Πράξη πρώτη: Παίρνει το κείμενο στα χέρια του και δουλεύει με ζήλο να κατανοήσει τον χαρακτήρα που θα ανεβάσει στο θεατρικό σανίδι. Με τον ίδιο ζήλο που δουλεύει τον ίδιο του τον εαυτό.
Πράξη δεύτερη: Σκηνοθετεί, έχοντας βοηθό την εμπειρία της προηγούμενης παράστασης, προσπαθώντας να δώσει κάτι . Σχεδιάζει μία παράσταση, από την αρχή έως το τέλος, χωρίς να παραμελεί την παραμικρή λεπτομέρεια, κατευθύνοντας τον ηθοποιό σε μονοπάτια όπως εκείνος τα έχει φανταστεί.
Πράξη τρίτη: Προβολείς, παράσταση και ένα κοινό να χειροκροτεί, περιμένοντας το επόμενο σκηνοθετικό «θαύμα» του Γιώργου Νανούρη.
Το ταλέντο του αναμφισβήτητο και κάθε σκηνοθεσία του, παρότι μοναδική, είναι ντυμένη με την αύρα του. Δεν επαναπαύεται στις επιτυχίες και δημιουργεί πάντα με γνώμονα το καινούριο, το διαφορετικό. Έτσι, καταπιάστηκε με τον Αίαντα, το πρώτο του αρχαίο δράμα, κατόπιν πρόσκλησης του Μιχάλη Σαράντη. Σε συνεργασία και με τον ζωγράφο Απόστολο Χαντζαρά, επεδίωξαν να μας μυήσουν σε μία δική τους μορφή τραγωδίας, πιο ζωντανή, στην οποία το κοινό μεταφέρεται επί σκηνής. Τα πρώτα σχόλια και κριτικές, δικαίωσαν την αντισυμβατική μορφή που χάρισαν στο δράμα του Σοφοκλή, επιβεβαιώνοντας μεταξύ άλλων και τη σκηνοθετική δεινότητα του Γιώργου.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Για να χτίσεις πάνω σε ένα χαρακτήρα σαν σκηνοθέτης, πρέπει να τον έχεις κατανοήσει σε βάθος. Μπορείς με σιγουριά να πεις ότι γνωρίζεις τον εαυτό σου τόσο καλά όσο τους χαρακτήρες των παραστάσεών σου;
Γιώργος Νανούρης – Φυσικά όχι. Η αυτογνωσία είναι μια διαδικασία σε συνεχή εξέλιξη, ο εαυτός μας δεν είναι ρόλος με αρχή μέση και τέλος, γραμμένος σε ένα χαρτί για να κάτσουμε τόσο εύκολα να το να αναλύσουμε σε βάθος. Εξελίσσεται αλλάζει διαρκώς και προχωράει, αν φυσικά είσαι διατεθειμένος να το κάνεις.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Υπάρχουν για εσένα απαράβατοι κανόνες στη σκηνοθεσία;
Γιώργος Νανούρης – Δεν το έχω θέσει στον εαυτό μου ποτέ με αυτόν τον τρόπο, ως “απαράβατο κανόνα” δηλαδή, όμως σίγουρα πάντα προσπαθώ να δουλέψω πολύ με τον ερμηνευτή, τον λόγο, το σώμα, να χρησιμοποιήσω δηλαδή όλα τα εκφραστικά του μέσα. Ο εκάστοτε καλλιτέχνης είναι ένα υλικό στα χέρια μου και προσπαθώ να τον κάνω να με εμπιστευτεί ώστε τελικά να μου επιτρέψει να χρησιμοποιήσω αυτό το υλικό όπως πιστεύω. Επίσης πρωτεύοντα ρόλο στις παραστάσεις μου παίζουν τα φώτα και η μουσική.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Κινείσαι μεταξύ δύο ρόλων: του ηθοποιού και του σκηνοθέτη. Πιστεύεις ότι ο πρώτος σε βοηθάει να φέρεις εις πέρας καλύτερα τον δεύτερο;
Γιώργος Νανούρης – Αναμφισβήτητα. Ως ηθοποιός ξέρω ακριβώς τι περνάει ο ερμηνευτής επάνω στη σκηνή, τις αγωνίες, τα ερωτηματικά, την ανασφάλεια.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Ανάμεσα σε εσένα και στους θεατρικούς μονολόγους έχει αναπτυχθεί, ένα ειδύλλιο. Ποιο στοιχείο είναι αυτό που σε τραβάει σε εκείνους;
Γιώργος Νανούρης – Είναι κάτι που έχει συμβεί τυχαία, όχι συνειδητά. Αυτό όμως που σίγουρα ξέρω είναι ότι επειδή οι παραστάσεις που φτιάχνω είναι πολύ προσωπικές και ως επί το πλείστον χειροποίητες, το να δουλεύω μόνο με έναν ή δυο ανθρώπους είναι κάτι που διευκολύνει πολύ αυτόν τον τρόπο δουλειάς.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Θα τολμούσες να σκηνοθετήσεις έναν μονόλογο, που θα ενσάρκωνες εσύ ο ίδιος;
Γιώργος Νανούρης – Σε αυτή τη φάση της ζωής μου όχι. Αργότερα ίσως..
