Η τέχνη και το Chatgpt δε φαίνεται να είναι καλοί φίλοι. Τι είναι η τέχνη και ποια προβλήματα θα δημιουργηθούν από την τεχνητή νοημοσύνη που δημιουργεί «τέχνη»;
Το πρόβλημα ξεκινά από το ασαφές του τι είναι τέχνη. Όσο δεν μπορούμε να οριοθετήσουμε την τέχνη τόσο οι τρόποι δημιουργία της θα φεύγουν από τα χέρια των ανθρώπων, αν και μπορεί να υποστηριχθεί πως η τεχνητή νοημοσύνη ορίζεται από τον άνθρωπο άρα κατά επέκταση η τέχνη παραμένει ανθρώπινη εμπειρία και δημιούργημα.
Κάποιοι διαφωνούν θέτοντας το ερώτημα: Μήπως ήρθε η ώρα να διαχωρίσουμε τη fast food, εφήμερη τέχνη, από τις υπόλοιπες που ανήκουν πλέον στην κλασική;
Και εάν δεν πρόκειται για τέχνη; Μήπως ο απλός σχεδιασμός δεν είναι τέχνη ; Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δε θα προσβάλλουν μόνο την τεχνητή νοημοσύνη αλλά και όσους καλλιτέχνες σχεδιάζουν «εφήμερα» έργα. Άρα, που καταλήγουμε;
Αρχικά, τι είναι τέχνη;
Ο ορισμός της τέχνης είναι ένα πολύπλοκο και υποκειμενικό ζήτημα. Το ερώτημα “Τι είναι τέχνη;” είναι ένα από τα πιο βαθιά και πολυσυζητημένα ερωτήματα στη φιλοσοφία και την αισθητική και δεν έχει μια καθολικά αποδεκτή απάντηση. Διαφορετικές προοπτικές, θεωρίες και φιλοσοφίες έχουν επιχειρήσει να ορίσουν την τέχνη ανά τους αιώνες, με αποτέλεσμα να υπάρχει πληθώρα ερμηνειών.
1.Κλασική και παραδοσιακή τέχνη:
2. Μοντερνισμός
3. Εννοιολογική τέχνη
4. Pop Art
5. Ποστμοντερνισμός
6. performance art
7. Ψηφιακή τέχνη και τέχνη των νέων μέσων
8.Τέχνη του δρόμου και γκράφιτι:
9. Σύγχρονη τέχνη
Στην ουσία, ο ορισμός της τέχνης εξελίσσεται διαρκώς και εμείς προσπαθούμε να νοημοδοτήσουμε την έννοια της, όμως υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που περιέχει η τέχνη:
- Η μίμηση του φυσικού κόσμου αλλά και του παράδοξου.
- Η αποτύπωση – προβολή του ανθρώπινου βιώματος.
- Η υποκειμενική αισθητική και προσέγγιση
- Και η παρθενογένεση
Σε αυτό το σημείο θα σταθούμε, καθώς κατά τη γνώμη μου έγκειται το μεγαλύτερο πρόβλημα.
Η Adriane Tsai, εικονογράφος παιδικών βιβλίων υποστήριξε σε μια συνέντευξή της πως:
«Η τέχνη που δημιουργείται από κλεμμένη τέχνη, ακόμα κι αν μοιάζει “νέα”, έχει δημιουργηθεί από κλεμμένη τέχνη. Αν η τεχνητή νοημοσύνη δεν είχε εκπαιδευτεί με κλεμμένα έργα, δεν θα μπορούσες να δημιουργήσεις το “νέο” έργο τέχνης σου».
Από την άλλη σκεφτόμαστε πως οι περισσότεροι καλλιτέχνες δε θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τέχνη αν δεν είχαν μελετήσει, εμπνευστεί και δανειστεί στοιχεία από προκατόχους τους.
Θα μπορούσε ο Νίτσε να δώσει υπόσταση στη φιλοσοφία του αν δεν είχε μελετήσει τον Μαξ Στίρνερ και τους προσωκρατικούς φιλοσόφους; Θα μπορούσε ο Ελ Γκρέκο να σύνθεσει κόσμους με τα πινέλα του αν δεν είχε μελετήσει και «δανειστεί» στοιχεία από τον Τιντορέττο;
Άρα το πρόβλημα δεν είναι ο δανεισμός ή η μίμηση της Τεχνητής νοημοσύνης αλλά πως η μαζική παραγωγή από καλλιτέχνες αυτού του εργαλείου θα βάλει ένα φρένο στην παρθενογένεση. Δηλαδή στην εξέλιξη και πρόοδο της τέχνης από τη λογοτεχνία μέχρι τα εικαστικά. Αυτή η διακοπή ή αργοπορία τι θα μπορούσε να σηματοδοτήσει για την ανθρωπότητα; Ποια νέα αδιέξοδα θα δημιουργούσε;
Σε αυτό το σημείο στεκόμαστε με ιδιαίτερη ανησυχία όπως και στο ότι ένα μέρος τη τέχνης θα παράγεται εύκολα! Το «εύκολο» όπως έχει αποδειχθεί ιστορικά, παράγει λαίμαργα και χαμηλώνει την αξία του δημιουργήματος κάτι που συνέβη τα τελευταία χρόνια και στη μουσική βιομηχανία με εμφανές το αντίκτυπο.
Καταλήγουμε στο ότι η ευκολία και η έλλειψη παρθενογένεσης στη δημιουργία είναι οι δυο νέοι ισχυροί δαίμονες του σύγχρονου κόσμου μας, και η Τεχνητή Νοημοσύνη δε δημιούργησε αυτο το πρόβλημα απλά το μεγεθύνε, ώστε να έρθουμε αντιμέτωποι με ενα φιλοσοφικό αδιέξοδο που κρύβουμε καιρό στην ντουλάπα μας.
Κείμενο: Αγγέλικα Αγόρα (Lavart)
