Το Τελλόγλειο υποδέχεται τον Έλληνα γλύπτη με την έκθεση “Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν”
Από το Σάββατο 19 Φεβρουαρίου έως και την Κυριακή 5 Ιουνίου, το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ ανοίγει τις πόρτες του στον κόσμο του Γιανούλη Χαλεπά, μέσα από την έκθεση “Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν”. Αφετηρία της έκθεσης αποτέλεσε η απόκτηση ενός μεγάλου αριθμού γλυπτών και σχεδίων του από το Ίδρυμα Ωνάση. Τα γλυπτά και τα σχέδια αποτελούν μέρος της συλλογής της Ειρήνης και Βασιλείου Χαλεπά, των ανιψιών του καλλιτέχνη, στην οποία διασώζονται σημαντικά έργα της πρώτης (1870-1878), της δεύτερης (1902-1930) και της τρίτης περιόδου (1930-1938) της καλλιτεχνικής του παραγωγής.
Πιο συγκεκριμένα, θα εκτεθούν πάνω από 150 έργα, συμπεριλαμβανομένων γλυπτών, σχεδίων και κατάστιχων. 80 από αυτά προέρχονται από τη Συλλογή του Ιδρύματος Ωνάση ενώ τα υπόλοιπα ανήκουν στη Συλλογή Έργων Τέχνης του Τελλογλείου, την Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, το Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού (ΙΤΗΠ) Τήνου, το Μουσείο Γιανούλη Χαλεπά Πύργου, Τήνου αλλά και σε ιδιωτικές συλλογές. Μαζί με τα γνωστά γλυπτά του Χαλεπά, όπως το “Παραμύθι της Πεντάμορφης”, ο “Οιδίπους και Αντιγόνη” και η “Μοντέρνα Κυρία”, βρίσκονται και δύο γλυπτά τα οποία εκτίθενται για πρώτη φορά, ένα από τα οποία αποτελεί η “Ευτυχία”, μια προτομή της ξαδέρφης του γλύπτη.
Ο τίτλος της έκθεσης “Γιανούλης Χαλεπάς: Δούναι και Λαβείν” είναι εμπνευσμένος από τα κατάστιχα της επιχείρησης του πατέρα του, μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις μαρμαρογλυπτικής. Μετά τον θάνατό του, η επιχείρηση διαλύθηκε και τα κατάστιχα χρησιμοποιήθηκαν από τον Χαλεπά ως χαρτί σχεδιασμού.
“Σε όλο το έργο του Γιανούλη, το «αμφίδρομο» δίνω-παίρνω, κατά το ΔΟΥΝΑΙ και ΛΑΒΕΙΝ στα κατάστιχα λογαριασμών της επιχείρησης του πατέρα του, μοιάζει μοιραία να καθορίζει τη διαδικασία της δημιουργικής του πορείας, αποδεικνύοντας τη δύναμη της αμοιβαιότητας στον καλλιτεχνικό τομέα. «Λαβείν», δηλαδή δάνεια, αναφορές, επιδράσεις από έργα του πατρικού εργαστηρίου ή άλλους συνεργαζόμενους καλλιτέχνες (π.χ. αναφορές στον Ξυλοθραύστη του Φιλιππότη ή στο ανάγλυφο Καλλιβούρσου), ή από έργα της αρχαιότητας (προτομή Δημητρίου Πολιορκητή, μικρό κεφάλι κόρης από αττικό επιτύμβιο, Αφροδίτη Άργους κ.ά.), στα οποία στηρίζει συχνά το δικό του, νέο δημιούργημα. Αλλά και «Δούναι», δηλαδή νέα δική του δημιουργία, παραγωγή, στο πατρικό εργαστήριο, όπως η Κοιμωμένη, ο Σάτυρος και ο Έρωτας, το Άγαλμα κόρης (Πύργος Τήνου), το επιτύμβιο της οικογένειας Β. Φωτίου και η σημασία τους για τον Άγγελο στο Βουκουρέστι, τον Άγγελο στο Λεωνίδιο κ.ά. Επίσης, αυτοαναφορές σε έργα της πρώτης περιόδου, αλλά και, αργότερα στην Αθήνα, επιστροφές σε θέματα της Τήνου αναδεικνύουν –παρ’ όλους τους περιορισμούς που επιβάλλουν οι εξωτερικές δύσκολες συνθήκες της ζωής του– μια έντονη δημιουργικότητα με πληθωρικούς ρυθμούς, ιδιαίτερα στα τελευταία χρόνια της ωριμότητας, χωρίς σκοπιμότητες, εξωτερικούς συμβιβασμούς σε μόδες, μοντερνισμούς ή τεχνοτροπίες. Στο έργο του μοιάζει τελικά να αποτυπώνονται συμπυκνωμένα οι εσωτερικές διεργασίες ελευθερίας επιλογών και έκφρασης που χαρακτηρίζουν τη γνήσια δημιουργία στην τέχνη” γράφει για την έκθεση η Γενική Διευθύντρια του Τελλογλείου Ιδρύματος, Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά.
Στο κείμενο του καταλόγου, ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου δηλώνει: “Με την έκθεση ‘Δούναι και λαβείν’ τονίζονται οι ανταλλαγές ανάμεσα σε μορφές και μοτίβα στο έργο του Χαλεπά. Τα δάνεια και οι αναφορές σε γλύπτες σύγχρονούς του ή παλιότερων εποχών. Αυτή την ανατρεπτική δύναμη της αμοιβαιότητας είναι που αγκαλιάζει το Ίδρυμα Ωνάση. Τη δημιουργία του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, ακόμη και όταν συγκρούεται με τους κανόνες που άλλοι έχουν θέσει. Μια περιγραφή για τον κόσμο, έξω από καλούπια, χωρίς βεβαιότητες, αλλά με πίστη στο προσωπικό πάθος. Ο Χαλεπάς μάς θυμίζει ότι πολλοί μπορούν να κατασκευάζουν, αλλά λίγοι δημιουργούν”.
Το κοινό θα μπορεί να επισκεφθεί την έκθεση από το Σάββατο 19 Φεβρουαρίου στις 10:00 μέχρι και την Κυριακή, 5 Ιουνίου 2022. Την επόμενη ημέρα, Κυριακή 20 Φεβρουαρίου στις 11:30 και στις 12:30 θα πραγματοποιηθούν και οι πρώτες ξεναγήσεις κοινού.
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 9:00-14:00, Τετάρτη 9:00-14:00 & 17:00-21:00, Σάββατο και Κυριακή 10:00-18:00, Δευτέρα κλειστά. Τηλ. Υποδοχής του Ιδρύματος: 2310247111.
Απαραίτητη είναι η επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή πιστοποιητικού νόσησης, μαζί με αστυνομική ταυτότητα ή δίπλωμα οδήγησης ή διαβατήριο ή άλλο αποδεικτικό ταυτότητας. Οι ανήλικοι επισκέπτες από τεσσάρων (4) έως και δεκαεπτά (17) ετών δύνανται να προσκομίζουν, εναλλακτικά, δήλωση αρνητικού αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test). Ο έλεγχος πρέπει να διενεργείται έως και είκοσι τέσσερις (24) ώρες πριν από την προσέλευση στον χώρο. Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική σε όλους τους χώρους του Ιδρύματος.
