Τέλος η εποχή των αλεσμένων! Ακολουθώντας τη μέθοδος του Baby-Led Weaning εισάγεται το μωρό σας σε μία διαφορετική εμπειρία με το φαγητό.
Παραδοσιακά, η εικόνα που έχουμε για το τάισμα των βρεφών, μέσα στο πρώτο έτος, είναι ένα μωρό σε ένα καρεκλάκι, με μία μεγάλη λερωμένη σαλιάρα, τον γονέα απέναντι του να κάνει αεροπλανικά κόλπα με το κουτάλι στο ένα χέρι και ένα μπολ με χυλό περίεργου χρώματος στο άλλο. Ο ενήλικας προσπαθεί να ταΐσει το μωρό φρούτα και λαχανικά αλεσμένα στον πολυκόφτη – κοινώς μπλέντερ, ενώ το μωρό συχνά δεν συνεργάζεται με τις προθέσεις του.
Εδώ και μία δεκαετία, μια νέα μέθοδος γνωριμίας του παιδιού με το φαγητό, έχει γίνει γνωστή στους κύκλους των νέων γονέων. Δεν περιλαμβάνει άλεσμα τροφών, κουτάλια και μπολ με σούπες. Αντίθετα, η επιλογή και το τάισμα γίνεται από το ίδιο προς το ίδιο το παιδί. Γνωστή ως Baby-Led Weaning, η νέα διατροφική μέθοδος γίνεται διασημότερη όσο περνούν τα χρόνια.
Τι είναι το Baby-Led Weaning ή ο απογαλακτισμός καθοδηγούμενος από το μωρό;
Η προσέγγιση του Baby-Led Weaning (μπορείτε να το αναζητήσετε και με τη συντομογραφία BLW) επιτρέπει στο μωρό να ταΐσει τον εαυτό του από την αρχή. Μπροστά στο μωρό τοποθετούνται χοντρά κομμάτια φαγητού, μαλακά όμως, ώστε να μπορεί να τα κρατήσει, αλλά και να καταπιεί εύκολα, χωρίς να πνιγεί.
Με την έκδοση του βιβλίο με τίτλο «Baby-Led Weaning: Helping Your Baby To Love Good Food» των Gill Rapley και Tracey Murkett στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότεροι γονείς έμαθαν για αυτό και το δοκίμασαν. Με αυτόν τον τρόπο η επαφή με φυσικές τροφές, σε διάφορες μορφές και υφές, διαδικασία που συχνά φέρνει τους γονείς στο αμήν, γίνεται ευκολότερη. Η γεύση και τα θρεπτικά στοιχεία του κάθε φαγητού, που λαμβάνει το μωρό εισάγονται ξεχωριστά, ώστε να έχει μία πιο ολοκληρωμένη βιωματική εμπειρία με την τροφή.
Πότε ξεκινάμε τη μέθοδο Baby-led weaning;
Να σημειωθεί πως η μέθοδος BLW δεν λειτουργεί σε όλα τα βρέφη. Παιδιά με αναπτυξιακές και νευρολογικές δυσκολίες είναι καλύτερο να ξεκινήσουν τις στερεές τροφές με τον παραδοσιακό τρόπο. Για τα υπόλοιπα παιδιά, η απάντηση σχετικά με το πότε είναι καλό να έρθουν σε επαφή με την στερεή τροφή είναι: Όταν είναι έτοιμα.
Το βάρος του παιδιού θα πρέπει να έχει φτάσει τουλάχιστον το διπλάσιο από εκείνο στη γέννα. Το μωρό θα πρέπει να μπορεί να κάθεται σε ψηλό καρεκλάκι, σαν βασιλιάς, χωρίς κάποιο βοήθημα στήριξης. Σίγουρα, για να έρθουν σε επαφή με κομμάτια φαγητού είναι απαραίτητα να κινούν την τροφή από και προς το στόμα τους και να κινούν πάνω-κάτω την γνάθο τους σωστά. Τα περισσότερα παιδιά τυπικής ανάπτυξης μετά τους έξι μήνες κατέχουν τις παραπάνω δεξιότητες και ξεκινούν να δείχνουν το ενδιαφέρον τους προς το φαγητό με το βλέμμα τους και τις κινήσεις προς αυτό.
