H νέα queer ταινία του Levan Akin!
“Στον γεωργιανό χορό δεν χωρά η αδυναμία, ούτε και η μαλθακότητα“, είναι η φράση που λέει ο δάσκαλος στον νεαρό Μεράμπ και η οποία συνοψίζει την ουσία ολόκληρης της ταινίας. Το “And Then We Danced” είναι η νέα ταινία του Levan Akin, η οποία έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ των Καννών το 2019 και κέρδισε αμέσως τις εντυπώσεις από κοινό και κριτικούς, άσχετα από το ότι δεν απέσπασε κάποιο βραβείο.
Η υπόθεση αφορά έναν νεαρό χορευτή παραδοσιακού γεωργιανού χορού, ονόματι Μεράμπ, ο οποίος προπονείται σκληρά να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα. Ποιο είναι όμως αυτό το όνειρο; Αυτό το αναρωτιέται και ο ίδιος όταν ένας καινούριος χορευτής, ο Ιρακλί εμφανίζεται στη σχολή και αποκτά σημαντικό ρόλο στην επερχόμενη χορευτική παράσταση. Ο ανταγωνισμός εξελίσσεται σε πάθος και σε μια σχέση που τόσο στον χώρο του παραδοσιακού γεωργιανού χορού, όσο και στην χώρα της Γεωργίας εν γένει, είναι κατακριτέτα.
Οι δύο άντρες περνούν απεριόριστο χρόνο μαζί στις πρόβες, βοηθούν ο ένας τον άλλον, αλλά η μεταξύ τους σχέση αποκτά ερωτικές διαστάσεις όταν ο χρόνος που περνούν μαζί δεν στέκεται μόνο στη σχολή χορού, αλλά και σε εξόδους, πάρτι, μεθύσια και μικρά ταξίδια με φίλους. Ώσπου, ο εσωτερικός πόλεμος συναισθημάτων του Μεράμπ ξεκινά νε εκφράζεται μέσα από αμήχανα βλέματα, σιωπή και αμφισβήτηση.
Ο Μεράμπ από την ηλικία των 10 έχει συνηθίσει να χορεύει με παρτενέρ την πολλά χρόνια φίλη του και πλέον κοπέλα του. Ο αδελφός του αποτελεί μια ασταθή προσωπικότητα, όντας μπλέγμενος με ναρκωτικά και μαφία, ενώ οι δύο γονείς τους – χωρισμένοι πλέον – διαθέτουν χλιαρό ρόλο, ωστόσο με κάποια ουσία. Ζώντας με την μητέρα του, τον αδελφό του και την εξαιρετική (μοναδική αστεία χαρακτήρα της ταινίας) γιαγιά του, ο νεαρός Μεράμπ αμφιταλαντεύεται μεταξύ ενός συναισθηματικού χαρακτήρα με υψηλές φιλοδοξίες σε έναν πατριαρχικό και ομοφοβικό χώρο παραδοσιακής κουλτούρας, και μιας προσωπικότητας που έχει τη γενναιότητα να εξερευνήσει την σπιρτάδα των αισθημάτων του με έναν “συνάδελφό” του.
Το “And Then We Danced” δεν αποτελεί μια ακόμη ταινία για την γκέι αγάπη. Δεν αποτελεί καν μια ταινία με πρωταγωνιστή την αγάπη. Είναι ένα ταξίδι αναζήτησης της ανδροπρέπειας και της σεξουαλικής ταυτότητας σε ένα πολιτιστικό πλαίσιο βασισμένο στην πατριαρχία και την ομοφοβία.
“Ο γεωργιανός χορός είναι το πνεύμα – η ουσία του έθνους μας” αναφέρει ο διευθυντής της σχολής στον Μεράμπ όταν το βλέπει να χορεύει στις πρόβες, προσπαθώντας να του επιδείξει την σοβαρότητα του χορού που επέλεξε να ασχοληθεί. Μέσα από μια ντοκιμαντερίστικη στηβαρότητα, ο σκηνοθέτης Levan Akin, έδειξε μια άπλη πλευρά της κουλτούρας σε σχέση με το queer και τα δικαιώματα της LGBT+ κοινότητας.
