«Ο Πρίγκιπας με το φλιτζανάκι»
Μπορεί η ανθρωπιά να συμπυκνωθεί σε 207 σελίδες;
Όταν ο νεαρός Αφγανός Ρεζά μετακομίζει στο σπίτι της Εμιλί, του Φαμπρίς και των δύο γιων τους, του Νοέ και του Μάριο, όλα αλλάζουν: το παιδικό δωμάτιο των δύο αγοριών, τα περιεχόμενα του ψυγείου στο μικρό διαμέρισμα του Παρισιού -μα, πάνω απ’ όλα, η καθημερινότητα, η επικοινωνία και η ζωή της οικογένειας. Μέσα σ’ ένα περιβάλλον όπου η αγάπη ρέει αστείρευτη, ο Ρεζά ξεδιπλώνει αργά αλλά σταθερά την ιστορία του μπροστά στα μάτια της καινούργιας του οικογένειας, ανοίγοντας παράλληλα τα φτερά του για ένα καινούργιο ξεκίνημα με καινούργια όνειρα.
Βραβευμένο από την Εθνική Ομοσπονδία Βιβλιοθηκών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων της Γαλλίας, το βιβλίο Ο Πρίγκιπας με το φλιτζανάκι (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις) αποτελεί ένα ημερολόγιο όπου καταγράφεται η ιστορία της φιλοξενίας ενός Αφγανού πρόσφυγα από τη συγγραφέα Εμιλί ντε Τυρκέμ και την οικογένειά της⋅ ξεκινώντας από την προετοιμασία του σπιτιού για την άφιξη του Ρεζά -την 1η Φεβρουαρίου- κάθε μέρα και κάθε αφήγηση είναι μοναδική, με μικρές ιστορίες και γεγονότα που σού ζεσταίνουν την καρδιά ενώ γυρνάς τις σελίδες. Η ντε Τυρκέμ έχει συμπεριλάβει και μερικά ποιήματά της εντός του Πρίγκιπα, τα οποία είναι εξαιρετικά καλογραμμένα και συγκινητικά και σε συνδυασμό με την απολαυστική πεζογραφία, συνθέτουν ένα αξιοσημείωτο και τρομερά ενδιαφέρον ανάγνωσμα.
Η Le Monde έγραψε: «για τον Ρεζά έχουμε την εντύπωση ότι μόλις και τον αγγίζουμε με τις άκρες των δαχτύλων μας, χωρίς ποτέ να καταφέρνουμε να τον κατανοήσουμε πλήρως». Πράγματι, η φιγούρα του νεαρού πρόσφυγα σε ορισμένα σημεία του βιβλίου γίνεται θολή και απομακρυσμένη- μόνο για να μας θυμίσει όμως στ’ αλήθεια το πόσο συνθλίβει το ανθρώπινο πνεύμα ο πόλεμος, η απώλεια, ο διωγμός και οι διακρίσεις. Όσο για το πρόβλημα επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια, καθώς ο αγαπητός Ρεζά μαθαίνει ακόμη γαλλικά και δε μιλά παρά μόνο σπαστά, εκτός από το ότι παρέχει πολλές στιγμές γέλιου, ξεπερνιέται στη στιγμή με ένα μαγικό τρόπο: εκείνον της θέλησης και της επιμονής.
Το μήνυμα του Πρίγκιπα με το Φλιτζανάκι εκτείνεται πέρα από τις αριθμημένες σελίδες του και είναι πολύ βαθύτερο, ιδιαίτερα αν αντιληφθούμε το ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο εντός του οποίου εκτυλίσσεται η ιστορία που διηγείται. Η ακροδεξιά ρητορική του κόμματος Εθνική Συσπείρωση της Μαρί Λε Πεν απολαμβάνει πλέον σταθερά αυξανόμενη δημοτικότητα στη Γαλλία: σύμφωνα με μία στατιστική έρευνα της εταιρείας δημοσκοπήσεων Institut français d’opinion publique (IFOP), γίνεται λόγος για «μονομαχία» ανάμεσα στον Εμανουέλ Μακρόν και στη Μαρί Λεπέν στις επόμενες εκλογές του 2022, αφήνοντας τις υπόλοιπες πολιτικές φυσιογνωμίες σε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά – ο Μακρόν και η Λεπέν αντίστοιχα αναμένεται να λάβουν από 23 έως 27% των συνολικών ψήφων, σύμφωνα με την έρευνα. Οι αμφιλεγόμενες απόψεις της ηγέτιδας της Εθνικής Συσπείρωσης σχετικά με το μεταναστευτικό και ειδικότερα με τους «μη Ευρωπαίους μετανάστες», αλλά και η προτεραιότητα που υποσχέθηκε να δώσει στους «ντόπιους Γάλλους» φαίνεται να είναι εκείνες που ώθησαν τελικά τους περισσότερους ψηφοφόρους του κόμματος να το στηρίξουν στις εκλογές του 2017, ενώ κινητοποιήθηκαν παράλληλα από την περιφρόνησή τους για τους υπόλοιπους κομματικούς σχηματισμούς- πάνω από 60% ψήφισε υπέρ της Λε Πέν ως ένδειξη διαμαρτυρίας σύμφωνα με μία έρευνα του IFOP που δημοσιεύτηκε το 2017. Η οπτική της ντε Τυρκέμ αποτελεί πραγματική ένεση ανθρωπιάς στη σάρκα της γαλλικής κοινής γνώμης και τρέπει τον αναγνώστη μακριά από τον κίνδυνο εξοστρακισμού του διαφορετικού, προβάλλοντας ως κοινό παρονομαστή όλων μας την ανάγκη και το δικαίωμα για μία αξιοπρεπή και ασφαλή ζωή.
Πίστη στην ανθρωπότητα, συγκίνηση, συνείδηση είναι το τρίπτυχο της επίγευσης που αφήνει το βιβλίο της ντε Τυρκέμ στον αναγνωστικό ουρανίσκο. Κατατροπώνοντας τυχόν προκαταλήψεις και στερεότυπα, ο Πρίγκιπας με το φλιτζανάκι όχι μόνο θα σάς κάνει να χαμογελάσετε, αλλά και να βυθιστείτε σε σκέψεις σχετικά με την επικαιρότητα και την -σπάνια αλλά ακόμη υπάρχουσα- αδελφοσύνη μεταξύ των ανθρώπων: σίγουρα προτεινόμενο!
Το παρόν άρθρο συντάχθηκε από τη Μαρία Στεφιάδου (Lavart)