Αν το μωρό σας φαίνεται να αδιαφορεί με την πρώτη προσπάθεια, μην απογοητευτείτε. Συνεχίστε με τον προηγούμενο τρόπο και μπορείτε να προσπαθήσετε πολλές φορές. Το κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς. Δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος, μπορούν να συνδυαστούν διάφορες τεχνικές. Η εναλλαγές μεταξύ στερεών και αλεσμένων τροφών δίνει ευελιξία στον γονιό και είναι πιο ενδιαφέρουσα για το μωρό.
Πως εισάγουμε τις τροφές και τι χρειάζεται;
Η διαδικασία πραγματοποιείται πάνω στο ψηλό καρεκλάκι, το οποίο είναι απαραίτητο. Προτιμάμε φρέσκιες τροφές. Το μωρό μπορεί να φάει ό,τι κι εμείς, αρκεί να μην είναι αλατισμένο, να μην έχει ζάχαρη ή μέλι. Βέβαια, συμβουλευόμαστε πάντα και τον παιδίατρο με τον οποίο συνεργαζόμαστε. Οι ειδικοί προτείνουν οι γονείς να προσφέρουν ένα είδος φαγητού τη μέρα στο παιδί ή ανά μερικές μέρες.
Στην αρχή το μωρό μπορεί απλά να επεξεργάζεται το φαγητό, άλλες μέρες να τρώει λίγο και άλλες πολύ. Η εξέλιξη φαίνεται με τον καιρό και καλό είναι να μην συγκρίνουμε τον τρόπο και την ποσότητα φαγητού που καταναλώνει ένα μωρό που τρώει μόνο του με τα αντίστοιχα ενός μωρού που ταΐζεται με αλεσμένες τροφές. Και όχι…, δεν χρειάζεται να έχει βγάλει τα πρώτα του δόντια για να του δώσετε να μασήσει κάτι, τα ούλα είναι αρκετά δυνατά για να κάνουν την δουλειά. Εξάλλου, τα δόντια που προορίζονται για μάσημα είναι οι τραπεζίτες που εμφανίζονται πιο αργά από τα μπροστινά δόντια.
Τα θετικά στοιχεία του BLW
Τα πλεονεκτήματα του Baby-Led Weaning είναι αρκετά, τόσο για το μωρό, όσο και για τους γονείς. Αρχικά, αποτελεί ευκολία για τους γονείς, καθώς μπορούν να κάνουν την προετοιμασία τους δικούς τους φαγητού επιλέγοντας φαγητά που μπορούν να προσφέρουν και στο παιδί. Έτσι, αποφεύγεται το διπλό μαγείρεμα και η χρονοβόρα διαδικασία με το άλεσμα.
Η εμπειρία του παιδιού με το φαγητό είναι τελείως διαφορετική. Τα μωρά έχουν την δυνατότητα να εξερευνήσουν την γεύση και την μυρωδιά, την υφή και το χρώμα όχι ενός φαγητού, αλλά μίας ποικιλίας φαγητών. Πιθανότατα, αυτό επιδρά θετικά στη μελλοντική σχέση του παιδιού με το φαγητό, εφόσον το ίδιο έχει δοκιμάσει διάφορα φρούτα και λαχανικά όπως πραγματικά είναι. Επίσης, αναπτύσσονται γρηγορότερα οι δεξιότητες μασήματος, και οι υγιεινές συνήθειες στην κατανάλωση.
Βοηθάει πολύ στην εξάσκηση της κινητικότητας των χεριών και των δαχτύλων, καθώς και στην συνολική εναρμόνιση των κινήσεων. Πρόκειται για μία διαδικασία κατά την οποία το παιδί γίνεται «μικρός εξερευνητής» και ενισχύεται η ανάπτυξη του συντονισμού των κινήσεων των ματιών και του σώματος, και η αλληλεπίδραση με τα αντικείμενα στο χώρο. Ακόμη, σκεφτείτε πόσο διασκεδαστικό είναι για τα μωρά να εξερευνούν και να κάνουν χάλια τα πάντα… καλώς ή κακώς, όλοι το ξέρουμε αυτό.
