“That which does not kill us, makes us stranger” είπε ο Trevor Goodchild στο επεισόδιο της σειράς Aeon Flux, “Thanatophobia”
Πολλές cult σειρές ενσαρκώνουν πια τον ορισμό της λέξης «νοσταλγία», αλλά λίγες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως μία υπερβατική αντιθετική στάση σε σχέση με την mainstream τηλεοπτική παραγωγή. Αρκετές σειρές μπόρεσαν να ενσαρκώσουν τον παραπάνω ισχυρισμό εν μέρει, αλλά καμία στην ολότητα του όπως η σειρά κινουμένων σχεδίων Aeon Flux (στυλιζαρισμένος τίτλος: Æon Flux). Ο Peter Chung σκηνοθέτησε αυτή την σειρά κινουμένων σχεδίων που προβλήθηκε στο Liquid Television μέρος του προγράμματος του MTv, στην Αμερική από το 1991 έως το 1995. Δημιουργήθηκε αρχικά ως σειρά έξι ταινιών μικρού μήκους, ακολουθούμενη, το 1992, από πέντε ανεξάρτητα σύντομα επεισόδια. Το 1995, μια σεζόν δέκα επεισοδίων μισής ώρας προβλήθηκε ως αυτόνομη σειρά. Ο τελευταίος κύκλος των δέκα επεισοδίων αποτελεί και η μόνη διαλογική «ξενάγηση» (guided tour) στον κόσμο της μάχης του έθνους της Bregna με το έθνος της Monica, των μοναδικών εθνών σε αυτόν τον δημιουργημένο κόσμο.
Συνδυάζοντας τις μακρινές και ποικίλες επιρροές του New Wave κινηματογράφου, του εξπρεσιονισμού, των γάλλο-βελγικών κόμικς και του πνευματιστικού γνωστικισμού, η avant-garde σειρά κινουμένων σχεδίων Αeon Flux ακολουθεί τα κατορθώματα της μυστηριώδους σαμποτέρ- dominatrix-πράκτορα Aeon Flux και του αυταρχικού εχθρού / εραστή της Trevor Goodchild – δύο δυνάμεις που συγκρούονται καθώς οι έννοιες της ηθικής και της δικαιοσύνης αρχίζουν να ρευστοποιούνται. Εκτός από την προφανή στυλιστική παραπομπή στο ασιατικό animation συνδέεται άρρηκτα με την υποκουλτούρα των anime. Όμως, πίσω από αυτό το εγχείρημα βρίσκεται ένας σκηνοθέτης ο οποίος επιχειρεί να διαμορφώσει σχεδιαστικά την κοινωνική και πολιτική σύγκρουση αναφορικά με το φάσμα της επιθυμίας.
Ο σχεδιασμός της σειράς είναι πρωτοποριακός και στοχεύει την κατάρριψη των συμβάσεων της γλώσσας των κινουμένων σχεδίων, ειδικά για την τηλεόραση. Τα καλλιτεχνικά όρια αρχίζουν να θολώνουν και ένα νέο, αινιγματικό, σκοτεινό αφηγηματικό (ίσως και αντί-αφηγηματικό) στυλ εμφανίζεται. Ο Chung αναφέρει για τον σχεδιασμό της σειράς Aeon Flux:
“I wanted to work on human characters, with more action and drama, and provide an animation for adults, with dramatic subjects” .
Και η εικόνα της σειράς κινουμένων σχεδίων γίνεται συνήγορος αυτού του παιχνιδιού. Μελετώντας την αλληλουχία των frames ( των σχεδίων που αποτελούν την εικόνα και τον χρόνο σε ένα έργο κινουμένων σχεδίων) ο Chung πειραματίζεται με τον αριθμό των καρέ σε μία σκηνή δράσης. Η μη νατουραλιστική, έτσι, απεικόνιση συνταιριάζεται με τον ετεροχρονισμό ενός καρέ, προκαλώντας το σασπένς και το συναίσθημα. Το στυλ απεικόνισης της σειράς που χαρακτηρίζεται από έντονες γωνίες αποτελεί μία προσπάθεια εσωτερικής, μη ρεαλιστικής έκφρασης του σκηνοθέτη. Μία έντονη κινητικότητα που προσεγγίζει χορογραφία γίνεται αντιληπτή από τα πρώτα λεπτά του Πιλότου του προγράμματος που αποτελεί μόνο του τον πρώτο κύκλο. Μία χορογραφία απο την οποία δεν περιμένουμε την ακριβή απεικόνιση καθημερινών ανθρώπων.
Πολύ επιφανειακά, θα μπορούσε κανείς να δει έναν βιομηχανικό κόσμο που ωθείται πραγματικά στα όρια του καθώς τα τελευταία δύο έθνη δολοφονούνται, ενώ υποβόσκει η επιθυμία για σεξ και εξουσία με μία ζωική αγριότητα. Πιο βαθιά όμως και πέρα από την προφανή πλοκή, η σειρά προσφέρει περισσότερες αρετές κάτω από ένα σαρκικό περιτύλιγμα.