Ο γεωργιανός χορός είναι ιδιαίτερος. Συνδυάζει τους παραδοσιακούς Γεωργιανούς χορούς, με το κλασικό μπαλέτο και με μοντέρνα χορευτικά στοιχεία. Οι άνδρες χορευτές χορεύουν στις μύτες. Δεν έχουν καμιά προστασία στα πόδια τους. Δεν φορούν πουέντ, αλλά λεπτές δερμάτινες μπότες και χορεύουν στις μύτες (Σουχισβίλι, 2018) (1). Και μέσα από την παράταιρη επιλογή ενός καθαρά ανδροκρατούμενου στοιχείου πολιτισμού, ο Akin επεχείρησε να επαναπροσδιορίσει την ανδροπρέπεια, να απενεχοποιήσει την κατακριτέα κατά τη Γεωργιανή κουλτούρα σεξουαλική ταυτότηα (ομοφυλοφιλία) και παρουσιάσει έναν στηβαρό και πατριαρχικό παραδοσιακό χορό ως πλατφόρμα έκφρασης καταπιεσμένων LGBT και queer ατόμων.
Το queer, σύμφωνα με τον Piantato (2016), δεν έχει να κάνει με την ομοφυλοφιλία, αλλά χαρακτηρίζει το οτιδήποτε δεν μπαίνει στις κοινωνικές “κατασκευές” του τι σημαίνει “ανδροπρεπής”, “θηλυπρεπής” κ.ο.κ. (2) Οι όροι αυτή κατά την Halberstam, όπως αναφέρει στο βιβλίο τους “Female Masculinity” (1998) δεν υφίστανται διότι ποτέ κανείς δεν όρισε πως ντύνονται, ή συμπεριφέρονται οι άνδρες ή οι γυναίκες. Είναι “κατασκευάσματα” της κοινωνίας που εγκαθιδρύθηκαν από τον κόσμο λόγω συνήθειας (3). Η άποψη αυτή είναι πολύ κοντά στην ιδεολογία της κορυφαίας λέκτορα σχετικά με ζητήματα φύλου Judith Butler (“Gender Trouble”, 1990), η οποία έχει δηλώσει πως το φύλο (όχι το βιολογικό, αλλά το σεξουαλικό και κοινωνικό) είναι performative, δηλαδή μια παρουσίαση, μια “υποκρισία”-μάσκα-στολή που βασίζεται στην επανάληψη εικόνων και συνηθειών στις οποίες εκτιθέμεθα από παιδική ηλικία.(4)
Εκεί βασίζεται και όλη η ταινία του Akin. Στην κατάργηση στερεοτύπων και επαναπροσδιορισμό του φύλου και της ανδροπρέπειας. Γι΄αυτό και το queer είναι σχεδόν πάντα πολιτικό. Είναι το “And Then We Danced” μια πολιτική ταινία, λοιπόν, που επιλέγει μέσα από ένα ομοφοβικό και παριαρχικό πολιτιστικό πλαίσιο, αυτό του γεωργιανού χορού, να γίνει πλατφόρμα για την απελεύθερωση των LGBT ατόμων. Και αυτό αποδεικνύεται και από την τελευταία σκηνή (χωρίς σπόιλερ).
Πέρα από τα παραπάνω όμως, πρόκειται για μια πανέμορφη τεχνικά ταινία, με εξαιρετικό soundtrack βασισμένο στην γεωργιανή παραδοσιακή μουσική, καλοδουλεμένα πλάνα εμπνευσμένα από τα 80s (βλ. “Some Kind of Wonderful”) και ερμηνείες που συγκινούν. Μία από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, που μπορεί να προκάλεσε κύματα αντιδράσεων και βιαότητας από τις ομάδες ενθικιστών και συντηρητικών σε μερικές πόλεις της Γεωργίας κατά την πρεμιέρα, αλλά τουλάχιστον το μήνυμά της ακούστηκε ισχυρό.
Δείτε εδώ το τρέιλερ:
You are currently viewing a placeholder content from YouTube. To access the actual content, click the button below. Please note that doing so will share data with third-party providers.
Πηγές
(1) “Το Εθνικός Μπαλέτο Σουχισβίλι της Γεωργίας“, Euronews, 2018 [ https://bit.ly/33W1ota ]
(2) Piantato, G., ‘How has queer theory influenced the ways we think about gender?’, Working Paper of Public Health, 5(1). [18 February 2019]
(3) Halberstam, J., Female Masculinity, Durham (Duke University Press) 1998.
(4) Butler, J., Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity, New York (Routledge) 1990