών ανά τον κόσμο (Ivor Novello, MOBO Awards, MOJO Awards, World Music Awards, MTV Europe Music Awards κα). Το 2011, αμέσως μετά τον ξαφνικό χαμό της καλλιτέχνιδας, το Back To Black αναδείχθηκε ως το άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις του 21ου αιώνα στη Μεγάλη Βρετανία.

Η περιπέτεια και το τέλος

Η Amy Winehouse και ο Blake Fielder-Civil παντρεύτηκαν στις 18 Μαΐου του 2007 στο Μαϊάμι των Ηνωμένων Πολιτειών. Μέχρι και τη διάλυση του γάμου τους στα τέλη της επόμενης χρονιάς, το ζευγάρι είχε συλληφθεί αρκετές φορές εντός και εκτός των βρετανικών συνόρων για κατοχή ναρκωτικών ουσιών και βίαιες συμπεριφορές, εγκαινιάζοντας μία ακόμη εξαιρετικά σκοτεινή περίοδο στη ζωή της νεαρής τραγουδίστριας. Οι περιοδείες και οι δημόσιες εμφανίσεις της Winehouse ακυρώθηκαν, ενώ στις ευρωπαϊκές συναυλίες της στις αρχές του 2011 η εικόνα της ήταν αποκαρδιωτική. Τελευταία live εμφάνιση της Amy έγινε στο Βελιγράδι στις 18 Ιουνίου, όπου η καλλιτέχνις δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το πρόγραμμά της και αποσύρθηκε.

Στις 23 Ιουλίου του 2011 η 27χρονη Amy Winehouse “έφυγε” από τη ζωή στο σπίτι της στο Camden του Λονδίνου. Η ιατροδικαστική έρευνα απέδωσε τον θάνατό της σε υπερβολική δόση ηρωίνης και αλκοόλ.

Επίλογος

Παρά την βραχύβια παρουσία της στο μουσικό στερέωμα, η εξόχως χαρισματική περσόνα της Amy Winehouse της έδωσε επάξια μια θέση στο πάνθεον των μουσικών ειδώλων παγκοσμίως. Η μουσική και η εικόνα της άσκησε και εξακολουθεί να ασκεί σπουδαία επιρροή στους σύγχρονους, ανερχόμενους καλλιτέχνες της jazz, soul και r&b σκηνής, αποδεικνύοντας πως παρά το νεαρό της ηλικίας της, η Amy είχε μία τεράστια καλλιτεχνική σφραγίδα που δυστυχώς δεν πρόλαβε να αξιοποιήσει στο έπακρο.

Οι συνεργασίες της με τους Tony Bennett (Body & Soul, 2011) και Quincy Jones (It’s My Party, 2010), μολονότι επισκιάστηκαν από τις προσωπικές της περιπέτειες και, στη συνέχεια, από την είδηση του αιφνίδιου θανάτου της, θα αποτελούν για πάντα δύο από τις λαμπρότερες στιγμές της καριέρας της και δικές μας αγαπημένες. Έξι χρόνια μετά, το Back To Black δεν λέει ακόμη να ξεθωριάσει από τις playlists των ονείρων μας και το μαύρο του χρώμα – το χρώμα-σύμβολο της ψυχοσύνθεσης της Amy – παραμένει ένα από τα λίγα μαύρα “πράγματα” που φωτίζουν τις ψυχές και τις μουσικές μας.

Προτάσεις 

Δείτε: το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ για την ζωή της Amy Winehouse του σκηνοθέτη Asif Kapadia (Amy, 2015)

Διαβάστε: την βιογραφία της Amy Winehouse από τον δημοσιογράφο Chas Newkey-Burden (Amy Winehouse: The Biography 1983-2011, 2011)

Κείμενο: Γιάννης Καρακασίδης (Lavart) 

Πηγές φωτογραφιών: [billboard.com] | [decorandstyle.co.uk]