Με τον τίτλο να πρόκειται για το όνομα του χαρακτήρα, η Aeon Flux είναι η πηγή των πάντων σε αυτή την δισδιάστατη πραγματικότητα και οι ενέργειές της έχουν συνέπειες και για τα δύο έθνη του κόσμου αυτού, τον Trevor, ακόμη και για την ίδια. Αλλά αυτή η σημασία της, αποδίδεται μόνο όταν αλληλεπιδρά με τον Trevor. Έχοντας κατά νου αυτήν την συνειδητοποίηση, οι πράξεις της σεξουαλικής εξερεύνησης, ακόμη και της απόλυτης απόκλισης και «ανωμαλίας», αποκτούν νέο νόημα. Απευθύνονται λιγότερο σε ανθρώπινες διαστροφές για την ενίσχυση του ενδιαφέροντος του κοινού και περισσότερο σε power plays.Σε εκείνα τα παιχνίδια εξουσίας όπου ο Trevor προσπαθεί να επιβάλει τον έλεγχο πάνω σε άλλους για να ενισχύσει τη δική του ανωτερότητα. Εκεί όπου άνθρωποι ζητούν από την Aeon να πάρει τον έλεγχο από αυτούς. Και έτσι ο κόσμος είναι παγιδευμένος σε ένα δυϊσμό μεταξύ αυτών των δύο χαρακτήρων. Η μακρά και περίεργη ιστορία ανάμεσα στον κατάσκοπο και τον δικτάτορα τροφοδοτεί την εχθρότητα και την έλξη τους, γελοιοποιώντας τις εξουσίες στις οποίες τάσσονται. Ο δυισμός τους είναι αλληλοεξαρτώμενος. Ένας δικτάτορας είναι δικτάτορας μόνο στα μάτια αυτού που θέλει να τον αφανίσει. Δεν στοιχειοθετούνται διαφορετικά οι λειτουργίες τους. Η σχέση τους είναι τοξική αλλά πρέπει να υπογραμμιστεί το πάθος αυτών των χαρακτήρων που νιώθουν για τον άλλον, αφού δεν είναι τίποτα ο ένας χωρίς τον άλλον ( υπαρξιστικό θαυμαστικό).
Στο Aeon Flux, το σεξ είναι πανταχού παρόν, περίπλοκο και άρρηκτα (αν και αφηρημένα) συνδεδεμένο με την εξουσία. Η ενδυματολογική μακέτα της πρωταγωνίστριας αποτελείται μόνο απο ένα δερμάτινο μπικίνι και ψηλές μπότες, προσεγγίζοντας το BDSM στυλ αλλά και το ενδυματολογικό trope πολλών femme fatale. Ο εραστής της είναι ταυτόχρονα και η Νέμεσις της, ένας επιστήμονας με την δική του ασαφή και γκρίζα ατζέντα πίσω από την μπεζ καμπαρντίνα του. Συχνά της καταστρέφει τα σχέδια αλλά και στις περιπτώσεις που τα συμφέροντα είναι κοινά, θα την φιλήσει και έπειτα θα την σκοτώσει. Οι δύο πρωταγωνιστές , εκπομπές ενός άλλου θεού, εκπροσωπούν το γιν και το γιανγκ, τα απαραίτητα συμπληρωματικά αντίθετα ενός διανοητικού ολόκληρου/συνόλου. Ενός οξύμωρου σχήματος που χαρακτηρίζει το οργανωμένο χάος της σειράς. Ο άκαμπτος, ταξικός και τεχνοκρατικός κόσμος του Trevor άλλοτε κυριεύεται και άλλοτε απλά σαμποτάρεται από την ρευστή, γυναικεία, ελκυστική φιγούρα της Aeon . Η συζυγία τους χορεύει ανελέητα ανάμεσα στην εξουσία και την αγάπη. (Can love be a justifiable power play?). Η ύπαρξη της Aeon Flux πάντα προκαλεί το καθεστώς του Trevor Goodchild , τις αντιλήψεις του για την εξελικτική πορεία του ανθρώπινου είδους, την έννοια της τελειότητας ακόμα και την αγάπη.
Η ηθική ασάφεια και η σεξουαλική ίντριγκα είναι γνωστοί μηχανισμοί μίας κατασκοπικής πλοκής και των πολλών sequences που χρειάζεται ένα τέτοιο θέαμα. Όμως με την συντομευμένη μορφή των πρώτων δύο κύκλων, αυτές αναπαράγονται στην ουσία τους και χωρίς παραπομπές. Ο θάνατος είναι ένα θέαμα που καταφέρνει να ταράξει την αφήγηση , η οποία επικεντρώνεται ξανά και ξανά στην ανεπιτυχή προσπάθεια της πρωταγωνίστριας να καταστρέψει τα σχέδια του εχθρού της. Η πρωταγωνίστρια πεθαίνει ξανά και ξανά και κάθε αβίαστος , χορογραφημένος θάνατος οδηγεί σε μία ακόμα μετενσάρκωση. Ως αποτέλεσμα, η σειρά παίζει με τις προσδοκίες του κοινού της , φτάνοντας στην κλιμάκωση του τρίτου κύκλου όπου στοιχειοθετείται όλη η μυθολογία αυτού του κόσμου. Και πάλι κάθε επεισόδιο αποτελεί ένα ακόμα παιχνίδι μεταξύ των δύο πρωταγωνιστών, όπου κάθε παίκτης παίζει τα πιόνια του εσαεί, καθώς αποκαλύπτεται ο πόνος και η απόλαυση που φέρνει η εξουσία και η επιθυμία. Βέβαια, όπως και ο Trevor και η Aeon λένε ο ένας στον άλλο, “You still have only half the picture” .
Η σειρά αυτή αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία παραδείγματα πειραματικού σεναρίου και προσπάθειας κατάρριψης πολλών κανόνων αναφορικά με τα κινούμενα σχέδια. Για τον προσεκτικό θεατή, κάθε νέα θέαση θα προσφέρει καινούριες visual και σεναριακές πληροφορίες. Δεν είναι το πιο προσιτό έργο αλλά αυτό το προϊόν του MTv θα σας συνεπάρει!
https://www.youtube.com/watch?v=27p1TBLhjDI
Κείμενο: Ελένη Κουκουρίκου (Lavart)
Πηγές φωτογραφιών: αρχείο ΜTv, storyboards
Για περισσότερα νέα σχετικά με σειρές, πάτα εδώ.