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Ας περάσουμε τώρα στον Αίαντα. Η ιδέα για την παράσταση ήταν του Μιχάλη Σαράντη. Την περιεργάστηκε 4 χρόνια, όπως έχει δηλώσει, και μετά σε κάλεσε να την υλοποιήσετε. Ποια η αρχική σου αντίδραση, εφόσον θα ήταν και η πρώτη σου επαφή με το αρχαίο δράμα;
Γιώργος Νανούρης – Μου άρεσε η ιδέα αν και τη βρήκα πολύ δύσκολη και ριψοκίνδυνη. Όμως επειδή ακριβώς ήταν η πρώτη φορά που θα καταπιανόμουν με τραγωδία ήθελα να είναι και με έναν τρόπο μη συμβατικό. Από τα αποτελέσματα της παράστασης, τις κριτικές και τη μεγάλη προσέλευση του κόσμου μπορώ νομίζω να πω, ότι το πείραμα πέτυχε.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Πόσο απαιτητική από πλευρά σκηνοθεσίας ήταν η ενσάρκωση εννέα διαφορετικών προσωπικοτήτων από έναν μονάχα ηθοποιό, χωρίς μάλιστα να αλλάζει την εξωτερική του εμφάνιση; Τι έπρεπε να προσέξεις περισσότερο;
Γιώργος Νανούρης – Ήθελα εξ αρχής να μην υπάρχει κανένα εξωτερικό χαρακτηριστικό γνώρισμα στην αλλαγή των ρόλων, οπότε οι αποχρώσεις έπρεπε να είναι πολύ λεπτές αλλά ταυτόχρονα διακριτές ώστε να μη χαθεί σε καμιά στιγμή η ροή της ιστορίας και να καταλαβαίνει πάντα ο θεατής ποιος ήρωας μιλάει. Με τη συμμετοχή του Απόστολου Χαντζαρά που δρα καταλυτικά και αυτός στην αφήγηση της ιστορίας αυτό επετεύχθη. Ο Μιχάλης είναι εξαιρετικός ερμηνευτής, ένα σπουδαίο υλικό, μια μηχανή θα έλεγα, αυτό που κάνει δεν θα μπορούσε να το κάνει ο οποιοσδήποτε και έχει κουραστεί πολύ για αυτό το δύσκολο εγχείρημα.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Ακόμα και η σχέση μεταξύ πλατείας και σκηνής ανατρέπεται, με τους θεατές να είναι γύρω από τον Μιχάλη. Πόσο διαφορετική θεωρείς θα είναι η εμπειρία για το κοινό, αλλά και πόσο αλλάζουν τα δεδομένα για τον ηθοποιό;
Γιώργος Νανούρης – Σχεδόν όλοι μας λένε ότι δεν έχουν ξαναανέβει σε σκηνή θεάτρου και αυτό από μόνο του είναι ήδη κάτι διαφορετικό. Θέλαμε να είναι το κοινό πολύ κοντά με τους ερμηνευτές ώστε να δημιουργηθεί κάτι το ιερό μεταξύ τους, σαν μια μυστική συμφωνία μεταξύ κοινού-καλλιτεχνών, ένα είδος εκκλησίας. Το ίδιο ισχύει και απ τη μεριά του ηθοποιού και του ζωγράφου.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Ο Απόστολος Χαντζαράς προσφέρει επίσης απλόχερα το ταλέντο του στο θεατρικό σας εγχείρημα. Πώς υπήρξε η συνεργασία και με αυτή τη μορφή της τέχνης; Η σκηνοθεσία σου επηρέασε και τον Απόστολο ή εκείνος κινήθηκε περισσότερο μόνος;
Γιώργος Νανούρης – Ήταν όλα πολύ καινούρια και άγνωστα για τον Αποστόλη. Και πολύ δύσκολα. Ένας καλλιτέχνης που έχει μάθει να δουλεύει μόνος του με τα δικά του ωράρια στο ατελιέ του, εδώ έπρεπε να συντονιστεί με τη ροή της παράστασης, να μάθει όλο το κείμενο απ έξω, να ετοιμάζει τα έργα του με απόλυτη ακρίβεια σε συγκεκριμένους χρόνους, πάνω σε συγκεκριμένες ατάκες, φώτα, μουσικές και όλα αυτά να τα κάνει πάνω σε μια σκηνή θεάτρου, μπροστά σε κοινό! Για τον Αποστόλη όλο αυτό είναι ένα καινούριο σύμπαν, μια ολοκαίνουρια εμπειρία και μπορώ να πω ότι μετατοπίστηκε και προσαρμόστηκε πάρα πολύ, μιας και εμείς είμαστε ήδη στο πεδίο μας. Δούλεψε τρομερά για να γίνει ένα με την παράσταση και τελικά τα κατάφερε.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Οι περισσότεροι τρέμουν μπροστά στη μοναξιά και εσύ δηλώνεις «άνθρωπος μοναχικός». Τι σε γοητεύει σε εκείνη;
