(Αφανείς ήρωες)
[dropcap size=big]Τ[/dropcap]ρίτη 22 Μαρτίου, μαζί με τα εγκαίνια της έκθεσης του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, «Η γυναίκα στην ελληνική επανάσταση», έρχεται στην επιφάνεια η κρυφή δύναμη του τότε, φέροντας γένος θηλυκό.
Πίνακες ζωγραφικής, διακοσμητικά σκεύη, επιστολές, αφιερώματα και συγγράμματα παρατίθενται στολισμένα με εκθεσιακό ταπεραμέντο και παρουσιάζουν σε πρωταγωνιστικό ρόλο τον αφανή ήρωα της ελληνικής επανάστασης.
Όσο κι αν παραμένει απαρατήρητο γεγονός, η υποβόσκουσα αντίσταση του ’21 είχε γυναικείο χαρακτήρα. Αξιοσημείωτος αριθμός ελαιογραφιών διαδραματίζει σκηνές μαχών, εκδίωξης και αιχμαλωσίας, εντός των οποίων γίνεται πάντα αισθητή η παρουσία ανώνυμων ηρωίδων. Μητέρες μαχόμενες κρατώντας μωρά στην αγκαλιά τους, γυναικόπαιδα στο φόντο του σκλαβοπάζαρου, σκηνές αποχαιρετισμού συζύγων και μητέρας-γιου, καθώς και εικόνες θυσιών στο όνομα της απελευθέρωσης (όπως της Δέσπως Βότση) σκιαγραφούν ένα μεγάλο μέρος της αγωνιστικής πραγματικότητας, αποδίδοντας την ευαισθησία αλλά και την μαχητικότητα που χαρακτήριζε τη γυναίκα της ελληνικής επανάστασης.
[dropcap size=big]Π[/dropcap]ληθώρα επιπρόσθετων πορτρέτων, απεικονίσεις γυναικών που έδωσαν τη δική τους ηρωική πινελιά στα βιβλία της ιστορίας, εκτίθενται με περίσσια υπερηφάνεια, δικαιώνοντας το γένος τους και εμπνέοντας το σεβασμό. Οι υπογραφές των Μ. Μαυρογένους, Λ. Μπουμπουλίνας, Ρ. Μπότσαρη και Δ. Κανάρη αποτελούν επάξια αντιπροσώπευση της καταλυτικής δράσης του φύλου.
Η παρούσα έκθεση υπερασπίζει την τάση προς ισότητα των δύο φύλων δύο αιώνες πριν, παρουσιάζοντας την ικανότητα της γυναίκας να μάχεται, να υπερασπίζεται και να λαμβάνει μέρος σε εθνικά ζητήματα, διατηρώντας την ιδιότητά της ως προστάτιδα της οικογένειας και παράλληλα εξελίσσοντάς την σε προστάτιδα του έθνους.
Μία ανατρεπτική συλλογή, ικανή να προβληματίσει σχετικά με τους κοινωνικούς ρόλους τόσο της εποχής εκείνης όσο και του σήμερα!
Κείμενο: Λυδία Νικολαΐδη (Lavart)
Φωτογραφίες: Διάνα Σεϊτανίδου (Lavart)