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά που προσπαθεί να πετύχει το Baby-Led Weaning είναι η αυτορρύθμιση. Το παιδί μαθαίνει να αναζητά φαγητό όταν είναι πεινασμένο και να σταματά το τάισμα όταν χορταίνει. Μία δεξιότητα που οι περισσότεροι ενήλικες δεν κατέχουμε, καθώς συχνά όταν βρεθούμε σε ένα τραπέζι, ειδικότερα όταν μπροστά μας υπάρχει κάτι λαχταριστό, καταναλώνουμε περισσότερο από αυτό που στην πραγματικότητα χρειαζόμαστε ενεργειακά. Ρεαλιστικά, το παιδί δεν μπορεί να πιέσει τον εαυτό του να φάει περισσότερο, αφού το ίδιο επιλέγει τι θα φάει. Αντίθετα, οι γονείς πάντα βρίσκουν την ευκαιρία να χώσουν μια-δυο παραπάνω κουταλιές πουρέ στο στοματάκι του μωρού, ακόμα κι αν αυτό είναι χορτάτο. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί και το σώμα του μαθαίνουν να τρώνε παραπάνω από όσο χρειάζεται πραγματικά.
Κίνδυνος πνιγμού
Αυτό που φοβίζει πολλούς γονείς, στην ιδέα να δοκιμάσουν την μέθοδο του απογαλακτισμού με οδηγό το μωρό είναι ο κίνδυνος του πνιγμού. Όμως, τα μωρά διαθέτουν ένα αντανακλαστικό που τους προστατεύει από τον πνιγμό (gagging reflex) και στην ουσία είναι η τάση για εμετό. Το μωρό «βήχει» ώστε να βοηθήσει την τροφή ή το υγρό να επανέλθει πάλι στο στόμα του. Τα μάτια του παιδιού ίσως δακρύσουν, η γλώσσα και το σώμα του δείχνουν τάση για εμετό ή κάνει εμετό. Αυτό συμβαίνει και με τον παραδοσιακό τρόπο ταΐσματος και είναι ένας μηχανισμός προστασίας προερχόμενος από το ίδιο το παιδί. Ίσως αυτό τρομάζει τον γονιό και τον μπερδεύει, αλλά είναι διαφορετικό από τον πνιγμό.
Βέβαια, οι γονείς πρέπει να είναι πολλοί προσεκτικοί. Τα κομμάτια του φαγητού πρέπει να είναι κομμένα αρκετά μεγάλα (στο μέγεθος ενός δαχτύλου) και οι περισπασμοί του περιβάλλοντος πρέπει να είναι μειωμένοι, ώστε το παιδί να είναι επικεντρωμένο στη διαδικασία του φαγητού. Φυσικά, η επιτήρηση του μωρού καθ’ όλη την διάρκεια του φαγητού είναι απαραίτητη.
BLW και θηλασμός;
Το μητρικό γάλα ή οι φόρμουλες στους πρώτους μήνες δεν μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως από τις στερεές τροφές. Το γάλα του θηλασμού είναι μία πρώτη γνωριμία του μωρού με το φαγητό, καθώς στοιχεία με τα οποία τρέφεται η μητέρα εμφανίζονται στο γάλα της. Η γνωριμία του παιδιού με τις στερεές τροφές δεν ακυρώνει τον θηλασμό. Μπορείτε να συνεχίσετε να δίνετε γάλα στο μωρό σας και να του προσφέρετε και στερεές τροφές κάθε φορά που κάθεστε οι ίδιοι στο τραπέζι.
Κείμενο: Λένα Ζετσίδου (Lavart)
Ανιμισμός στην παιδική ηλικία και Συμφιλίωση με το φυσικό περιβάλλον
Για περισσότερες πληροφορίες στα ελληνικά επισκεφτείτε την ιστοσελίδα babyledweaning.gr, όπου η διαδικασία και οι οδηγίες παρουσιάζονται αναλυτικότερα.