Γιώργος Νανούρης – Είμαι μοναχικός εκ των πραγμάτων, θέσει περισσότερο και όχι τόσο φύσει. Δεν μπορώ να πω ότι με γοητεύει κάτι σε αυτό αλλά δεν με τρομάζει κιόλας. Μου είναι πολύ εύκολο να περνάω ώρες μόνος, πολλές φορές το αποζητώ κιόλας, χωρίς αυτό να είναι καλό ή κακό. Στο θέατρο περιστοιχίζομαι πάντα από πολλούς και διαφορετικούς κάθε φορά ανθρώπους οπότε ίσως λειτουργεί εξισορροπιστικά το άλλο. Άλλο η μοναχικότητα, άλλο η μοναξιά.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Σε μία παλαιότερη συνέντευξη σου, είχα διαβάσει πως πριν κάνει πρεμιέρα το «Χειρόγραφο» με την Χάρις Αλεξίου, το άγχος ήταν μεγάλο. Έχεις άγχος μήπως απογοητεύσεις το κοινό ή μήπως απογοητεύσεις εσένα τον ίδιο;
Γιώργος Νανούρης – Πρώτα απ όλα έχω άγχος μην απογοητεύσω τους καλλιτέχνες που με εμπιστεύτηκαν. Μετά μήπως αυτό που έχω σκεφτεί δεν καταφέρω να βρω τον τρόπο να το υλοποιήσω. Όσο αυξάνεται η προσδοκία από τους άλλους τόσο θες περισσότερο να πάνε όλα καλά.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Υπάρχει κάποια περίοδος της ζωής σου που νοσταλγείς και θα ήθελες να ξαναγευτείς; Γιατί;
Γιώργος Νανούρης – Δεν κάνω καθόλου τέτοιου είδους σκέψεις. Αν όμως μου λείπει κάτι σε σχέση με το παρελθόν, είναι η ανεμελιά.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Είσαι αυστηρός κριτής, όταν έρχεται η ώρα να σταθείς απέναντι από εσένα;
Γιώργος Νανούρης – Δυστυχώς είμαι περισσότερο απ όσο θα έπρεπε και ίσως αν δεν μου το επεσήμαναν οι κοντινοί μου άνθρωποι να μη το έβλεπα κιόλας. Τώρα που το είδα πρέπει λίγο να το δουλέψω και αυτό…
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Η «Κατερίνα», έργο του Κορτώ, ανεβαίνει για 5η συνεχόμενη χρονιά στο θεατρικό σανίδι. Το κοινό ξεχώρισε αυτή την παράσταση, αλλά θα ήθελα να μάθω γιατί στράφηκες εσύ σε αυτό το έργο;
Γιώργος Νανούρης – Η αληθινή ιστορία της μάνας ενός ανθρώπου που ζει δίπλα μας, που έπασχε από διπολική διαταραχή, αυτοκτονεί και διηγείται η ίδια- ούσα νεκρή- την ιστορία της, μου κίνησε τρομερά το ενδιαφέρον.
Ελεάννα Σκιαδά (Lavart) – Κάθε καινούριο έργο που καταπιάνεσαι το δουλεύεις ανεπηρέαστος από την επιτυχία του προηγούμενου, αφού όπως έχει αναφέρει παλαιότερα κάθε παράσταση είναι «αυτόνομη». Έχουν όμως όλες οι παραστάσεις που φτάνουν τελικά στο σανίδι, κάτι που να σε θυμίζει; Κάποιο στοιχείο που να αντανακλά τον Γιώργο;
Γιώργος Νανούρης – Σίγουρα υπάρχει μια συγκεκριμένη αισθητική μιας και ο ίδιος άνθρωπος είμαι, όμως προσπαθώ κάθε φορά να κάνω κάτι εντελώς διαφορετικό απ’ το προηγούμενο. Ναι, σε κάθε παράσταση μηδενίζεις και αρχίζεις απ την αρχή, όμως κάθε φορά κουβαλάς λίγη απ την εμπειρία της προηγούμενης παράστασης και αυτό αθροιστικά νομίζω σε πάει παρακάτω. Κάθε παράσταση έχει τη δική της πορεία, τύχη, αστέρι, όπως θέλετε πείτε το. Και αυτό είναι ταυτόχρονα πολύ αγχωτικό αλλά και τρομακτικά ενδιαφέρον.
Συνέντευξη: Ελεάννα Σκιαδά (Lavart)
Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης
*Ο «Αίας» σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη θα ανέβει τέλη Ιανουαρίου στο θέατρο Αυλαία.
