Μεταξύ της αινιγματικής σημασίας των ονείρων και της ψευδαίσθησης ενός παντοτινού καλοκαιριού
Όταν αναπολούμε στιγμές του παρελθόντος, αργά ή γρήγορα, η μνήμη μας μάς ταξιδεύει στα παιδικά μας χρόνια και σε εκείνα τα ανέμελα και ξέγνοιαστα καλοκαίρια τους, που ήταν γεμάτα παιχνίδι και φαντασία. Πόσες φόρες τα έχουμε σκεφτεί; Και πόσες άλλες συνειδητοποιούμε ότι οι λεπτομέρειες ξεθωριάζουν χρόνο με το χρόνο;
Ευτυχώς υπάρχουν οι φωτογραφίες να μας θυμίζουν ό,τι ξεχνάμε∙ αυτές τις θολωμένες εικόνες και τις σβησμένες μεταβάσεις από τη μία ηλικία στην άλλη, από το ένα καλοκαίρι στο άλλο, από το παιδί στο έφηβο κι έπειτα στον ενήλικα. Αυτό είναι και το θέμα του project της Αμερικανίδας φωτογράφου Alessandra Sanguinetti «The Adventures of Guille and Belinda and The Enigmatic Meaning of Their Dreams».
Όλα ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 1999, όταν η Sanguinetti δούλευε ήδη 3 χρόνια πάνω στο project «On the Sixth Day», που αφορούσε τη σχέση του ανθρώπου με τα οικόσιτα ζώα, σε μια φάρμα στην Αργεντινή. Εκεί ήταν που γνώρισε και τις «πρωταγωνίστριες» και ξαδέλφες Guillermina και Belinda, οι οποίες ήταν τότε εννέα και δέκα ετών αντίστοιχα. Όπως έχει γράψει η φωτογράφος, τα κορίτσια συνεχώς έτρεχαν και έπαιζαν με τα ζώα, παρεμποδίζοντας τη δουλειά της, με αποτέλεσμα η ίδια να καταλήγει να τις διώχνει, ώστε να βγουν από τα κάδρα της. Ώσπου, συνειδητοποιώντας ότι περνούσε κάθε μέρα μαζί τους όλο αυτό το διάστημα, αποφάσισε να τις αφήσει να «παρέμβουν» στο έργο της.
Η παρέμβαση, όμως, αυτή δεν ήταν τίποτα περισσότερο από το απλό παιχνίδι. «Ήταν παιδιά, επομένως έπαιζαν… με μια μικρή καθοδήγηση και μετά έκαναν ό,τι ήθελαν… Σαν αυτοσχεδιασμός και θέατρο» λέει η Sanguinetti. Μέσα από την αλληλεπίδραση των τριών τους δημιουργήθηκαν εικόνες γεμάτες συναισθήματα, ανεμελιά και φαντασία. Η φωτογράφος κατόρθωσε να αποτυπώσει ακριβώς την παιδικότητα των δύο κοριτσιών που γελούν, κολυμπούν, αναπαριστούν αναγεννησιακούς πίνακες ή ονειροπολούν κάτω από το γαλανό ουρανό.
Ωστόσο, η Sanguinetti δεν έμεινε μόνο σε αυτό, αλλά αποφάσισε να ακολουθήσει την Guillermina και την Belinda στις πιο… ενήλικες περιπέτειές τους. Έτσι, στο δεύτερο βιβλίο της, που κυκλοφόρησε πριν μερικούς μήνες και φέρει αυτή τη φορά τον τίτλο «The Adventures of Guille and Belinda and The Illusion of an Everlasting Summer», βλέπουμε τη ζωή των κοριτσιών από τα 14 έως τα 24, σε αυτή τη ρευστή περίοδο μεταξύ της εφηβείας και της ενηλικίωσης.
Αυτή τη φορά οι συνήθειες αλλάζουν, καθώς τα δύο κορίτσια ψηλώνουν, στρογγυλεύουν, ωριμάζουν. Τις βλέπουμε να διαβάζουν, να ξαπλώνουν στο κρεβάτι τους, να ονειρεύονται κοιτώντας το ταβάνι και να φιλούν αγόρια. Μολονότι εξακολουθεί να υπάρχει έντονο το στοιχείο της ανεμελιάς, της εφηβικής ονειροπόλησης και του αθώου ερωτισμού, η φωτογράφος επιτυγχάνει, μέσα από τα χρώματα και το νατουραλιστικό φωτισμό, να δείξει και την πιο ρεαλιστική πλευρά των πραγμάτων, με τη μεγάλη δόση της καθημερινότητας που αυτή ενέχει.
Έτσι, αν και εξακολουθούν να δρουν μέσα στο περιβάλλον της αργεντίνικης υπαίθρου όπου τις πρωτογνώρισε η Alessandra, με τα ζώα και τις ασχολίες τους, βιώνουν μια νέα κατάσταση, η οποία ξεκινά από το νεανικό έρωτα και καταλήγει στην εγκυμοσύνη και στη μητρότητα. Συγκεκριμένα, η Bellinda γίνεται μητέρα στα 16 της, ενώ λίγο αργότερα ακολουθεί και η Guille, η οποία αποφασίζει ότι θέλει να μεγαλώσει μόνη το παιδί της. Ειδικά για την Bellinda, η Sanguinetti αναφέρει ότι ήταν ακριβώς αυτό που ήθελε∙ πότε δε θέλησε παραπάνω από όσα έχει.
Μέσα, λοιπόν, από αυτό το σχεδόν τελετουργικό πέρασμα, αντιλαμβανόμαστε ίσως και μια προσπάθεια ολοένα και μεγαλύτερης ανεξαρτητοποίησης των δύο γυναικών, τόσο από το οικογενειακό περιβάλλον, όσο και της μίας από την άλλη, αφού για χρόνια ήταν αχώριστες. Παράλληλα, η καλλιτέχνης βλέπει πιο πέρα από αυτή την πορεία και καταφέρνει με μοναδικό τρόπο να αποτυπώσει τη διαχρονικότητα που διαπνέει τη γυναικεία αλληλεγγύη, οικειότητα και φιλία.
Τέλος, δεν μπορούμε παρά να διακρίνουμε την ιδιαίτερη σχέση που ανέπτυξαν η Guillermina και η Bellinda με την ίδια τη Sanguinetti όλα αυτά τα χρόνια. Και παρόλο που η Alessandra έχει αναφέρει, με μια γλυκιά πικρία, ότι η αποστασιοποίηση είναι τελικά κάτι αναπόφευκτο όταν έχει να κάνει με την ενηλικίωση, μέσα από το έργο της γίνεται φανερός ο στενός δεσμός που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στις τρεις γυναίκες. Και, μάλλον, αυτός ο δεσμός είναι αρκετά ισχυρός, αφού φαίνεται πως η ιστορία των δύο φίλων δε θα τελειώσει ακόμα. Η Sanguinetti συνεχίζει να απαθανατίζει τις στιγμές τους, οπότε αναμένεται οι «περιπέτειές» τους να ολοκληρωθούν ως τριλογία.
Κείμενο: Μαρίλη Αγάθου (Lavart)
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7